Actualitats
Lo castèl de Villers-Cotterêts serà la futura Ciutat de la Francofonia
Macron bastirà lo sit consagrat a la lenga francesa e son imposicion dins l'endrech ont se signèt l'ordenança que comencèt de tuar las autras lengas
E mai l'institucion de la Francofonia siá ja polemica e criticada per difondre l'imperialisme francés, la causida d'aquel endrech pòt èsser ara tota una provocacion per los que defendèm la subrevivença de las lengas que, coma la nòstra, comencèron de patir sa decadéncia justament en aquel castèl lo 15 d'agost de 1539 amb l’ordenança de Villers-Cotterêts.
Nous allons le transformer en laboratoire de la francophonie. Ce sera un lieu d’échanges, de création, d’écriture, de spectacle, de résidences d’artistes. Il apportera un élan nouveau à un territoire qui doit retrouver l’espoir et l’esprit de conquête.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) 20 de març de 2018
“Sèm totes franceses mentre que parlàvem sovent de pateses un pauc desparièrs”
En aquel castèl, en setembre passat, Macron justifiquèt pendent una vesita escolara la politica lingüicida que caracteriza l’istòria del país. Lo president expliquèt a un grop d'escolans çò que significava per el l’ordenança de Villers-Cotterêts:
Retour sur un acte fondateur de notre identité : l'ordonnance de Villers-Cotterêts. #JEP2017@bernstephanepic.twitter.com/p3ERwSFARs
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) 16 de setembre de 2017
La fin de l’occitan coma lenga oficiala
L’ordenança de Villers-Cotterêts foguèt dictada lo 15 d’agost de 1539 pel rei Francés Ir de França. Lo decret enebís l’usatge de quina que siá autra lenga que lo “vulgare françois” dins los escriches judiciaris e de l’administracion, per evitar de marridas interpretacions.
L’ordenança èra dirigida contra lo latin, mas marquèt la fin de l’occitan coma lenga oficiala e anava empachar l’oficialitat d’autras lengas a mesura que s’incorporavan a la corona francesa coma lo basco, l’alemand d’Alsàcia, lo còrs, etc. pr’amor que dempuèi alavetz tota la documentacion oficiala redigida en França se fasiá en lenga francesa e s'impausava lo francés dins totes los actes publics.
L’ordenança de Villers-Cotterêts es l’eveniment mai important de regularizacion de l'administracion e de la justícia abans la Revolucion Francesa, e aguèt coma consequéncia immediata o de tèrme long la decadéncia de las lengas escrichas autras que lo francés. Pasmens, l’imposicion del francés a l’escòla arribariá pas abans la generalizacion de l’educacion obligatòria, a la fin del sègle XIX.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
L'occitan estó lenga oficiau en Bearn dinc a 1620 (edit d'anexion de Loís XIII que ditz que cau d'ara enlà escríver en francés) Lo Bearn que's plegarà a aquò sonque en 1789. E de tot biais 1539 e l'ordonança pertòca sonque los territòris que son francés a l'epòca.
#5 De corregircars amics : Una ParadòxA - mesprètz - d'aCòrd(i) - optimismE
O a dit lo mèstre del sieu can : « Sèm totes franceses mentre que parlàvem sovent de pateses un pauc desparièrs. França s’es facha per la lenga. Lo rei a decidit que totes los que vivián dins son reialme devián parlar francés. E vist que soi tant democrat e respectuós dels pòble coma el o èra, perseguissi en l'afortissent sempre mai sa politica reialistra d'espandiment del reialme fins a las confinhas de la galaxia… »
#4 Non fau pas un sòmi doç. Pas completament.
D'aicí 20 ans de temps, benlèu un pauc mai, totes los dialectes del francés auràn desapareguts de l'exagòn.
Lo cajun serà fotut.
Las lengas d'africa auràn tornar espelir sus aquel fumièr.
En asia i aurà pas pus de traças de la lenga coloniala.
E a cada còp qu'un varianta del francés desapareis son d'apleches per sos locutors per s'exprimir que desapareisson. Los apleches desapareisson, mas pas los besonhs d'expression, alara los locutors se viran cap a quicòm d'autre ...
Demorarà sol lo quebequés, perque aqueste pòble es estat capable de se fargar una consciéncia lingüistica SENS l'ajuda de las institucions lingüisticas franchimandas ! - Es pas un paradòxi ENORME aquò ?
D'accòrdi, las institucions an d'aur, d'argent, de polits vestits, e influéncian las leis. Mas en agent causit una literatura del mesprés de las variantas dialectalas e borgesa coma punt de referéncia sacrat an signat la lor fin, tanben.
#1 Pecatz per optimism , la lenga plegada es l'occitan, non pas lo frances . Qu' aquel ten a sa dispausicion tot un aparelh d'estat per lo promoure e l'aparar. Pron sovent d'un biais paranoiac e megalomaniac mas amb una eficacitat grandassa. La topina de ferre contra la topina de terra. Pagat amb l'argent nostre, plan segur.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari