Los occitans d’Aran e de las Valadas poiràn contunhar de pagar en èuros dins la rèsta del país, almens durant los cinc ans que venon. Lo candidat del movement En Marcha, Emmanuel Macron, s’es impausat largament sus Marine Le Pen al segond torn de l’eleccion presidenciala francesa. De tot biais, Macron a ganhat sens grand estrambòrd de la part dels electors, dins una jornada marcada per l’abstencion e un recòrd de bulletins blancs o nuls. Podètz consultar los resultats oficials sul sit del ministèri de l’interior francés.
 
“Metrai tota mon energia per èsser digne de vòstra confiança”, çò assolidèt Macron, tanlèu conéisser lo resultat, per mercejar los qu’an votat per el. “Sabi la colèra, l’ansietat, los dobtes qu’un grand nombre d’entre vosautres an exprimits”, çò lor diguèt en tot precisar que son dever ara èra de lor portar de solucions.
 
“Defendrai França, sos interèsses e son imatge. Defendrai Euròpa, nòstra civilizacion e nòstre biais de viure corron un risc”, çò apondèt abans de prometre que França seriá un país lidèr de la lucha contra lo terrorisme.
 
 
Transformacion del Front Nacional
 
De son costat, Marine Le Pen reconeguèt immediatament sa desfacha, e mai saludèsse “un resultat istoric e massís” pel Front Nacional. Dins aquel sens, la candidata qu’aviá promés de far sortir França de l’èuro, afirmèt que tre ara se metriá al trabalh devèrs las legislativas en transformant son partit.
 
“Lo Front Nacional, que s’es engatjat dins una estrategia d’alianças, se deu renovelar prigondament per èsser a la nautor [...] dels espèrs dels franceses”, çò diguèt Le Pen ièr de ser davant sos electors a París. Per quant a el, lo numèro dos, Florian Philippot, indiquèt sul platèu de TF1 que lo partit anava “se transformar en una nòva fòrça politica que, per definicion, aurà pas lo meteis nom”.
 
 
Macron seriá lo fruch d’una “ascension ben calculada”
 
Benlèu la question qu’òm se pausa mai a l’ora d’ara es precisament qual es Macron e d’ont es sortit? E mai s’avèm l’imatge qu’es un òme sortit d’enluòc que ven d’espelir en politica, lo nòu president de França seriá lo fruch d’una “ascension ben calculada”, segon lo sociològ nòrd-catalan Gautier Sabrià. Dins una entrevista facha per Nationalia, Sabrià remembra que Macron, “coma tantes autres elegits de l’estat francés, es passat per las Sciéncias Politicas de l’Escòla Nacionala [vòl dire estatala] d’Administracion (EN) e a trabalhat dins lo sector privat. Trabalhèt per la Banca Rothschild, una banca de luxe per de gents fòrça ricas”.
 
Èx-ministre de l’economia de Manuel Valls d’ont “partiguèt amb una cèrta tranquillitat”, Sabrià crei qu’es interessant d’agachar la trajectòria de Macron per comprene çò que s’es passat. “Macron s’es plaçat coma una mena d’apologia del self made man estatsunidenc. Sa carga de ministre li permetèt d’aumentar sos ligams d’un latz, mas tanben de marcar sa diferéncia amb la rèsta del partit, pr’amor que fòrça sovent s’afrontava a d’autres ministres”. Dins aquel sens, Gautier insinua que “partir e se desmarcar del govèrn èra imprescindible per el”.
 
Podètz legir l’entrevista completa sul sit de Nationalia, ont tanben s’analisa la desdemonizacion del Front Nacional.
 
 
Favorable a una politica lingüistica per l’occitan
 
Emmanuel Macron a respondut favorablament a totas las questions de la campanha #2017oc, lançada pels actors màgers de l’occitanisme qu’an questionat los candidats a l’eleccion presidenciala sus l’avenir de la lenga occitana.
 
Dins sas responsas, Macron se declara favorable a la definicion e la mesa en òbra d’una politica lingüistica per l’occitan, a un projècte de lei per que França dispause d’una lei en favor de sas lengas e lor done un estatut idonèu, e enfin a una lei qu’assegure una veritabla reconeissença e un estatut a las lengas autoctònas de l’estat.
 
Dins l’encastre de l’educacion, Macron crei qu’una reconeissença juridica e un estatut son indispensables e s’engatja a facilitar l’aprendissatge de l’occitan dont l’interès educatiu, lingüistic e cultural es reconegut.
 
Veirem ben.