Èra de preveire e ara s’es confirmat. Theresa May, la primièra ministra britanica, a romput son engatjament d’aculhir 3000 menors e de lor ofrir un luòc segur. Aital o anoncièt fa pas gaire una brèva nòta del govèrn del Reialme Unit, que daissarà non resolguda la situacion d’aqueles menors non acompanhats dont plusors son a malviure jos de temperaturas plan frejas pertot en Euròpa, e mai que mai dins la vila francesa de Calais, d’ont se menèt pas totes los menors un còp que se’n deslotgèt lo camp de refugiats, en octòbre passat.

Lo govèrn de David Cameron aviá acceptat lo mes de mai passat lo nomenat emendament Dubs, una modificacion de la Lei d’Immigracion qu’ofrissiá un plan per menar de menors refugiats non acompanhats al Reialme Unit a travèrs de vias seguras. S’esperava que lo projècte, concebut dins un contèxt de protèstas en favor de l’aculhença, menèsse fins al Reialme Unit almens 3000 menors, pr’amor que s’èra ordenat a las autoritats localas qu’abilitèsson aquel nombre de plaças. Ara, ça que la, e amb solament lo 10% de la quòta dels menors transferida en tèrras britanicas, lo govèrn actual a liquidat lo projècte.
 
Lo plan, que ten lo nom del politician que lo portèt a las institucions, l’èx-refugiat chèc Alfred Dubs, èra estat “largament celebrat coma un rar gèst umanitari”, segon The Guardian. E “gèst” èra lo mot oportun: quatre meses puèi, cap dels menors qualificats èra pas arribat al país. Lo quite Alfred Dubs s’indignava en verificar, durant una reünion amb de foncionaris franceses, qu’existissiá quitament pas un sistèma per identificar e registrar los menors potencialament eligibles.
 
A Calais, a l’ora d’ara, i tornan plusors menors que residissián dins lo camp de refugiats nomenat la Jungla e qu’esperavan èsser designats coma eligibles pel govèrn britanic. Après lo deslotjament del camp èran estats reinstallats dins de centres per tot l’estat francés, mas tanlèu recebre lo refús final ensajaràn d’arribar al Reialme Unit per lor compte. L’organizacion Help Refugees avertissiá fa doas setmanas de la preséncia de mai de 150 menors non acompanhats, mas a l’ora d’ara son ja “entre 500 e 1000 personas” que dormisson jols ponts o dins los bòsques: “la majoritat son de menors non acompanhats”, segon l’organizacion.
 
Los meses anteriors al deslotjament forçat de la Jungla, qu’en octòbre teniá aperaquí 10 000 residents (dont 1179 èran de menors, dont 1022 non acompanhats), los govèrns francés e britanic entamenèron una intensa campanha qu’asseguravan que seguirián de critèris umanitaris, que prendrián en carga las situacions dels residents e que lo Reialme Unit acceptariá la demanda d’aculhir los 3000 menors.
 
Mas los residents de la Jungla ne cresián pas res e cranhián una expulsion massissa. Alavetz, los jorns que precedissián lo deslotjament, plusors partiguèron còp sec de Calais. Partiguèron ont poguèron, ont que foguèsse. Avián fach tròp d’esfòrces per qu’ara òm los mandèsse tornarmai devèrs lor país, o çò que restava de lor país. Lo 43% dels residents de la Jungla èran de Sodan —ont la vida de fòrça joves es en perilh se jonhon pas los grops armats— e un autre 35% d’Afganistan, ont la menaça dels grops fondamentalistas religioses fa fugir fòrça mond.
 
Qualques unes s’ofrissián als trafegaires, mas aqueles exigisson entre 5000 e 9000 èuros per ensajar de los menar de l’autre costat dels 30 quilomètres de l’estrech de la Marga, e doncas la majoritat devián riscar de i anar amb lors pròpris mejans. Entre genièr e octòbre de 2016, foguèron dotze las personas que perdèron lor vida en temptant de passar aquela frontièra maritima, dont la majoritat en montant sus un camion; en 2015 foguèron 20. En mai d’aquò, los cooperants afirman que pendent los jorns anteriors al deslotjament desapareguèron de centenats de personas, dont fòrça menors.
 
Arribèt lo deslotjament e, coma totjorn a Calais, lo trabalh entre los govèrns francés e britanic foguèt conjonch: lo primièr se cargava dels còrses de seguretat e lo segond, qu’aviá ja investits 19 milions d’èuros en assetjar La Jungla, los finançava. Avián promés de critèris umanitaris, mas l’expulsion l’executèron mai de 1200 policièrs. Amb la cara cobèrta, en emplegant de gases lacrimogèns, de mitralhetas e de gruas. O destruguèron tot, empliguèron qualques autobuses e escampilhèron las gents per tot l’estat francés dins 164 “centres de recepcion”, coma los nomenèt François Hollande, e mai s’en realitat èran de Centres d’Internament d’Estrangièrs. Las ONG de sosten èran escandalizadas perque daissavan de centenats de menors e d’adultes en situacion d’abandon, dins un endrech ont demorava solament l’incendi que la polícia aviá provocat. Lor i talhèron quitament l’aiga: los enfants se lavavan la cara amb l’aiga dels comuns mobils.
 
Per astre, los volontaris de Calais contunhèron sul terren, en salvant literalament la vida dels abandonats. Sens abric, sens aiga potabla, sens manjar, sens res. E en vesent lors fogals en flamas encara un còp, aqueste còp en Euròpa. La responsabla oficiala del deslotjament e delegada del govèrn francés a Calais, Fabienne Buccio, diguèt alavetz qu’“es comun entre la populacion migranta de destruire lors ostals abans partir” e que los activistas son “de gents perilhosas” qu’“an pas una preocupacion reala pel patiment dels migrants”.
 
Ara, qualques meses pus tard, mentre que lo govèrn de Theresa May consagra paucas linhas a refusar de milièrs de menors vulnerables, lo volontariat de Calais patrolha per carrièras ont la temperatura despassa pas jamai lo zèro e ont nèva fòrtament. Cèrcan mai de 500 menors non acompanhats que, segon çò que calculan, deambulan per Calais. Lor ofriràn tota l’assisténcia que poiràn. Qualques unes an solament 13 ans, mas se fa malaisit de los ajudar: lor i pòdon solament donar de manjar caud e de sacas de dormir, perque la polícia, que patrolha tanben per las meteissas carrièras, lor trenca e requisiciona las tendas.
 
E se n’amagan pas: lo quite ministre de l’Interior francés a assegurat que permetràn pas la bastison de cap d’estructura ni que i aja de nòvas installacions dins la Jungla. Mas l’accion policièra va encara luènh: de volontaris e de refugiats asseguran que se trenca las sacas de dormir als menors e que se gasa los luòcs ont ensajan de passar las nuèches, e per aquela rason s’amagan dins los bòsques pròches de çò que foguèt La Jungla. Dins aqueles bòsques, en mai de menors, òm i a trobadas de familhas entièras.
 
A Calais sembla pas que las causas sián a lèu cambiar. Lo govèrn del Reialme Unit a destinat 80 milions de liuras per engatjar una seguretat privada que patrolhe los pòrts del nòrd de França dins los tres ans que venon. D’autres ponches de comunicacion los contraròtlan ja: la polícia monta la gàrdia davant l’estacion ferroviària de Calais, en perseguissent los que temptaràn de tornar. Cèrcan de perfils estrangièrs —la pèl bruna o negra, abilhats amb de raubas donadas de segonda man e que pòrtan de morralets o de sacas de dormir— e lor demandan l’identificacion, çò qu’es legal dins l’estat francés dempuèi que se decretèt l’estat d’emergéncia. Se lo migrant es adulte, l’arrèstan; s’es menor, lo menan al centre de France Terre d’Asile, a Saint Omer, e mai las 30 plaças sián ja ocupadas, e après cinc jorns, los daissan en carrièra un autre còp. La polícia a enebit tanben l’installacion de dochas en çò del Secours Catholique, lo sol endrech ont se pòdon refugiar pendent lo jorn, mentre que la ronha s’estend tornarmai entre los menors.
 
 
Contunhan d’arribar de gents a Calais
 
Son fòrça los menors qu’an de parents al Reialme Unit e que quitament reüssiguèron d’èsser entrevistats per l’administracion britanica. Ça que la, e malgrat los ligams familials al país, foguèron refusats sens nada explicacion. A Calais, los menors se descoratjan d’aganiment, e fa qualques jorns, moriguèt un jove de 20 ans reversat per un camion pendant sa temptativa d’arribar al Reialme Unit. Los volontaris dison que pòdon pas téner la situacion e alèrtan que serà sempre pièger: cada jorn arriba mai de mond. Help Refugees demanda de sosten per poder contunhar l’assisténcia umanitària e sus sos rets socials explican cossí ajudar.
 
Alfred Dubs, lo politician britanic qu’es en cap de la campanha pels 3000 menors, ditz que Theresa May a mes lo Reialme Unit “del costat marrit de l’istòria”.
 
 
 
 
Joan Cabasés
 

---

Article publicat originàriament en catalan sus Directa.