Opinion
Associacion Occitana pel Retorn de la Finala de Rugbi dins lo Sud
Aquò que hè adara uas annadas existissèva ua associacion qui s’èra encuentada de demandar que la finala deu campionat de França de rugbi se joguèsse sus un prat d’Occitània, coma aquò se hasèva per part abans qu’estosse decidit per uns cervèths tecnocratics que’s debanère sonque a Lutècia, a l’endehòra d’Ovalia. Animada peu Gèli Grande, aqueth grop d’ahuecats editava ua huelhòta qui s’aperava «La Mesclanha». Èra un temps quan ne s’utilizava pas la telaranha coma uei, e lo papèr avèva enqüèra la soa importància. M’èri assabentat de l’existéncia d’aquera associacion per un huelhòt distribuït a l’entrada d’un encontre de campionat a Tolosa. Lo perpaus qu’èra clar e lo nom sol de l’associacion ne hasèva comprénguer la tòca. Adara, se cercatz sus Google, ne trobaratz pas nada traça d’aqueth grop. Sabi totun lo Gèli s’es aviat hens lo viòt quiraulejant de la politica.
Mès se l’AORFCFS a desapareishut, de qué podèm díser de l’idèia? Siam clars: çò qui hè víver lo rugbi qu’ei la passion deus abonats e deus esponsors, de las entrepresas e tota la joenessa qui veng cada setmana pelà’s los jolhs sus un prat mentre la lor familha paga un bilhet d’entrada hens un estadi de Tòp 14, de Prò D2 o de Federala. Ed aqueth monde que’s troba màgerment au sud de Leire, sia en Occitània, Bascoat o Catalonha. Punt. Solide qu’existísson clubs au nòrd, mès entre duas equipas muishadas hens «Jour de rugby», quin èrm! Lo diluns qui seguiscoc lo purmèr títou de l’Estadi Francés deu periòde Guazzini, lo vesin deu Bernard Lapòrta que’u demandèc çò qui avèva hèit pendent la dimentjada... Imaginatz aquò a Baiona o ad Agen!
Mès quan un rendètz-ve beròi arriba, vaquí que los medish ahuecats son trucats d’un castig injust : l’encontre ei deslocalizat peu luenh, entre 500 a 1.000 km, quitament se s’i tracta d’un Tolosa-Castras (Finala 1995) vilas vesinas desseparadas per 70 km. Ne parli pas deus encontres deu Tornei que hèn lo bonaür d’Air France, d’Easy Jet, de las ASF o de la SNCF. Solide se pausa de tira la question d’un estadi digne d’aqueth nom en Occitània. Aquò depen plan solide de decisions politicas. Vaquí ua reïvindicacion beròia de hèr, basada sus consideracions economicas vertadèras. Mès purmèr calerà passar per dessús prejutjats pesucs qui volon que jogar a París sia mei prestigiós que non pas a Tolosa o Marsilha, o que l’equipa de França represente l’Estat francés sancèr.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a totun ua possibilitat : n'existís pas sonque en Ovalia clubs privats deu tipe deus Barbarians. Creats per monde ahuecats (o : afogats) mès adinerats (malaja, ne'n sèm pas !), que fòrman ua equipa per un parat o un aute. Existís atau los "Barbarians francés" o tanben los "Euskarians", ua mena de còla nacionala basca de rugbi. Cau : 1/ de moneda 2/ trobar un trauc dens lo calendari infernau de l'annada. Ei diferent de la còla occitana de Butabala, mès la resulta qu'ei la medisha fin finau.
Aquò que s'apelaré "Los Occitarians".
Adiu Car Jornalet
Me disi Gèli Grande e soi un dels fondadors de l'AORFCFS en 1994.
Bel Primièr vòli grandmercejar, l'amic Joan Marc Leclercq de tornar parlar de l'Associacion Occitana pel Retorn de las Finalas de Rugbi (de XV e de XIII) dins lo Grand Sud e del seu jornal La Mesclanha qu'agiguèt coma poguèt entre 1994 e 2004.
Cal dire la vertat avèm pas jamai despassada l'òsca de la simpatia amusada. Per que aquò ... ?
1 - per que la nòstra accion comencèt 20 ans apuèi la primièra finala a Paris en 1974. Los suportaires de las còlas occitanas, èran e son tostemps plan conscients que lo Rugbi èra emai es un espòrt del "sud" coma dison, mas èran e son de mai en mai acostumats del viatge de Paris al mes de junh de cada an. Son contents d'anar far los cacos a Paris.
2 - Se d'unes occitanistas coma Joan Marc Leclercq èran d'acòrdi amb nosaus, d'autres la mai granda part nos faguèron comprendre que se'n fotian (e demòri cortés), una autra part d'occitanistas romeguèron per que aviam marcat "dans le grand Sud" al lòc de "en Occitanie" e trobèron aquò anti pedagogic. Avian tot simplament pas legit et pas compres que per nosaus lo Grand Sud aquò volia e vòl clarament dire las tres nacions (Vasca, Catalana e Occitana) del sud de la Republica francesa.
L'AORFCFS existis encara (L'Associacion de tipe lei 1901 es pas estada dissolguda) e se n'i a que vòlon reprendre lo flambèl, seràn los planvenguts e la còla d'un còp èra es d'acòrdi per los ajudar e los sostenguer ... sabèm que las bonas idèas son de còps que i a pas de bon far espelir.
(per la partida del pòble occitan qu'es afogat de Rugbi-s n'èra una plan bona)
Amistats ovalisticament occitanistas
Gèli GRANDE
Lo retorn de la finala de rugby dins lo sud, vertat es, me remènta a la revista "La mesclanha". Sovenirs de joinessa...
Aquò dit, segurament que lo rugby "francés", deuriá serisament començar a s'indentificar coma rugby occitan. Un espòrt "nacional francés" que 90 % dels sius clubs son occitans es pas mai "nacional francés". Es totalament nacional occitan.
L'abséncia d'una solida reférencia occitana del rugby occitan m'a totjorn interrogat. Parli de l'organisacion administrativa e estructurala d'aquel espòrt, car de segur, jogaires, clubs e publics se sabon identificar a la nòstra nacion.
Las ajustas de Sèta son consideradas un espòrt nacional francés? O son pas. Son lengadocianas e punt. Perqué o seriá lo rugby occitan?
De segur, França daissarà pas partir lo rugby occitan a Occitània, sens lutar. Mas la federacion deuriá començar d'integrar simbòls fòrts de la nòstra occitanitat. Seriá logic e dignes pels jogaires e pel public, per la dignitat del país nòstre que se joguèsse sistematicament lo "Se canta" a las finalas. Los comunicats dels clubs se poirián fer tanben en occitan. La nòstra bandièra nacionala (crotz+estèla) deurián èsser crincadas als pals oficialement.
Aquò arribarà pas en una setmana, mas se començam pas, de segur, arribarà pas.
Mercés Joan-Marc pels vòstres articles magnifics en lenga nòstra sul rugby.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari