Lo Conselh de Seguretat de las Nacions Jonchas a exigit de las autoritats de Birmania qu’arrèsten "sul pic" l'ofensiva militara contra la comunautat rohingya, una ofensiva que provòca una catastròfa umanitària. Son ara 380 000 personas d’aquela minoritat musulmana considerada coma la mai secutada del Mond, qu’an fugit lo país après la darrièra crisi que comencèt lo 25 d’agost passat.
 
Lo secretari general de l'ÒNU, António Guterres, a confirmat que çò que passa dins lo país asiatic es “un netejatge etnic” e a reclamat urgentament que se “suspenda las accions militaras contra los rohingyas, que cèsse la violéncia, que se protegisca l'estat de drech e que se permeta l’arribada de l'ajuda umanitària".
 
Mentretant, divèrses camions cargats de material coma de sabon, de braiets o de servietas, se son gandits als camps de refugiats de Bangladèsh, ont se tròban las desenas de milièrs de personas que son arribadas de Birmania estant. Segon un comunicat de l’UNICÈF, “tot es de manca. I a pas de manjar ni d'aiga neta. Avèm fòrça trabalh, mai que mai per protegir fòrça enfants, que son dins una situacion extrèmament vulnerabla”. Segon l’UNICÈF, lo 60% dels refugias rohingyas son d’enfants o d’adolescents.
 

De criticas contra Aung San Suu Kyi
 
La cap de facto del govèrn birman, Aung San Suu Kyi, participèt pas a l’Assemblada Generala de l’ÒNU que comencèt dimars passat, e las criticas contra ela se multiplican.
 
La femna d’estat birmana e figura de l’oposicion non violenta a la dictatura militara foguèt laureata del prèmi Nobel de la Patz en 1991, mas a pas res fach per arrestar los massacres contra los rohingyas. Las darrièras criticas contra ela son arribadas del Dalai Lama, de Desmond Tutu e de Malala Yousafzai.
 
Lo Dalai Lama remembra que Boda auriá ajudat als refugiats, en fasent referéncia al fach que lo pòble rohingya, de fe musulmana, es secutat dins un país de majoritat bodista.
 
Lo religiós sud-african Desmond Tutu, una de las figuras mondialas del pacifisme, a mandat una letra a Aung San Suu Kyi que li demanda d’agir. “Se lo prètz que cal pagar per téner lo poder es lo silenci, es un prètz tròp car”, çò ditz Tutu, qu’a romput sa promessa de far silenci a causa de la “prigonda tristesa” que li causa la situacion.
 
De son costat, l’activista paquistanesa Malala Yousafzai, tanben laureata del Nobel de la Patz, demanda a la cap birmana qu’intervenga e qu’ensage d’arrestar la repression de l’armada.
 
Mas Aung San Suu Kyi trenquèt son silenci lo 6 de setembre passat en assegurant que la repression dels rohinhyas èra una messorga, “un icebèrg de desinformacion” fruch de la “propaganda terrorista”. Dos jorns pus tard, de comunautats musulmanas de nombroses païses d’Asia visquèron una jornada de manifestacions.
 
 
La minoritat mai secutada del Mond
 
Lo pòble rohingya, de fe musulmana dins un país de majoritat bodista, es objècte d’una persecucion sistematica dempuèi d’annadas. Lo sit Rohingya Vision ofrís d’informacions sul patiment d’aquel pòble e en causa d’aqueles faches, Amnestia Internacionala considèra los rohingyas coma la minoritat mai secutada del Mond.
 
E mai se qualques istorians los considèran coma los descendents dels comerçants e dels soldats arabis, bengalins, mongòls e turcs convertits a l’islam al sègle XV, las autoritats birmanas considèran que los rohingyas arribèron al país amb la colonizacion britanica, al sègle XIX, en provenença del país vesin de Bangladèsh. En luòc d’èsser reconeguts coma una de las 135 etnias nacionalas de Birmania (las presentas dins lo país abans l’arribada dels britanics en 1823), lo govèrn birman los a sovent tractats d’immigrants illegals. E encara pièger: dempuèi 1982, amb la lei de ciutadanatge de la dictatura militara, son oficialament “apatridas” dins lor país.
 
Per obténer lo ciutadanatge, lor cal demostrar que son demorats en Birmania pendent seissanta ans, mas normalament òm lor concedís pas de contractes de trabalh ni de papièrs e, doncas, i pòdon pas accedir. Sens ciutadanatge, los rohingyas pòdon pas intrar dins lo sistèma educatiu birman, ni viatjar liurament. Patisson tanben la persecucion dels extremistas birmans bodistas, que los atacan pr’amor que son musulmans. De desenas de milièrs de rohingyas, long dels darrièrs decennis, son estats desplaçats dintre Birmania o lor a calgut fugir cap a Bangladèsh. Dempuèi qualques ans, un dels mejans per s’escapar es de prene de naviris per ensajar d’arribar a las còstas de Tailàndia, Malàisia e Indonesia.
 
Aquestes darrièrs decennis, la terribla situacion dels rohingyas, agravada per d’esclataments periodics de violéncia contra eles en provenença de la majoritat bodista de Birmania (coma en 2012, que daissèron mai de dos cents mòrts e de desenats de milièrs de desplaçats), a provocat que fòrça d’eles fugiscan lo país dempuèi qualques annadas: siá vèrs Bangladèsh, al nòrd, siá mai recentament vèrs Malàisia, Indonesia e Tailàndia, malgrat los grands perilhs de las traversadas maritimas per i arribar. Dins las darrièras tres annadas soletas, l’Agéncia de l’ÒNU pels Refugiats calcula que mai de cent mila rohingyas an ensajat de pervenir dins aqueles païses.