Opinion
Bordèu
Vasuri dab una taca de tostemps, sabetz, atau com aqueths mainatges de la cara coberta de roge…E atau con eths, acabèri per m’ensenhar la resinança…
Ma taca de tostemps, es d’estar vasut bordalés…Ma resinança, estot d’acceptar dab umilitat, un còp per tot que ma ciutat èra leda, lorda e qu’i damoravan deus borgués gloriós e egoistes…
Egau, descobrèri Bordèu aus braç d’una Dauna vielha. De tant qu’èra vielha que s’avè escapat a la taca de tostemps e n’ajot pas nada vergonha de me har aimar la ciutat mia.
Me sabot amuishar la beutat devath lo cauç negrit, atau com aqueste paratge deus que bastiren la ciutat.
Tanben me sabot convéncer qu’aquesta beutat se dèu pas amuishar de tròp, non pas pr’amor deus envejós, se non per respect de cap aus que non la tenen pas.
Dens los braç de la Dauna vielha, aprenori tanben, atau com hòrt mainats de Bordèu, que nada diferéncia ne dèu costar una guerra…
Atau, aimavi ma ciutat com un amiga de tostemps, estrangèira d’aqueste Bordèu de la vergonha, per jo eran duas, una qu’aimavi e l’auta que suportavi.
E pui un jorn descobrèri qu’aquesta ciutat lèda e lorda, èra la medisha que non pas la de la Dauna vielha, la medisha que non pas la que ne’n coneishèvi la blanca beutat devath las pèiras negridas.
M’aurèi enqüera podut resisnhar, a çò que n’éra, fin finau, pas sonque qu’un maishant jutjament, mès tanben falèva acceptar que la Dauna vielha siï una d’aqueths borgués glorios e egoistes…E aquò n’èra pas de sosténer, alavetz deishèri de n’aver vergonha e tirèri per tostemps la taca de tostemps.
Aprenori que la ciutat mia sortiva d’una istòria rica, e de tot òrdi atau com totas las istuèras umanas. Arpenori los esfòrçs deus que s’i an viscut long deus sègles per li guardar son independécia e sa beutat, per que s’i vivi de plan a maugrat de las guerras e deus malurs deu temps.
Aprenori tanben que son los conquistaires que nos ensenhèren l’inorança deu passat nòste, son eths que hasuren espelir los estereotipes que n’en prenoren la plaça.
Aprenori los compromés de l’istòria nòsta, los coardèirs deus temps passats, los esclaus embardats e los girondins assassinats…
Ma ciutat non es pas un paradís, es au cap d’un long camin de vita e s’amerita sonque que la coneishim milhor per milhor l’inventar.
Ma taca de tostemps, es d’estar vasut bordalés…Ma resinança, estot d’acceptar dab umilitat, un còp per tot que ma ciutat èra leda, lorda e qu’i damoravan deus borgués gloriós e egoistes…
Egau, descobrèri Bordèu aus braç d’una Dauna vielha. De tant qu’èra vielha que s’avè escapat a la taca de tostemps e n’ajot pas nada vergonha de me har aimar la ciutat mia.
Me sabot amuishar la beutat devath lo cauç negrit, atau com aqueste paratge deus que bastiren la ciutat.
Tanben me sabot convéncer qu’aquesta beutat se dèu pas amuishar de tròp, non pas pr’amor deus envejós, se non per respect de cap aus que non la tenen pas.
Dens los braç de la Dauna vielha, aprenori tanben, atau com hòrt mainats de Bordèu, que nada diferéncia ne dèu costar una guerra…
Atau, aimavi ma ciutat com un amiga de tostemps, estrangèira d’aqueste Bordèu de la vergonha, per jo eran duas, una qu’aimavi e l’auta que suportavi.
E pui un jorn descobrèri qu’aquesta ciutat lèda e lorda, èra la medisha que non pas la de la Dauna vielha, la medisha que non pas la que ne’n coneishèvi la blanca beutat devath las pèiras negridas.
M’aurèi enqüera podut resisnhar, a çò que n’éra, fin finau, pas sonque qu’un maishant jutjament, mès tanben falèva acceptar que la Dauna vielha siï una d’aqueths borgués glorios e egoistes…E aquò n’èra pas de sosténer, alavetz deishèri de n’aver vergonha e tirèri per tostemps la taca de tostemps.
Aprenori que la ciutat mia sortiva d’una istòria rica, e de tot òrdi atau com totas las istuèras umanas. Arpenori los esfòrçs deus que s’i an viscut long deus sègles per li guardar son independécia e sa beutat, per que s’i vivi de plan a maugrat de las guerras e deus malurs deu temps.
Aprenori tanben que son los conquistaires que nos ensenhèren l’inorança deu passat nòste, son eths que hasuren espelir los estereotipes que n’en prenoren la plaça.
Aprenori los compromés de l’istòria nòsta, los coardèirs deus temps passats, los esclaus embardats e los girondins assassinats…
Ma ciutat non es pas un paradís, es au cap d’un long camin de vita e s’amerita sonque que la coneishim milhor per milhor l’inventar.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Bèth tèxte, clafit d'amor.
Sui de Bordèu tanben, mès ne m'escadi pas a compréner on se cacha aquesta famosa borgesia parisenca que los Bordalés ne quitan pas de se desencusar de patir. Parisenca ? Bordèu ? Qu'a tirat a còps de canons sus l'armada dau rei de França e lo drapèth de las flors de liri pendent l'Ormada ? Qu'envièt los jurats Favars, Vigorós e Arnaud Miquèu defénder Budòs e Blaia contre l'armada dau rei de França (e pas l'armada francesa, atencion) ? Bordèu que dishut non a Loís XVI quan 'queth-aquí volut confiscar de fòrça lo Palai Galian ? Qu'inventèt lo premèir jornau politic en occitan jamèi coneishut ? On es lo parisianisme ? Es-eth dens Pèir Berland, dens Arnaud Miquèu, dens Ribadieu, dens Bourciez ?
Bien de las autas vilas occitanas an una borgesia oligarquica parisianista e francofila, una universitat francofila tanben. Las citarèi pas que son vilas vesinas, amigas e sòrs. Borgesa Bordèu ? E qui èran, aqueths que barrèren lo pòrt de Marsilha en trin de crebar de la pèsta ? Qui èran los que vendèvan lo pastèl de Lauragués e impausèren lo francés coma lenga unica aus Jòcs Floraus de las annadas 1520 enlà ?
E a la reversitè, qui èran los que darroquèren lo cluchèir de Sent-Miquèu, umiliacion ultima, escopit en plena facha, castracion prehondament ressentida per cada Bordalés pendent 150 ans ? Crestar una vila, li espotir sos remparts, li har petar son teishut urban, lo palai de sos ducs, li çanjar lo nom de sas ruias, e i a mei granda punicion possibla ? Bordèu es estada castigada coma chic de vilas en Occitania ne furen.
Bordèu es una vila e un pòrt, es donc occitana e mondiala. Pas totjorn per lo melhor, o sabem ben. Anueit es una ciutat dubèrta e pluticulturala qu'a daun de sa lenga, de son identitat per fin de coesion sociala bien comprenedèira.
Un amic bigordan me disèva un còp, passans de la carrèira Paimentada a la plaça Mau Calhau : "A Bordèu çò que m'a totjorn estomagat es que l'occitan, l'as dens ta fàcia. On qu'espiis. Pertot." Dobla rafala d'indentitat e d'obertura d'esperit dens la fàcia, poirem díser damb quauquas referéncias geek d'un gost incertan...
E per la gràcia de Diu, quitèm viste aqueste pseudò-folclòre que ne profieita pas qu'a nòstes enemics de Bordèu la borgesa, Tolosa la pagalhosa, Marsilha la mafiosa, Niça l'entoristada, Clarmont la polària, Agen la... Sabi pas, Agen... Los qu'ardan nòsta tendéncia naturala a la dispercion an interèst ad o hèser.
Siguem occitans, units e diferents, juste ende'us hèser cagar. Tolosa, t'aimi ! Marsilha t'estimi ! Maugrat l'Estadi Tolosenc e l'OM. Valà es dit.
Qui milhor que non pas Eric Roulet podèva parlar de nòsta tan cara vila ? Vila on las tralhas deu passat gascon s'estujan, se hèsen discretas, mès saben se hèser véser aus que meritan de las descobrir ....! :)
Mercés per aqueste tèxte. Me truca a jo d'enténer parlar atau d'aquesta vila que, fin finau, se sap har aimar peus qu'ac volen plan ! Ua vila plan misteriosa tanben, amagada darrèr prejutjats e riquièrs de façada, mes ua vila mei que mei rica pr'amor de la soa istòria, de la soa mesclanha...
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari