Actualitats
Lo monge mossarabi que cambièt l’istòria medievala
Lo Beat de Liébana aviá conferit un nòu simbolisme a l’Apocalipsis que marquèt una estapa importanta en originant las Crosadas
Pendent l’Edat Mejana, nombroses èran los conflictes entre musulmans e crestians. Mas en Euròpa Occidentala aquerisson una importància especiala quand lo Califat Omèia, un dels quatre califats islamics après la mòrt de Maomet, ocupa violentament lo reialme visigòt de la peninsula Iberica, que se trobava en plena crisi intèrna l’an 711. La majoritat d’invasors son de berbèrs (sortits dels pòbles del nòrd d’Africa que resistiguèron a la dominacion de Roma e Bizanci) e de sirians jol comandament de caps musulmans de la peninsula arabica.
En mens de 15 d’ans, aqueles “maures”, coma los apelavan los europèus medievals, ocupan tota la peninsula Iberica e lo sud-oèst d’Occitània en assolidant atal Al Andalus, lo territòri ocupat pel poder musulman. Ça que la, eles rescontran un pòble organizat politicament amb un desvolopament cultural e uman mai important que çò qu’esperavan. Per aquela rason, permeton qu’aquelas gents contunhen de conservar lors mòrs e tanben lor fe crestiana.
Aqueles crestians, que vivián jos la dominacion musulmana, èran coneguts amb lo nom de mossarabis e èran obligats de pagar d’impòstes nauts per poder servar lor fe, lor organizacion politica, juridica e eclesiastica, e mai devián acceptar una tièra de condicions coma, per exemple, poder pas practicar lo culte durant la jornada ni mai far sonar las campanas de las glèisas, ni realizar de processions; e, de segur, podián pas tanpauc tornar las glèisas e los monastèris qu’èran estats destruches. Al començament los crestians mossarabis representavan lo 95% de la populacion. Ça que la, al sègle XI, en consequéncia d’una progressiva conversion a l’islam a pena arribavan al 50%.
Pauc a cha pauc la solida comunautat crestiana mossaràbia se desagregava e se redusiá a mesura que la populacion adoptava la cultura islamica que s’estendiá. La majoritat dels crestians s’arabizèron, es dire, venguèron de “muladís”, coma los nomenavan. E entre ambedoas comunitats, coma se podiá preveire, sorgiguèron de tensions que, amb d’autres conflictes coma las politicas de conversion e las persecucions de mai en mai persistentas, desboquèron sus d’episòdis d’una violéncia extraordinària. La cronica bizantina de l’an 741 après lo Crist, e tanben la cronica mossaràbia de l’an 754, descrivon la brutalitat amb la quala los musulmans sometèron la populacion catolica. Segon de fonts documentàrias, Al Hakam Ir, conegut per èsser lo mai sanguinari dels emirs omèias, en 806, ordenèt la decapitacion de 5000 caps muladís de Toledo après una temptativa de rebellion. Es doncas pas per azard que lo nomenèron lo “Maselièr d’Al Andalus”.
La creissenta tension, los impòstes exorbitants e la repression compeliguèron, fin finala, mai d’un mossarabi a aver pas cap d’autra causida que l’emigracion vèrs los reialmes crestians del nòrd de la peninsula qu’èran pas ocupats. Mas aquela migracion i portariá una rica contribucion culturala e mostrava, de mai, un biais novèl d’interpretar las tres religions: crestiana, jusieva e musulmana.
En aqueste contèxt istoric e politic, un monge mossarabi, conegut coma Beat, refugiat dins un monastèri de Liébana (Cantàbria), escriguèt una seguida de codèxes illustrats amb de dessenhs qu’ofrissián sa pròpria vision de l’Apocalipsi e que s’estendèron lèu-lèu per tot pendent la nauta Edat Mejana.
Aquel ensemble de codèxes medievals formava un libre: Commentarium in Apocalypsin (Comentari a l’Apocalipsi de Sant Joan), e venguèt un dels libres pus copiats de l’epòca. Aquelas còpias èran conegudas amb lo nom de “Beatus“ e a l’ora d’ara se’n sèrvan 25.
La reüssida se deviá a la facila compreneson. Dins la peninsula Iberica avián lo meteis prestigi, o quitament mai, que lo quite Evangèli. Mas aqueles codèxes foguèron interpretats coma una crida a la Reconquista, pausavan las basas de l’art romanic medieval e influiguèron tanben sus la politica del moment. Una d’aquelas influéncias es probable que causèsse la decision de Carlesmanhe de combatre los musulmans. Qualques istorians asseguran que la Marcha d’Espanha per conténer l’islam, foguèt promoguda per Carlesmanhe après legir aquel codèx.
De tot biais, aquesta òbra escricha en 776 per aquel monge mossarabi, conegut coma Beat de Liébana qu’aviá conferit un nòu simbolisme a l’Apocalipsis, marquèt una estapa importanta. E serà justament aquel nòu biais de comprene “la Bèstia” tradicionalament identificada amb l’Empèri Roman, que marcarà la diferéncia, pr’amor que tre aquel moment, l’identificaràn puslèu amb lo califat, e Babilònia. Valent a dire que l’enemic es pas pus Roma mas es Còrdoa e la menaça es pas l’Empèri Roman, mas l’Islam.
Puèi, en 784, Beat de Liébana redigiguèt una nòva version del codèx per endoctrinar los monges davant la conviccion de l’arribada del Jutjament Darrièr. Textualament, al capítol XX ditz: “Manca encara catòrze ans abans lo seisen millenari; la seisena edat finirà doncas, en l’an 838.”
Aürosament, la fin del Mond arribèt pas, mas si que i aguèt una tièra de crosadas contra los musulmans en Euròpa e en Tèrra Santa, e quitament contra los pròpris crestians, coma se passèt amb la crosada contra los catars.
Lo papa Alexandre IId foguèt un dels primièrs a presicar la guèrra contra los infidèls musulmans en doas ocasions. La primièra en 1061 pendent la conquista de Sicília e la segonda dins la crosada de Barbastre en 1064. Del meteis biais que faguèt, d’ans pus tard, Gregòri VII, qui en vesent las reüssidas dins la peninsula Iberica, decidiguèt d’utilizar lo meteis metòde per protegir Bizanci de las invasions dels turcs.
Mas lo qu’òm coneis coma lo pus grand impulsor de las Crosadas, foguèt son successor, lo papa Urban IId, que d’Occitània estant, faguèt una crida durant lo concili de Clarmont davant una molonada de religioses e de laïcs amassats. En tot presicar amb granda fervor sollicitèt del public que portèsson socors als crestians grècs, lo Papa Urban, diguèt l’expression: “Deus lo vult“. Lo mond s’agenolhèron en silenci e après s’alçar cridèron amb totas lors fòrças “Deus lo vult” (Dieu o vòl) en jonhent atal la campanha contra los infidèls.
E, un còp de mai, l’òme, en nom de Dieu, oblidèt la dimension de l’uman e demorèt fascinat per l’ideal apocaliptic…
Griselda Lozano
En mens de 15 d’ans, aqueles “maures”, coma los apelavan los europèus medievals, ocupan tota la peninsula Iberica e lo sud-oèst d’Occitània en assolidant atal Al Andalus, lo territòri ocupat pel poder musulman. Ça que la, eles rescontran un pòble organizat politicament amb un desvolopament cultural e uman mai important que çò qu’esperavan. Per aquela rason, permeton qu’aquelas gents contunhen de conservar lors mòrs e tanben lor fe crestiana.
Aqueles crestians, que vivián jos la dominacion musulmana, èran coneguts amb lo nom de mossarabis e èran obligats de pagar d’impòstes nauts per poder servar lor fe, lor organizacion politica, juridica e eclesiastica, e mai devián acceptar una tièra de condicions coma, per exemple, poder pas practicar lo culte durant la jornada ni mai far sonar las campanas de las glèisas, ni realizar de processions; e, de segur, podián pas tanpauc tornar las glèisas e los monastèris qu’èran estats destruches. Al començament los crestians mossarabis representavan lo 95% de la populacion. Ça que la, al sègle XI, en consequéncia d’una progressiva conversion a l’islam a pena arribavan al 50%.
Pauc a cha pauc la solida comunautat crestiana mossaràbia se desagregava e se redusiá a mesura que la populacion adoptava la cultura islamica que s’estendiá. La majoritat dels crestians s’arabizèron, es dire, venguèron de “muladís”, coma los nomenavan. E entre ambedoas comunitats, coma se podiá preveire, sorgiguèron de tensions que, amb d’autres conflictes coma las politicas de conversion e las persecucions de mai en mai persistentas, desboquèron sus d’episòdis d’una violéncia extraordinària. La cronica bizantina de l’an 741 après lo Crist, e tanben la cronica mossaràbia de l’an 754, descrivon la brutalitat amb la quala los musulmans sometèron la populacion catolica. Segon de fonts documentàrias, Al Hakam Ir, conegut per èsser lo mai sanguinari dels emirs omèias, en 806, ordenèt la decapitacion de 5000 caps muladís de Toledo après una temptativa de rebellion. Es doncas pas per azard que lo nomenèron lo “Maselièr d’Al Andalus”.
La creissenta tension, los impòstes exorbitants e la repression compeliguèron, fin finala, mai d’un mossarabi a aver pas cap d’autra causida que l’emigracion vèrs los reialmes crestians del nòrd de la peninsula qu’èran pas ocupats. Mas aquela migracion i portariá una rica contribucion culturala e mostrava, de mai, un biais novèl d’interpretar las tres religions: crestiana, jusieva e musulmana.
En aqueste contèxt istoric e politic, un monge mossarabi, conegut coma Beat, refugiat dins un monastèri de Liébana (Cantàbria), escriguèt una seguida de codèxes illustrats amb de dessenhs qu’ofrissián sa pròpria vision de l’Apocalipsi e que s’estendèron lèu-lèu per tot pendent la nauta Edat Mejana.
Aquel ensemble de codèxes medievals formava un libre: Commentarium in Apocalypsin (Comentari a l’Apocalipsi de Sant Joan), e venguèt un dels libres pus copiats de l’epòca. Aquelas còpias èran conegudas amb lo nom de “Beatus“ e a l’ora d’ara se’n sèrvan 25.
La reüssida se deviá a la facila compreneson. Dins la peninsula Iberica avián lo meteis prestigi, o quitament mai, que lo quite Evangèli. Mas aqueles codèxes foguèron interpretats coma una crida a la Reconquista, pausavan las basas de l’art romanic medieval e influiguèron tanben sus la politica del moment. Una d’aquelas influéncias es probable que causèsse la decision de Carlesmanhe de combatre los musulmans. Qualques istorians asseguran que la Marcha d’Espanha per conténer l’islam, foguèt promoguda per Carlesmanhe après legir aquel codèx.
De tot biais, aquesta òbra escricha en 776 per aquel monge mossarabi, conegut coma Beat de Liébana qu’aviá conferit un nòu simbolisme a l’Apocalipsis, marquèt una estapa importanta. E serà justament aquel nòu biais de comprene “la Bèstia” tradicionalament identificada amb l’Empèri Roman, que marcarà la diferéncia, pr’amor que tre aquel moment, l’identificaràn puslèu amb lo califat, e Babilònia. Valent a dire que l’enemic es pas pus Roma mas es Còrdoa e la menaça es pas l’Empèri Roman, mas l’Islam.
Puèi, en 784, Beat de Liébana redigiguèt una nòva version del codèx per endoctrinar los monges davant la conviccion de l’arribada del Jutjament Darrièr. Textualament, al capítol XX ditz: “Manca encara catòrze ans abans lo seisen millenari; la seisena edat finirà doncas, en l’an 838.”
Aürosament, la fin del Mond arribèt pas, mas si que i aguèt una tièra de crosadas contra los musulmans en Euròpa e en Tèrra Santa, e quitament contra los pròpris crestians, coma se passèt amb la crosada contra los catars.
Lo papa Alexandre IId foguèt un dels primièrs a presicar la guèrra contra los infidèls musulmans en doas ocasions. La primièra en 1061 pendent la conquista de Sicília e la segonda dins la crosada de Barbastre en 1064. Del meteis biais que faguèt, d’ans pus tard, Gregòri VII, qui en vesent las reüssidas dins la peninsula Iberica, decidiguèt d’utilizar lo meteis metòde per protegir Bizanci de las invasions dels turcs.
Mas lo qu’òm coneis coma lo pus grand impulsor de las Crosadas, foguèt son successor, lo papa Urban IId, que d’Occitània estant, faguèt una crida durant lo concili de Clarmont davant una molonada de religioses e de laïcs amassats. En tot presicar amb granda fervor sollicitèt del public que portèsson socors als crestians grècs, lo Papa Urban, diguèt l’expression: “Deus lo vult“. Lo mond s’agenolhèron en silenci e après s’alçar cridèron amb totas lors fòrças “Deus lo vult” (Dieu o vòl) en jonhent atal la campanha contra los infidèls.
E, un còp de mai, l’òme, en nom de Dieu, oblidèt la dimension de l’uman e demorèt fascinat per l’ideal apocaliptic…
Griselda Lozano
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Clovis se faguet baptisar. Dietz o vint ans apres attaquet los visigoths de Tolosa perque eran pas catolicas. En profitet per annexar lo Limosin.
Carlemanha attaquet los musulmans delai las Pireneus. L'òm pòd se pausar la question de la relacion entre la gleisa catolica e los reis de Franca.
La melhoira arma de Franca per far sas conquestas colonialas damora la gleisa catolica. L'òm tòrna trobar totjorn la mesma propaganda : l'arabe o la colonia que son pas catolicas repriman la gleisa catolica.
La gleisa catolica fornit una rason e una justificacion a l'estat frances de conquerir lo monde. Quand la gleisa aguet pus de poder quò es la propaganda laica que prenguet. Las associacions umanitarias mondialas an per devisa libertat e democracia mas son finançadas en dejos per los estats coloniaus o daus organismes d'estat que son au servici de la colonisacion o neo-clonisacion.
L'òm se bat pas per la fè mas per lo marchand de canons. Paubre Jaures que porta lo nom d'una fondacion caucionada per los socialistes que sers per en dejos daus interests ocultes. Paubre Diu que l'òm bòta a totas las sauças.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari