A Niça i es un patrimòni qu’es sovent gaire conoissut. Es coma lo musèu d’istòria naturala dich Musèu Barla, iniciat per lo famós naturalista niçard Antòni Risso e mai ancian de la ciutat. Es tanben lo cas de Terra Mata, toscanizat en Terra Amata, un musèu que ven d’èstre renovat. S’agís dal mai ancian fogal dal Mond e dins la sèria “mai ancian”, i es lo mai ancian òs de singlar utilizat coma aisina. Lo mai grand motlatge mondial parier. 
 
L’aiga èra davant aquel endrech, al sobran dal Pòrt de Niça, 26 mètres mai auta que lo nivèl actual. A l’origina, es un sorgent que salvèt lo luec e bloquèt un chantier de construccion d’un immòble. Lo sorgent èra ja present a la preïstòria. Incresable. 
 
Rinocèros, elefants, dams, singlars, auròc aujòl de la vaca, lapins, aglas, èran lo bestiari que viviá amb l’òme.
 
Per nòta, dintre la Barma dal Valonet i son de traças d’orses, doncas sabèm que d’orses vivian dins lo sector de Rocabruna (pròche Mónegue).
 
L’òme d’aicí bolegava e anèt fins a Quinçon (Verdon) tanben, se vei per la preséncia de riolita. 
 
Avian per viure de còdols, de silèxes dal còl de Niça (comuna de L’Escarea) utilizats.  
 
Lo sit foguèt ocupat 21 còps en 20 mila ans. 
 
Dins las belòias dal musèu: 380 mila ans, es la data d’una dent de lach (data confirmaa en 2012). 
 
Se demandatz un guida, auretz una demostracion per far de fuec e veire l’evolucion de las tecnicas de las pèiras adaptaas en passant per lo loquet roman a l’amadovier. 
 
Aquest musèu es quasi eroïc. Illustra los problèmas qu’existisson per far viure la cultura en Occitània, particularament sus l’airal miegjornal que lo pes immobilier mete una pression incresabla. E l’istòria d’immòbles bastits a la lèu-lèu per evitar un chantier de salvagàrdia que fa pèrdre d’argent al promotor, corron sovent coma anècdotas tragicofinancieras. Quora los chantiers son menats per l’estat o una entrepresa publica, avèm mai d’astre, mas son rars.  
 
 
 
 
Laurenç Revèst