Fraga es una de las vilas màgers dels païses de lenga catalana e se tròba dins la comunautat autonòma d’Aragon. A Fraga se debanèt, dissabte passat, lo Cinga Fòrum, una jornada organizada per l’Institut d’Estudis del Bas Cinca, ont se presentèt la Mapa Lingüistica d’Aragon. La presentacion foguèt facha pel sieu coordenaire Natxo López Susín.

Tant l’estatut aragonés de 2007 coma la lei 10/2009, d’usatge, proteccion e promocion de las lengas pròprias d’aquel territòri, indicavan lo besonh de marcar las zònas d’usatge predominant de l’aragonés e del catalan. Es çò que fa la mapa presentada, ont apareisson las municipalitats compresas dins las doas zònas a partir de l’Avantprojècte de Lei de las Lengas que lo govèrn d’Aragon publiquèt en 2001.
 
Aquela mapa, entitolada Mapa lingüístico de Aragón (según el anteproyecto de Ley de Lenguas de 2001), es estada coordenada per López Susín. Compren de tèxtes de J.I. López e de Natxo Sorolla e es editada per Aladrada Ediciones, amb la collaboracion de maitas associacions lingüisticas e culturalas de l’encastre aragonés e catalan.
 
Dins la meteissa Jornada del Cinga Fòrum, qu’ongan foguèt consagrada a la politica lingüistica, se presentèt lo Manifèst de la Coordinacion Aragon Trilingüe, lançat lo 29 de junh per de professors d’universitats, de cercaires e de scientifics de tot lo Mond, en favor de la reconeissença e la dignificacion de las lengas minorizadas d’Aragon. Dins aquel manifèst, se denóncia que l’actual govèrn d’Aragon, “en non ausir la nòrma internacionala, estatala e lo quite estatut d’autonomia”, a abolit la lei de 2009 per aprovar “una nòrma que nega l’existéncia de l’aragonés e del catalan e que condemna aquelas doas lengas a l’invisibilitat, e a una rapida desaparicion”. A la fin de julhet, lo govèrn aragonés aprovèt la novèla lei de las lengas, que non protegís pas l’aragonés ni lo catalan.