Occitània, qu’es aquò? Quantes còps avèm aguda aquela question! E tanben: “Veni de Pampaligosta o de Pampaligòssa. Es en Occitània?” Avèm agut d’istòrias d’Occitània (amb de qualitats e de mancas) mas pas ges sa geografia. Sus la Wikipèdia en francés, s’es quitament escafat l’article jos l’aflat dels gardians de la puretat geografica de l’Exagonia: “Es pas un país, a pas de geografia.
 
Èra temps doncas d’i poder respondre en marcant la frontièra, e per çò faire en davalant al nivèl comunal. Ansin ven d’aparéisser un libre entitolat Las comunas d’Occitània. S’agís de la primièra version d’un trabalh començat en 2011 sus la Wikipèdia en occitan, que foguèt confrontat recentament al trabalh de la comission toponimica occitana.
 
Las comunas son triadas per estat, amb benlèu una anticipacion a la fin de la suspension... 9 comunas en Catalonha (en Aran, mai precisament), 10223 comunas en França, 120 en Itàlia e una a Mónegue. Los noms donats son dins la lenga oficiala: occitan en Catalonha, francés en França e a Mónegue, italian en Itàlia. Son tanben aponduts los còdes estatistics dels organismes d’estat: IDESCAT en Catalonha, INSEE en França e ISTAT en Itàlia. Dins cada estat, la tria es alfabetica, çò que permet de veire lo nombre important de toponims que se retròban un pauc pertot en Occitània Granda: 36 Vilanòvas per exemple, francizadas mai (Villeneuve, Villenouvelle, Villeneuvette...) o mens (Villenave)... doas Barcelonas e doas Barcelonetas, o encara cinc Valenças.
 
Una version 2 deuriá apondre los noms occitans coneguts (de la Chambra d’Òc per Itàlia, de l’INÒC, del Congrès Permanent de la Lenga Occitana, e de la comission toponimica de l’IEO per França) e de mapas (un trabalh es a se far sus Wikimedia Commons, pels arredondiments istorics).
 
Una version 3 tornarà sus l’istoric de las comunas. Dempuèi 2015 i agèt un fum de fusions de comunas dins l’estat francés (las “comunas novèlas” coma Florac Tres Rius), mas dins l’istòria de las comunas, se’n passèron de causas. Per exemple, en Aran, abans 1968 i aviá 18 comunas, amb los toponims oficials en espanhòl. Se passèt a 9 comunas tre 1970, puèi lo nom oficial venguèt catalan, e finalament occitan. En Itàlia, lo regim faissista impausèt una italianizacion dels toponims, e tanben de fusions seguidas, après la liberacion, de desfusions (aital la Gàrdia èra fusionada amb Acquapppesa jol nom de Guardia Piemontese Terme de 1927 a 1945).
 
Lo libre se pòt descargar sul sit de las Edicions Talvera.
 
 
 
 
Joan-Francés Blanc