Opinion
Un veire de vin grèc
La cultura deu rugbi qu’ei hèita d’amistat, de hèstas e de cançons. Que’vs volerí adara contar l’istòria d’un cant de tolerància e deu son viatge capvath Euròpa. Tot que comença en Grècia a l’estiu 1974 … (cant de cigalas) …
Lo cantaire austrian mei popular Udo Jürgens, lo qui vençoc lo concors Eurovision de la cançon 1966 dab “Merci Chérie” que’s decansa sus l’iscla de Ròdes. Que hè calor. Podètz aisidament imaginar sus la taula davant d’eth ua fiarda de retsina qui l’artista champa a plasèr en tot escotar las andadas de la mar Egèa clacar suus ròcs. Ua melodia, lenta, virolejanta, ensabatanta, que l’arriba lèu au cap. Lo tèxte serà escrit mei tard per Michael Kunze. Qui deus dus a pensat purmèr aus numerós tribalhaires grècs immigrats qui’s podon encontrar suus trepaders de’n çò son tan luenh deu lor país beròi? L’istòria n’ac ditz pas, mès lo tèxte vatz, un tèxte hèra esmavent, qui conta com un òme, entrat per azard dens un estanquet d’on s’escapava ua musica “estrangèra e deu sud”, s’amigalha dab un grop d’immigrats qui’u convidan a partatjar lor vin e qui’u parlan deu país, de las sèrras verdas, deu vent, de las vielhas cançons, de las hemnas demoradas acerà soletas e deus hilhs qui ne veson pas mei lo pair. “Griechischer Wein ist so wie das Blut der Erde”: Lo vin grèc qu’ei com la sang de la tèrra.
Plan lèu, lo 45t va’s hèr un “schlager”, un succès en Austria, mès tanben en Alemanha, Soïssa e Luxemborg dab la fàcia B “Gestern was er noch Liebe”. Los dus autors seran aunorats peu quite purmèr ministre grèc Kostas Karamanlis enta’us mercejar d’aquesta mèrca d’amistat internacionau. Dab ua tau escaduda, la cançon va lèu traversar las frontièras e versions reviradas van espelir: Bing Crosby la cantarà en anglés (Come share the wine), Udo Jürgens eth medish la cantarà en grèc (Phile kerna krassi), José Vélez en espanhòu (Vino griego), Paulo Alexandre en portugués (Verde vinho, qui cambiarà Grècia per … Portugal), e la ràdio alemanda FFN que’n harà ua parodia devath lo nom Griechisches Bier (Bièrra grèca), dab lo repic en dialècte saxon.
L’interprèt de la version castelhana, José Vélez, s’apèra en vertat José Velásquez Jimménez e veng de las islas Canàrias. Lo títou, revirat tot dirèctament de l’originau “Vino griego” serà tanben lo nom deu son purmèr àlbum qui sortirà en 1976. Lo repic navèth que hè: “Ven a brindar con vino griego de mi tierra natal…”. Tanvau entà la version alemanda, lo succès ne trigarà pas e serà conegut hens l’estat espanhòu on serà jogat au parat de hèstas de totas peus ensems de coire. La cançon contunha lo son viatge. Lo Bascoat n’ei pas lo darrèr endret on òm se divertís de bon grat, e la melodia serà presenta mentre las hestejadas popularas de Pampalona. Puish venguerà lo temps quan passarà las montanhas entad estar tutada per las bandas de Gasconhas e entonada peus hestaires. De la hèsta au rugbí, n’i pas qu’ua camada, e quitament mensh. Lo club de suportaires baionés la Peña Baiona ne harà lo son imne en tot adaptar las paraulas en francés mès tanben en basc. Ne podi pas resistir a l’enveja de’vs balhar lo repic en euskara, dab los sons francismes saborós:
Blancs de l’Aviron Bayonnais”, poderatz uglar mei hòrt que non pas eths en basco aqueste repic austrian qui trauquèc un jorn lo continent, sustot que, qu’ac cresi, seran benlèu mei briacs que non pas vosautes …
Lo cantaire austrian mei popular Udo Jürgens, lo qui vençoc lo concors Eurovision de la cançon 1966 dab “Merci Chérie” que’s decansa sus l’iscla de Ròdes. Que hè calor. Podètz aisidament imaginar sus la taula davant d’eth ua fiarda de retsina qui l’artista champa a plasèr en tot escotar las andadas de la mar Egèa clacar suus ròcs. Ua melodia, lenta, virolejanta, ensabatanta, que l’arriba lèu au cap. Lo tèxte serà escrit mei tard per Michael Kunze. Qui deus dus a pensat purmèr aus numerós tribalhaires grècs immigrats qui’s podon encontrar suus trepaders de’n çò son tan luenh deu lor país beròi? L’istòria n’ac ditz pas, mès lo tèxte vatz, un tèxte hèra esmavent, qui conta com un òme, entrat per azard dens un estanquet d’on s’escapava ua musica “estrangèra e deu sud”, s’amigalha dab un grop d’immigrats qui’u convidan a partatjar lor vin e qui’u parlan deu país, de las sèrras verdas, deu vent, de las vielhas cançons, de las hemnas demoradas acerà soletas e deus hilhs qui ne veson pas mei lo pair. “Griechischer Wein ist so wie das Blut der Erde”: Lo vin grèc qu’ei com la sang de la tèrra.
Plan lèu, lo 45t va’s hèr un “schlager”, un succès en Austria, mès tanben en Alemanha, Soïssa e Luxemborg dab la fàcia B “Gestern was er noch Liebe”. Los dus autors seran aunorats peu quite purmèr ministre grèc Kostas Karamanlis enta’us mercejar d’aquesta mèrca d’amistat internacionau. Dab ua tau escaduda, la cançon va lèu traversar las frontièras e versions reviradas van espelir: Bing Crosby la cantarà en anglés (Come share the wine), Udo Jürgens eth medish la cantarà en grèc (Phile kerna krassi), José Vélez en espanhòu (Vino griego), Paulo Alexandre en portugués (Verde vinho, qui cambiarà Grècia per … Portugal), e la ràdio alemanda FFN que’n harà ua parodia devath lo nom Griechisches Bier (Bièrra grèca), dab lo repic en dialècte saxon.
L’interprèt de la version castelhana, José Vélez, s’apèra en vertat José Velásquez Jimménez e veng de las islas Canàrias. Lo títou, revirat tot dirèctament de l’originau “Vino griego” serà tanben lo nom deu son purmèr àlbum qui sortirà en 1976. Lo repic navèth que hè: “Ven a brindar con vino griego de mi tierra natal…”. Tanvau entà la version alemanda, lo succès ne trigarà pas e serà conegut hens l’estat espanhòu on serà jogat au parat de hèstas de totas peus ensems de coire. La cançon contunha lo son viatge. Lo Bascoat n’ei pas lo darrèr endret on òm se divertís de bon grat, e la melodia serà presenta mentre las hestejadas popularas de Pampalona. Puish venguerà lo temps quan passarà las montanhas entad estar tutada per las bandas de Gasconhas e entonada peus hestaires. De la hèsta au rugbí, n’i pas qu’ua camada, e quitament mensh. Lo club de suportaires baionés la Peña Baiona ne harà lo son imne en tot adaptar las paraulas en francés mès tanben en basc. Ne podi pas resistir a l’enveja de’vs balhar lo repic en euskara, dab los sons francismes saborós:
Agur agur
Aviron-Bayonnais-ko ekipari
Gure herriko zuri urdineri
Biltzen gaituen "Jean-Dauger" zelaiari…
E atau, lo còp qui veng, quan enteneratz lo monde cantar “Allez allez, les Bleus et Aviron-Bayonnais-ko ekipari
Gure herriko zuri urdineri
Biltzen gaituen "Jean-Dauger" zelaiari…
Blancs de l’Aviron Bayonnais”, poderatz uglar mei hòrt que non pas eths en basco aqueste repic austrian qui trauquèc un jorn lo continent, sustot que, qu’ac cresi, seran benlèu mei briacs que non pas vosautes …
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#3 VOLEM POTTOKA !!!
I a quauquas annadas Udo Jürgens devèva viéner a una partida de l'aviron (credi contra l'estadi francès) per cantar la vertadièra version mès ne s'ei pas jamèi hèit.
Ah tè, sabiau pas que l'imne baionés avia una version en basco.
En tot lo cas, ieu que siau estat l'a gaire de temps a Jean Dauger, mi fa plaser de legir l'istòria d'aquela cançon.
Flame article !
Peu moment, las cigalas qui audim a Grècia que son sustot las podanars, praubòts! Bon, d'acòrd, arren a véder...totun l'imatge qu'ei tristament vertat.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari