Totis an ausit parlar un dia deus celèbres cants gualés. Ua especialitat vertadèra deu país de minas, on cada vilatge posedís la soa canteria (a l’origina, se ditz qu’èra ua idèia deus curats entad aucupar los minaires que’s n’anguen pas a l’estanquet). Cada estrangèr qui va tà Cardiff véser un encontre deu Tornei ei tostemps espantat per la qualitat deu lor tribalh vocau. Abans ua partida de rugbi, los espectators s’amassan e cantan. Pendent l’encontre, entad encoratjar la lor equipa, que cantan. E per la fin, quau que sia la resulta, que cantan. Aquò que vòu díser qu’an au lor repertòri un brave pialat de cançons de totas. Ne podi pas resistir a l’enveja de’vs copiar los dus verses purmèrs deu "País deus mens pairs", un vertadièr imne vengut deu pòble e cantat tostemps en gualés, sustot entà tacanhar los anglés:

 

Lo vielh país deus mens pairs m’es car,

Tèrra de poètas e cantaires, d’òmis de renom e eminents…

 

 

Los Escocés qu’an "Flower of Scotland", los Anglés "Swing low sweet chariot", los Australians "Waltzing Mathilda" e en Irlanda, l’imne oficiau: "Amhrán na bhFiann" (la cançon deu soldat, imne officiau) ei sovent remplaçaca peu popular "Molly Malone", o quitament "Ireland’s Call", utilizat abans los encontres. L’istòria deus imnes deu tornei ei tan complicada que las relacions entre las nacions britanicas, "God Save The Queen" estoc longtemps defendut en Irlanda, per exemple. Se que non, cada còla de suportaires possedís un quasèrn espés de cantas de totas, qui tranglan a la fin de las hartèras deu dimentge o seus emponts deus estadis, que sian en gaelic, anglés, escòt o gualés.

 

Los francés, eths, praubes, n’an pas nada cançon! Ei vertat qu’ua politica culturicida qui a volgut eradicar las lengas dins las escòlas qu’a tanben eradicat las cançons qui cantavan los dròlles au pati mentre la pausa. Se, de mei, un esnobisme castrator veng hicar las cançons popularas e tradicionaus a la seccion "Disques peus dròlles" de la FNAC, on trobaratz tèxtes de l’escantilh de "Au près de la mea blonda, que hè bon dromir" (tematica tipica de l’enfança), ne’vs demorarà pas brica a l’endehòra deu "Gorilla" o de "Balí Balò" qui encontre tostemps lo son public estudiant. A la purmèra finala de copa d’Euròpa Cardiff-Tolosa a l’Arms Park, l’orquèstra avèva tutat l’imne tolosenc "Ò mon país, ò Tolosa" de Mengaud e l’inefable Pierre Salviac (Lo qui avèva presentat Jacques Chirac coma estant François Mitterand lavetz qu’èra mòrt recentament) n’avèva profieitat per muishar la soa cultura en tot díser: "Aquò que deu estar l’imne deu club de Cardiff".

 

Dins aqueth haut ambient de cultura musicau, doncas, quan cau encoratjar los Blaus a honhar a la mesclanha o a resistir a las assautadas murtrèras de l’enemic ereditari lavetz que demòri pas sonque tres minutas, los Francés qu’entonan la sola cançon qu’an au praube repertòri: La Marselhesa. E qu’ua sang impura abeure las nòstas arregas, macarèu!!