Turquia: Erdoğan ganha lo referendum amb d'acusacions de frauda electorala
Lo president de Turquia, Recep Tayyip Erdoğan, a obtengut una victòria estrecha al referendum constitucional que se tenguèt aqueste dimenge de Pascas
Amb lo 51,18% dels vòtes —al 100% dels sufragis despolhats—, los turcs an decidit de transformar l’estat en republica presidencialista. Lo “non” a obtengut lo 48,82% dels vòtes. L’ “òc” a obtengut 24 325 813 vòtes e lo “non” a amassat a la fin 23 201 722 sufragis.
La participacion es estada de l’86,04%. Lo principal partit de l’oposicion, lo socialdemocrata Partit Republican del Pòble, a anonciat que demandarà un recompte de fins al 60% dels vòtes a causa d’irregularitats en la votacion de dimenge.
Independentament de la demanda de recompte, la situacion politica creada pel còp d’estat mancat e la repression desencadenada per Erdoğan e l’estat d’emergéncia en vigor fasián qu'aquel referendum es realizèsse fòra las garentidas democraticas minimalas.
Dempuèi la proclamacion de l’estat d’emergéncia en julhet passat, s’es produch de licenciaments massisses de professors afiliats a de sindicats e de foncionaris del Ministèri de l’Educacion; aquò, segon las estimacions, a provocat lo barrament d’aperaquí 1000 escòlas e 15 universitats. Lo barrament d’aperaquí 200 mèdias a contribuit a reduire al minim lo debat democratic sus las proposicions del referendum tengut aqueste dimenge passat.
La jornada del referendum se debanèt amb calma e una granda afluéncia a las urnas, dins l’encastre de grandas mesuras de seguretat, amb pauques incidents en general.
Los burèus electorals barrèron a 16h00 a l’èst de Turquia e a 17h00 a l’oèst, e doncas los primièrs vòtes comptats foguèron los de la zòna orientala, la pus conservatritz del país.
Per evitar de subresauts pendent la jornada, lo govèrn d’Erdoğan despleguèt gaireben mièg milion d’agents de divèrses còrses de seguretat, car l’Estat Islamic aviá cridat a atacar pendent lo jorn de la votacion. Aperaquí mièg centenat de presumits jihadistas foguèron detenguts la velha del referendum, çò qu’es un cèrt cambiament del govèrn d’Erdoğan que fins fa qualques meses èra un dels principals sostens dels jihadistas que terrorizan Siria e Iraq.
Lo grop independentista curd PKK, per quant a el, agarriguèt una caravana del partit governamental AKP dins la província de Wan la nuèch d’abans lo referendum, en tuant una persona de l’escòrta. Tanben dins un vilatjòt de la província d’Amed (Diyarbakır en turc), dins lo sud-èst de l’estat, de majoritat curda, doas personas moriguèron e doas autras foguèron feridas durant una garrolha dins un collègi electoral que finiguèt en fusilhada.
Qualques observaires internacionals qu'èran anats a títol individual en aquela region curda planguèron que la polícia ensagèsse d’empachar lor trabalh. E de mèdias opausants an denonciat qualques irregularitats dins la formacion dels burèus de vòte, per exemple, la nominacion de militants de l’AKP d’Erdoğan coma presidents de burèu.
Aquel referendum coincidís amb la publicacion del rapòrt de l’ÒNU Report on the human rights situation in South-East Turkey (Rapòrt sus la situacion dels dreches umans dins lo sud-èst de Turquia) ont s’explica las violacions turcas, amb de torturas, de desaparicions forçadas, d’assassinats, d’incitacion a l’òdi, lo refús de l’accès als suènhs medicals, a l’aiga e al manjar, d'expropriacions illegalas, de violéncias sexualas contra las femnas… Son solament qualques unes dels crimes e dels delictes dels quals Turquia es acusada per un dur rapòrt del Naut Comissariat de las Nacions Unidas pels Dreches Umans, que considèra lo govèrn d’Ankara coma colpable de “grèvas violacions” d’aqueles dreches dins lo sud-èst del país, de majoritat curda.
Vaicí qualques unes dels 21 cambiaments qu'autrejan mai de poder al cap de l’estat turc:
— Tot lo poder executiu se concentra entre las mans del president.
— S’elimina la figura del primièr ministre.
— Lo cap de l’estat obten lo drech de nomenar de vicepresidents, de ministres e de nauts foncionaris.
— Los decrets presidencials influiràn las decisions sus la creacion, la dissolucion, las foncions e l’estructura dels ministèris.
— Lo president obten lo drech d’anonciar l’estat d’emergéncia amb l’aprobacion del Parlament.
— A mai, poirà designar divèrses membres de l’organisme judiciari suprèm del país.
— Poirà tanben emetre de decrets sens l’aprobacion dels legislators (e mai se pòdon èsser anullats pel parlament dins lo futur).
Pendent 11 ans (2003-2014), Erdoğan es estat lo cap del govèrn turc, abans d’assumir la carga presidenciala en 2014. La reforma constitucionala li permet de demorar al poder fins en l’an 2029 se ganha las eleccions que se debanaràn en Turquia en 2019 e en 2024.
Las nòvas reformas d’Erdoğan pòdon fracturar encara mai la societat turca, car la societat es devesida mai que jamai davant doas visions del país, una laïca e republicana e una autra que vòl una societat islamista.
Aquesta nòva es adaptada de Geopolítica.cat, amb qui Jornalet ten un acòrdi de cooperacion
Etiquetas
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Es nècia la societat ? O ben a paur perque entrevei ja quau ten los atots entre sas mans ? Comprene pas que i ague de monde per creire a la laïcitat definida per lo sénher Hamon dinc son discors pendent lo grand debat dals onze. Se vei que gaire d'enternautas an pas viugut en plen mitan d'un comunautarisme estrangièr mai que mai, dinc un quadre de vida pas famós emb d'una realitat economica desastrosa e una cacibralha de lònga a barrunle per carrièiras. Mès una vida mai o mens paura escusa pas tot.
Dinc las annadas 80-90, se vesiá pas de femnas salhadas d'un linçolàs de naut en bas, mès d'un teissut nosat sus lo suc acatant las aurelhas e la mitat dau peu o, per lo mai, un mocador de còl coma veguère ma grand ne'n portar.
Tot lo desplegament de teissut que vesèm actualament es pas que religiositat ecessiva e proselitisme. Li fai pas besonh a la vraia espiritualitat tot aquel fatràs, tota aquela demostracion publica de ginolhons !
Quand avètz vergonha d'èstre ce que sètz, occitans, franchimands, bretons, eca... d'autres o assumisson completament e vos o empausan, sens tafurament, a la vista coma a l'ausida. Adonc, pro de la culpabilizacion politiciana e de la culpablitat ciutadana ! Avètz ja vist un envitaire vergonhós de son fogau e un òste pausar los pès sobre la taula ?
En mai d'aquò, quand avètz 5 a 6 milhons de chaumaires dinc un país e una economia que vai chorrant, de qué reçavèm 180000 a 200000 immigrats legaus chasca an ? Aquò's pas coërent !
Se deman en "França" laissam a las musulmanas la libertat de cargar lo vel, emb de las condicions d'immigracion legala, de naturalizacion actuala, de natalitat que vesèm, emb de las conversions acceleradas, la religiositat demostrativa amai l'aumentacion de las botigas "islamicament especializadas", es legitimament que poirem se pausar questa question :
Matematicament, l'Islam venguèsse dinc quauquas annadas religion dau prumièr reng a costat d'un cristanisme flapissent, quau ditz que virariá pas poder politic au còp emb de la shària per lei ? Au sègle IVen, l'emperaire Constantin se serviguèt ben dau crestianisme popular creissent per reinar.
Pas de diabolizacion mès pas d'angelisme nèci ! Sèm molegasses e tebés, flapis dinc nòstras comunautats europencas. E los poders politics son venduts o estrèmas e pastats de mitologia nacionala. Lo coarditge es una deca e l'estremisme politicoreligiós un flèu qu'avança de rescondons. Entre l'armonia e la desmesura, entre la fiertat d'èstre sens regetar e una collectivitat tebesa que se laissa anestesiar, de qué volèm ?
Per conclurre :
1) De part dals autoctònes, i a un Dever d'Aculhença, d'Escota, de Compreneson, de Don de se e de Trasmission de l'identitat locala (eiretatge immateriau) ;
2) De part dals immigrats e enfants d'immigrats, i a un Dever d'Adaptacion a ce que se tròva ja sus plaça e de Respèct d'aquò amai de sos portaires. Clarament, dinc la nocion de Respèct, i a un Dever de Reciprocitat.
3) Per los autoctònes, mai de consciença collectiva, mens d'endividualisme e mai de solidaritat comunautària. Mai de respèct e d'assumissença de nòstres ancians que mandam acabar dinc de moridors apelats "estaus de retirada". Mens de clanisme e de jalosiá dinc las familhas, entre vesins, collègas o novèls venguts. E pro de la femna-objèct sessuau o objèct de venda. Es aquò mai que nos apren l'estrangièr : saupeguem ne'n tirar leiçon !
#3 En parlant dals"Maumets escolhandrats", parlave dals dessinhs de Charlie Hebdo que me desplaseguèron fortament. Es pas aquò per ieu la libertat d'espression. Es una pelha lo Charlie Hebdo, bòn per servir de lipet ! Ne'n son pas a lurs prumièiras atacas còntra una religion, una identitat, un pòple. La guèrra ven dals òmes e de la religiositat esagerada e desviada. Pas de l'espiritualitat e dals que simbòles que pòdon vos i acaminar.
E lurs bailar de sòus a Charlie, maugrat l'Orror que viuguèron, es pas favorizar la Libertat emb d'una "L" mès la manca de respèct per de simbòles que sagnan pas. Los òmes sagnan, la medisença escotèla, las estitucions pòdon condamnar e replegar. Pas los simbòles portaires d'espiritualitat (espiritualitat que chascun après adoba de son biais malerosament).
Solide qu'amb vosautres i a mèma pas besonh de religion per aver pas la patz, qu'aimatz de montar los ciutadans los uns contra los autres (los Musulmans en primièra linha dins vòstra obsession), la religion fa res a l'afar, poiriatz benlèu benlèu començar per agachar çò que va pas en cò vòstre (parlatz de libertat e de drech de las femnas, lol, son tractadas a egalitat las femnas en pr'aicí?)
Tot aquò fai paur, francament. Es per aquò que, mai que jamai, devèm èstre solidaris entre endividús aparaires de la Libertat. Mès d'una libertat bien emplegada. Pas la libertat a la franchimanda, aquela dau chascun per se, de la femna-objèct sessuau, dals Maumets escolhandrats. Pas quela de la violença televisuala, dau chascun fai ce que li plai, dals compromés emb dals religiós salhats d'un lençòu que vendriá lèu nòstre estofador.
O sai pro : pas de diabolizacion. Segur. Mès pro de l'angelisme nèci d'una gaucha (amai d'un mitan... "drechièr") que vòu pas esgrafinhar la sensibilitat de sos electors ! Electors bien achaptats a còps d'aumentacions d'ajudas socialas (que serviràn pas sovent lo melhurièr dau nivèl de vida de certanas familhas mès l'envestiment immobilièr) amai a còps de discors esperfumats emb de frairetat enterplanetària beata.
L'espiritualitat comptant mai, de mon ponch de vista, crese pas a l'ideau de "religion de patz", per quanta religion que siègue : aquò se saupriá ! L'Istòria o a provat mai d'una fes e puèi... fau venir viure dinc certans endrechs de l'Esagòne per o compréner. Mès crese pas nimai a l'innocença de nòstres politicians dinc aqueles atemptats creissents.
I a de comunautats aiçaval que, quand un dals lurs se fai embestiar, tot lo monde s'acampa per se mesclar de l'afaire (amai esagerar la situacion e la revirar), e puèi bombir s'aquò fai besonh.
En cò dals nòstres, fai-te embestiar per un de ta comunautat o d'una autra... te laissaràn te despatolhar solet ! Amai t'espincharàn de luènh dau temps que te faràs batre, o violar se siás una femna ! Polida la mentalitat de nòstra comunautat !
Tanben, quand dise "devèm èstre solidaris entre endividús aparaires de la Libertat", aquò vòu dire n'acabar emb de nòstra puta d'endividualisme que mena chascun a crebar dinc son recanton pendent que d'autres acampan envam collectiu e fòrça.
E me rebequessiatz pas qu'aquò es de zenofobia (emb d'una izèda, qu'aquò me vai mièlhs ansin) o d'apèl a quauqua venjança.
Vivètz 15 annadas de ciutat replegada e dangieiroseta mai 10 annadas d'aissitge e de clanisme campanhards : poirem batalhar puèi, tant coma voldretz !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Es nècia la societat ? O ben a paur perque entrevei ja quau ten los atots entre sas mans ? Comprene pas que i ague de monde per creire a la laïcitat definida per lo sénher Hamon dinc son discors pendent lo grand debat dals onze. Se vei que gaire d'enternautas an pas viugut en plen mitan d'un comunautarisme estrangièr mai que mai, dinc un quadre de vida pas famós emb d'una realitat economica desastrosa e una cacibralha de lònga a barrunle per carrièiras. Mès una vida mai o mens paura escusa pas tot.
Dinc las annadas 80-90, se vesiá pas de femnas salhadas d'un linçolàs de naut en bas, mès d'un teissut nosat sus lo suc acatant las aurelhas e la mitat dau peu o, per lo mai, un mocador de còl coma veguère ma grand ne'n portar.
Tot lo desplegament de teissut que vesèm actualament es pas que religiositat ecessiva e proselitisme. Li fai pas besonh a la vraia espiritualitat tot aquel fatràs, tota aquela demostracion publica de ginolhons !
Quand avètz vergonha d'èstre ce que sètz, occitans, franchimands, bretons, eca... d'autres o assumisson completament e vos o empausan, sens tafurament, a la vista coma a l'ausida. Adonc, pro de la culpabilizacion politiciana e de la culpablitat ciutadana ! Avètz ja vist un envitaire vergonhós de son fogau e un òste pausar los pès sobre la taula ?
En mai d'aquò, quand avètz 5 a 6 milhons de chaumaires dinc un país e una economia que vai chorrant, de qué reçavèm 180000 a 200000 immigrats legaus chasca an ? Aquò's pas coërent !
Se deman en "França" laissam a las musulmanas la libertat de cargar lo vel, emb de las condicions d'immigracion legala, de naturalizacion actuala, de natalitat que vesèm, emb de las conversions acceleradas, la religiositat demostrativa amai l'aumentacion de las botigas "islamicament especializadas", es legitimament que poirem se pausar questa question :
Matematicament, l'Islam venguèsse dinc quauquas annadas religion dau prumièr reng a costat d'un cristanisme flapissent, quau ditz que virariá pas poder politic au còp emb de la shària per lei ? Au sègle IVen, l'emperaire Constantin se serviguèt ben dau crestianisme popular creissent per reinar.
Pas de diabolizacion mès pas d'angelisme nèci ! Sèm molegasses e tebés, flapis dinc nòstras comunautats europencas. E los poders politics son venduts o estrèmas e pastats de mitologia nacionala. Lo coarditge es una deca e l'estremisme politicoreligiós un flèu qu'avança de rescondons. Entre l'armonia e la desmesura, entre la fiertat d'èstre sens regetar e una collectivitat tebesa que se laissa anestesiar, de qué volèm ?
Per conclurre :
1) De part dals autoctònes, i a un Dever d'Aculhença, d'Escota, de Compreneson, de Don de se e de Trasmission de l'identitat locala (eiretatge immateriau) ;
2) De part dals immigrats e enfants d'immigrats, i a un Dever d'Adaptacion a ce que se tròva ja sus plaça e de Respèct d'aquò amai de sos portaires. Clarament, dinc la nocion de Respèct, i a un Dever de Reciprocitat.
3) Per los autoctònes, mai de consciença collectiva, mens d'endividualisme e mai de solidaritat comunautària. Mai de respèct e d'assumissença de nòstres ancians que mandam acabar dinc de moridors apelats "estaus de retirada". Mens de clanisme e de jalosiá dinc las familhas, entre vesins, collègas o novèls venguts. E pro de la femna-objèct sessuau o objèct de venda. Es aquò mai que nos apren l'estrangièr : saupeguem ne'n tirar leiçon !
#3 En parlant dals"Maumets escolhandrats", parlave dals dessinhs de Charlie Hebdo que me desplaseguèron fortament. Es pas aquò per ieu la libertat d'espression. Es una pelha lo Charlie Hebdo, bòn per servir de lipet ! Ne'n son pas a lurs prumièiras atacas còntra una religion, una identitat, un pòple. La guèrra ven dals òmes e de la religiositat esagerada e desviada. Pas de l'espiritualitat e dals que simbòles que pòdon vos i acaminar.
E lurs bailar de sòus a Charlie, maugrat l'Orror que viuguèron, es pas favorizar la Libertat emb d'una "L" mès la manca de respèct per de simbòles que sagnan pas. Los òmes sagnan, la medisença escotèla, las estitucions pòdon condamnar e replegar. Pas los simbòles portaires d'espiritualitat (espiritualitat que chascun après adoba de son biais malerosament).
Què podets esperar d'aqueste bossot ?
Solide qu'amb vosautres i a mèma pas besonh de religion per aver pas la patz, qu'aimatz de montar los ciutadans los uns contra los autres (los Musulmans en primièra linha dins vòstra obsession), la religion fa res a l'afar, poiriatz benlèu benlèu començar per agachar çò que va pas en cò vòstre (parlatz de libertat e de drech de las femnas, lol, son tractadas a egalitat las femnas en pr'aicí?)
Tot aquò fai paur, francament. Es per aquò que, mai que jamai, devèm èstre solidaris entre endividús aparaires de la Libertat. Mès d'una libertat bien emplegada. Pas la libertat a la franchimanda, aquela dau chascun per se, de la femna-objèct sessuau, dals Maumets escolhandrats. Pas quela de la violença televisuala, dau chascun fai ce que li plai, dals compromés emb dals religiós salhats d'un lençòu que vendriá lèu nòstre estofador.
O sai pro : pas de diabolizacion. Segur. Mès pro de l'angelisme nèci d'una gaucha (amai d'un mitan... "drechièr") que vòu pas esgrafinhar la sensibilitat de sos electors ! Electors bien achaptats a còps d'aumentacions d'ajudas socialas (que serviràn pas sovent lo melhurièr dau nivèl de vida de certanas familhas mès l'envestiment immobilièr) amai a còps de discors esperfumats emb de frairetat enterplanetària beata.
L'espiritualitat comptant mai, de mon ponch de vista, crese pas a l'ideau de "religion de patz", per quanta religion que siègue : aquò se saupriá ! L'Istòria o a provat mai d'una fes e puèi... fau venir viure dinc certans endrechs de l'Esagòne per o compréner. Mès crese pas nimai a l'innocença de nòstres politicians dinc aqueles atemptats creissents.
I a de comunautats aiçaval que, quand un dals lurs se fai embestiar, tot lo monde s'acampa per se mesclar de l'afaire (amai esagerar la situacion e la revirar), e puèi bombir s'aquò fai besonh.
En cò dals nòstres, fai-te embestiar per un de ta comunautat o d'una autra... te laissaràn te despatolhar solet ! Amai t'espincharàn de luènh dau temps que te faràs batre, o violar se siás una femna ! Polida la mentalitat de nòstra comunautat !
Tanben, quand dise "devèm èstre solidaris entre endividús aparaires de la Libertat", aquò vòu dire n'acabar emb de nòstra puta d'endividualisme que mena chascun a crebar dinc son recanton pendent que d'autres acampan envam collectiu e fòrça.
E me rebequessiatz pas qu'aquò es de zenofobia (emb d'una izèda, qu'aquò me vai mièlhs ansin) o d'apèl a quauqua venjança.
Vivètz 15 annadas de ciutat replegada e dangieiroseta mai 10 annadas d'aissitge e de clanisme campanhards : poirem batalhar puèi, tant coma voldretz !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari