capçalera campanha

Actualitats

505 ans dera signatura deth Tractat de Lies e Patzeries

Ara ocasion der anniversari s'a signat un acòrd de collaboracion transfrontalièra entre es autoritats d'Aran e de Bauartés

| Arténher
Era expression “Lies e Patzeries” ei formada per dues paraules occitanes. Era prumèra “Ligas” signifique er acòrd que junh es vals que signen er acòrd; e “Patzeries” conten era idèa de patz entre vals.
 
Aguest 20 d’abriu passat, s’a commemorat eth 505 anniversari dera signatura deth Tractat de Lies e Patzeries, en Hòs (Bauartés), damb era signatura en claustre dera catedrala de Sant Bertran de Comenge, der acòrd quadre de collaboracion transfrontalièra entre eth Conselh Generau d'Aran e era Comunautat de Comunes Pirenèus Naut-Garonesi.
 
Era signatura der acòrd a compdat damb era preséncia de Marie Paule Demiguel, sosprefècta de Sant Gaudenç, e i a participat eth conselhèr de Territòri d’Aran, José Antonio Boya, amassa damb eth president dera Comunautat de Comunes Pirenèus Naut-Garonesi, Alain Castel, e eth vicepresident, Joël Gròs, entre d’auti representants institucionaus des diferentes vals, en ua jornada entà comemorar es ligams istorics entre era Val d’Aran e Comenge.
 
Eth 22 d’abriu der an 1513 se signe en Plan d’Arrem, fòrça a pròp d’a on ère era termièra de Pònt de Rei, eth Tractat de Lies e Patzeries damb er impuls des monarquies franceses e espanhòles. Eth rei espanhòu ei en aqueth moment Ferran II eth Catolic. Eth rei francés ei Loís XII, coneishut coma Loís d’Orleans.
 
Per part der estat francès i participen era Val de Loron, Larbost, Varossa, Guelh, Banhères, Aura, Nesta, Frontinhes, era casterania de Sant Beat, era baronia e senhoria d’Aspet, era casterania de Castilhonés, eth vescomtat  de Coserans, era ciutat de Sant Líser e era senescalia de Tolosa.
 
Per part der estat espanhòu signen eth marquesat deth Palhars, eth vescomtat de Vilamur, era Val d’Aran, eth comtat de Ribagorça, era Val de Benasc, era Val de Chistau, Barravés, era baronia d’Erill, era abadia de Labaix, era baronia de Bielsa, era baronia d’Orcau, era vila de Tremp e Conca d’Orcau.
 
En Tractat totes aqueres vals s'engatgen a auer patz, a non talhar es relacions comerciaus e a préner mesures comunes en cas de guèrra entre França e Espanha. Son acòrds destinadi a reglamentar eth dret de pastura, de transit des ramats, e de mèrces.
 
Ara hè dus ans, en 2016, ua carta a permetut era metuda era marcha dera linha de servici de transpòrt collectiu transfrontalièr qu'amasse era Val d’Aran damb Comenge, que siguec inaugurada oficiauments eth 17 de junh de 2017 per Carole Delga, presidenta dera region nomenada Occitània, e peth vicesindic d’Aran, Luís Carlos Medina, acompanhadi de Georges Méric, president deth conselh departementau de Nauta Garona. Ua linha de connexion damb era tòca de facilitar es desplaçaments des usatgèrs deth transpòrt public transfrontalièr e dar responsa ara demanda des ciutadans d’establir ua linha de transpòrt public collectiu que permet de desplaçar-se a compdar dera region de Comenge enquiara Val d’Aran, coma auie ja existit a principi deth sègle passat damb eth tramvai que connectaue es dus territòris. E d’auti projèctes coma eth futur “Aran-Pirenèus”, que serà eth nòm comerciau dera naua rota toristica entà recuperar eth Camin de Compostèla que junh Sant Bertran de Comenge e Berbegal (Aragon), qu'a ua part importanta deth sòn percors ena Val d’Aran, e qu'entrarà lèu en foncionament.
 
En acte de commemoracion deth 505au anniversari deth Tractat de Lies e Patzeries celebrat eth 20 d'abriu passat, tanben i a intervengut Rosa Maria Salgueiro, presidenta dera Fondacion Musèu Etnologic dera Val d'Aran, qu'a hèt ua glòsa deth Tractat de Lies e Patzeries. Er acte a estat alegrat pes coraus musicaus Musiques en Liberté, de Cièrp e Gaud e pera Corau Margalida, de Bossòst.
 
 
 
 
Arténher
 
 


abonar los amics de Jornalet
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

P. E. Amar
1.

En 1513, tot aquerò se passaue en occitan (en occitan e en catalan, se vos agrade mès). E en 2018?
Non sabi cap se se pòt parlar d'estat francés en 1513 mès me semble un sinhau "exagerat" de parlar d'estat espanhòu subretot quan encara regnaue Ferran d'Aragon. Enfin, aquerò rai, son denominacions, arren mès. Era realitat ei que es ligams entre ambdús costats dera frontèra politica èren estreti coma èren estreti entre occitans e catalans, e tanben occitans e aragonesi.

  • 4
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article