Actualitats
Aran: l’ors Goiat a aucit un polin
Aquel ors foguèt menat l’an passat dins los Pirenèus dins l’encastre del programa Piroslife
Una nòva ataca d’ors en Aran a desvelhat lo debat sus la reïntroduccion d’aquela espécia dins los Pirenèus. L’agression se tenguèt dins la nuèch de diluns a dimars e causèt la mòrt d’un polin près de Vilamòs, çò rapòrta lo Conselh General d’Aran.
L’assalhidor seriá l’ors Goiat, menat e liberat en Pirenèu en 2006. Un elevaire del parçan raportèt còp sec la mòrt del polin, e lo servici de seguiment GPS a permés de determinar amb exactitud la preséncia de Goiat al ponch ont se produguèt l’ataca. Aquel malaür a Vilamòs situa Goiat tornarmai dins las valadas centralas d’Aran.
A causa del tipe de movements, e en tot considerar qu’ara es epòca de gèst, se crei que Goiat seriá acompanhat d’una orsa. Las localizacions de las darrièras setmanas mostravan de grands desplaçaments de Goiat d’Aran devèrs Cosserans e Catalonha, de desplaçaments que se justificarián per la recèrca d’una femèla.
Goiat lo portèron l’an passat d’Eslovènia e lo liberèron al centre dels Pirenèus dins l’encastre del programa Piroslife. Segon de donadas de 2015, i auriá 33 exemplars d’orses dins los Pirenèus, dont 10 femèlas. Pasmens, un solet mascle seriá paire e pepin de totes los orses nascuts dins las darrièras annadas. Per aquela rason, en seguida de la mòrt de l’ors Balou en 2014, decidiguèron de i menar Goiat.
Aquel nom, que poiriá sonar occitan, foguèt causit en Palhars (Catalonha). En catalan d’aquel parçan tenon l’occitanisme “goiat” que vòl dire “gojat”.
L’assalhidor seriá l’ors Goiat, menat e liberat en Pirenèu en 2006. Un elevaire del parçan raportèt còp sec la mòrt del polin, e lo servici de seguiment GPS a permés de determinar amb exactitud la preséncia de Goiat al ponch ont se produguèt l’ataca. Aquel malaür a Vilamòs situa Goiat tornarmai dins las valadas centralas d’Aran.
A causa del tipe de movements, e en tot considerar qu’ara es epòca de gèst, se crei que Goiat seriá acompanhat d’una orsa. Las localizacions de las darrièras setmanas mostravan de grands desplaçaments de Goiat d’Aran devèrs Cosserans e Catalonha, de desplaçaments que se justificarián per la recèrca d’una femèla.
Goiat lo portèron l’an passat d’Eslovènia e lo liberèron al centre dels Pirenèus dins l’encastre del programa Piroslife. Segon de donadas de 2015, i auriá 33 exemplars d’orses dins los Pirenèus, dont 10 femèlas. Pasmens, un solet mascle seriá paire e pepin de totes los orses nascuts dins las darrièras annadas. Per aquela rason, en seguida de la mòrt de l’ors Balou en 2014, decidiguèron de i menar Goiat.
Aquel nom, que poiriá sonar occitan, foguèt causit en Palhars (Catalonha). En catalan d’aquel parçan tenon l’occitanisme “goiat” que vòl dire “gojat”.
Articles relacionats
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Compte-tengut de las chifras astronomicas daus animaus que los umans meten a mòrt, chasque jorn, chasque mes, chasca annada, crese que, e maugrat que ieu siá plan triste per lo paubre polin, l'orsa es ren mas un paubre predator qu'es un ange a costat daus umans e de las 75 miliards de bèstias terrestras, 75 mliliards !!!!! e daus miliers de miliards de bèstias marinas, que los umans meten a mòrt chasca annada per lor plaser gustatiu, dont las ovelhas, los anheus, los vedeus... que los elevaires nos vòlen far creire que las aiman, a las aiman ! Podetz creire, las aiman tant que 'chaben que las fan tuar, e après nos vòlen far purar que los lops o las orsas tuan lors paubras bèstias qu'aiman tant, pfff, qu'es mas que perden daus sòus los elevaires, bargiers e ciá, qu'es mas lor interès financiers que puran, queu biais de far es mespresable, n'i a pro de l'antropocentrisme que vòu tot dominar sus Terra, quel los umans laissen de la plaça a las autras espécias fuec de diu, e que 'restan de far la guerra a totas las bèstias, e que 'restan de se far la guerra entre ilhs tanben, quand vese totas las saloparias que se passan per lo monde entre umans que se disen tan fins que son capables de s'entretuar (terrorisme, liberalisme, dictaturas...) e de far subir tant de los masels aus animaus (Yulin, massacre daus globicefales dins las islas Feroeas e masel de las balenas en Norvégia, au Japon, fetge gras en França...), queu monde me balha lo bòmit, me balha l'enviá de purar a tots pas moments.
http://www.30millionsdamis.fr/actualites/article/10598-festival-de-yulin-en-chine-arretons-le-massacre-des-chiens-et-chats/
https://www.notre-planete.info/actualites/actu_3600.php
http://dailygeekshow.com/baleine-enceinte-norvege/
...
Òc ben la politica oficiau dinc au sègle vintau qu’èra l’eradicacion completa deu lop. E puish ua consòrça de harolèrs ecologistas que s’avisèn que i èran ecosistèmas e que s’ecadè miélher s’èran sanitós e equilibrats.
Quantes umans sus tèrra? De cap a 7,5, lèu 8 miliards. Quantes ors? un punhat. Mes l’espècia umana que’s cred tostemps miaçada, quand ei de hèit la péger, la mei nociva e envadiva deu moment.
Ensajatz simplament de'vs representar un monde on n’i agi pas mei qu’umans, lhèu quauque can o gat, quauque barbòt, cuca, aranha, e marmolhas en la mar. Qu’ei lo monde que l’espècia umana e’s prepara pr’amor que creish e multiplica e qu’ei incapabla de partatjar lo planeta dab arren de viu. Badonc que feniram a víver com termits sus ua bòla de beton, a minjar bren.
S’ei lo monde qui vòletz taus vòstes mainatges, grasitz: que l'auràn lèu (ne garanteishi pas que ve’n sauràn grat).
Volóssitz a de bonas compréner aquò, bèth temps a que v’ac auretz encapit.
Me siái totjorn demandada per de qué , après aver eradicat ors e lops, ara òm li torna metre ?
Se fau pasmens metre a la plaça dei pastres, per lei fedas, e tanben dau proprietari dau polin ! N'i a ben pron amb lei chins baugs laissats liures que elei tanben tuan nòstreis animaus ! De que dona de mai d'aver d'ors dins la montanha o lo campèstre. Qu'òm me l'explica. Lo vòle ben legir e ensajar de comprene.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari