Son mai d’un milion los refugiats qu’an quitat Sud-Sodan en tot fugir la guèrra civila. Aquò a provocat una crisi umanitària màger que poiriá finir en una de las mai grandas qu’a jamai viscudas l’umanitat. Las chifras son estadas confirmadas per las Nacions Unidas. Aital, Sud-Sodan seriá intrat dins lo club de païses qu’an produch mai d’un milion de refugiats. Dins aquel grop i a tanben Siria, Afganistan e Somalia. Lo pòrtavotz de l’Agéncia per los Refugiats de las Nacions Unidas, Leo Dobbs, diguèt qu’aquel fach “èra extrèmament tragic”.
 
Lo Sodan del Sud o Sud-Sodan es un país qu’aguèt la siá independéncia coma estat de l’ancian Sodan en 2011. Mas la guèrra civila i comencèt solament dos annadas après e a provocat la mòrt de centenats de milièrs de personas. Ja los combats que i aguèt a l’entorn de Juba, la capitala, en julhet passat an provocat mai de 185 000 refugiats. E se pensa qu’a l’ora d’ara i a totjorn de milièrs de femnas e d’enfants que son a cercar un refugi.
 
Près de la frontièra amb Oganda i a lo grop pus grand de refugiats. Fa mens de dos setmanas que i arribèron mai de 20 000 personas a causa de divèrses combats que i a dins lo sud del país. Mas d’autres païses vesins coma Etiopia, Kenya, Sodan, Còngo e Centreafrica an tanben aculhit de desenats de milièrs de refugiats pendent los darrièrs meses. La situacion es pro dramatica e l’ÒNU a degut demandar als govèrns d’aqueles païses que daissen intrar los refugiats dins los lors territòris pr’amor que qualques unes d’eles son entre los païses mai paures de la planeta e avián las frontièras barradas.
 
 
Un país enfonzat dins lo caos total
 
“I a plan de refugiats qu’arriban a la frontièra après una marcha de plusors jorns e que son aganits, e fòrça femnas e gojatas an patit d’assauts sexuals pendent lor fugida”, çò diguèt Walter Dobbs. De mai, aperaquí 1,6 milions de personas cèrcan tanben de refugi, mas en Sud-Sodan, e tot aquò dins un país qu’a una populacion de 12 milions de personas.
 
Aital, Dobbs soslinhèt que los darrièrs combats que i aguèt durant lo mes de julhet dins la capitala entre las armadas del Salva Kiir e lo vicepresident d'alara Riek Machar “an fach pèrdre la fe en una alta al fuòc definitiva e an lançat de centenats de milièrs de personas en cèrca d’un refugi dins una accion completament desesperada”.  La trèva signada arunan foguèt pas respectada e lo President Machar tanben quitèt lo país pendent lo caos que se produguèt en julhet de 2016.
 
Cal rebrembar que Sud-Sodan es un país african que patís un embargament d’armas de l’ÒNU e que deu encara acceptar l’intrada de mai de 4000 soldats de las Nacions Unidas que servirián a protegir la populacion civila. Mas lo govèrn ditz qu’aquò es una violacion de sa sobeiranetat.
 
 
 
 
Christian Andreu
 
 

	Qué se passa en Sud-Sodan?   Sud-Sodan, o lo Sodan del Sud, s’independentizèt de Sodan lo 9 de julhet de 2011, e malgrat sas exportacions milionàrias de petròli, a un taus de pauretat dels mai nauts e un taus de santat e d’educacion dels mai basses del Mond. Dins un territòri d’aperaquí 620 000 quilomètres cairats demòran entre 8 e 10 milions de personas, qu'apertenon a mai de 60 grops etnics.   Las informacions qu’arriban de Sud-Sodan indican una division de l’armada entre los partisans del president actual, Salva Kiir Mayardit, e del sieu èx-vicepresident, Riek Machar. Tant Kiir coma Machar venon del Movement de Liberacion del Pòble Sodanés (SPLM, segon sa sigla en anglés), l’organizacion politicomilitara que dirigiguèt la guèrra d’independéncia de Sud-Sodan. Totes dos avián governat amassa lo país dempuèi l’an 2005 —quand Sodan li concediguèt l’autonomia— fins en julhet de 2013, quand Kiir destituiguèt Machar.