Actualitats
Astúrias: prepausan l’oficialitat de l’asturian e del galèc-asturian en 2018
S’agís d’una modificacion per far dins l’estatut d’autonomia d’Astúrias que proclame l’asturian e lo galèc-asturian coma de lengas oficialas del país, amassa amb lo castelhan
Lo Conselh en Defensa de la Lenga Asturiana (XDLA segon sa sigla en asturian) presentèt dissabte passat un projècte per obténer l’oficialitat de la lenga en 2018, çò rapòrta Nationalia. S’agís d’una modificacion per far dins l’estatut d’autonomia d’Astúrias que proclame l’asturian e lo galèc-asturian coma de lengas oficialas del país, amassa amb lo castelhan.
La presentacion se faguèt a Xixón e, segon l’XDLA, a recebut lo sosten de divèrses partits politics, çò que poiriá far reüssir la proposicion.
Per ara son los partits d’esquèrra Podèm e Esquèrra Unida que se son manifestats en favor de l’oficialitat de l’asturian e del galèc-asturian. D’autres partits coma Foro Asturias, lo Partit Popular, Ciutadans e lo Partit Socialista i son totjorn opausats. Aquesta darrièra fòrça a un sector nomenat Socialistas per l’Oficialitat que cèrca que lo congrès de la seccion asturiana del PSÒE, l’FSA, s’engatge per l’oficializacion de las doas lengas territorialas del país. Aquel congrès començarà lo 29 de setembre que ven.
L’asturian fa partida d’una lenga romanica dicha asturleonés qu’en mai d’Astúrias se parla dins las províncias de Leon e Zamora, dins qualque val de la zòna de Cantàbria e en qualque endrech d’Extremadura. E mai, dins l’encontrada de Miranda, dins lo nòrd-èst de Portugal, es lenga oficiala amb lo nom de mirandés e una grafia subsidiària de la portuguesa.
Per quant al galèc-asturian, apelat localament eonaviego, es parlat dins la zòna occidentala d’Astúrias al lindal amb Galícia. L’Acadèmia de la Lenga Asturiana lo considèra coma una lenga pròpria e diferenciada del galèc, mas l’Acadèmia Galèga lo vei ela coma una varianta del galèc.
L’asturian ten una cèrta proteccion en Astúrias dempuèi 1998 gràcias a la Lei d’Usatge e de Promocion de l’Asturian. Mas las associacions que defendon la lenga denóncian que l’administracion contraven sovent a aquela lei. En mai d’aquò, planhon que los dreches lingüistics que prepausa la lei sián fòrça limitats.
La presentacion se faguèt a Xixón e, segon l’XDLA, a recebut lo sosten de divèrses partits politics, çò que poiriá far reüssir la proposicion.
Per ara son los partits d’esquèrra Podèm e Esquèrra Unida que se son manifestats en favor de l’oficialitat de l’asturian e del galèc-asturian. D’autres partits coma Foro Asturias, lo Partit Popular, Ciutadans e lo Partit Socialista i son totjorn opausats. Aquesta darrièra fòrça a un sector nomenat Socialistas per l’Oficialitat que cèrca que lo congrès de la seccion asturiana del PSÒE, l’FSA, s’engatge per l’oficializacion de las doas lengas territorialas del país. Aquel congrès començarà lo 29 de setembre que ven.
L’asturian fa partida d’una lenga romanica dicha asturleonés qu’en mai d’Astúrias se parla dins las províncias de Leon e Zamora, dins qualque val de la zòna de Cantàbria e en qualque endrech d’Extremadura. E mai, dins l’encontrada de Miranda, dins lo nòrd-èst de Portugal, es lenga oficiala amb lo nom de mirandés e una grafia subsidiària de la portuguesa.
Per quant al galèc-asturian, apelat localament eonaviego, es parlat dins la zòna occidentala d’Astúrias al lindal amb Galícia. L’Acadèmia de la Lenga Asturiana lo considèra coma una lenga pròpria e diferenciada del galèc, mas l’Acadèmia Galèga lo vei ela coma una varianta del galèc.
L’asturian ten una cèrta proteccion en Astúrias dempuèi 1998 gràcias a la Lei d’Usatge e de Promocion de l’Asturian. Mas las associacions que defendon la lenga denóncian que l’administracion contraven sovent a aquela lei. En mai d’aquò, planhon que los dreches lingüistics que prepausa la lei sián fòrça limitats.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Segon dadas fisables l'asturian a mai de parlants que l'aragonés. La lenga asturiana es parlada per aproximadament 300.000-350.000 personas e la lenga aragonesa a benlèu 30.000-40.000 parlants.
La lenga asturiana es atal mateis prou parlada popularament. Hai ausit parlar-la per persones que han viscut aquí, cresi qu' es per nombre de parlars coma l'aragonès. Naturalament lo PSOE fa lo neci non ajudant a son reconeissament oficial.
La lenga que se parla dins l'extrem occidental d'Asturias es galèc.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari