Lo còp passat qu’èi escrit sus Australia e qu’èi evocat un espòrt deus estranhs qui’s joga per acerà e sonque per acerà, mei popular que non pas los rugbis, que sian Union o Liga (XV o XIII) totun totis dus campions deu Monde mei d’un còp au país deus cangorós. (Sacre, jo qui m’èri escadut d’escriure un artícou sancèr sus Australia shens d’utilizar aqueth imatge deus pestós!) Aqueste jòc s’apèra oficiaument l’Australian Rules Football mès totis dison meilèu footy tanvau un “barbecue” qu’èi un barbie, un “breakfast” un brekkie, un Australian un aussie e la hèsta de Christmas se ditz Chrissie. Aisit l’australian, non pas? Benlèu podèm díser lo Jorni peu Jornalet…
 
Se que non, quan arribatz sus un estadi de footy, atz de tira l’impression de’vs arretrobar suu terrenh de quidditch deu quite Harry Potter. Podètz aver lo reflèx d’espiar tà capsús se l’equipa de Grifondaur ne va pas aparéisher sus lors escobas volantas. Que sembra Anglatèrra, mès hens un univèrs drin oniric. Lo prat qu’ei ovau e qu’ei hèra bèth. Los paus que sembran los deu rugby, mès shens de barra traversèra, e acompanhats de dus autes mei petits de cada costat. L’empont ei tradicionaument de guinguaish per rapòrt a totas las linhas medianas, coma s’èra estat concebut per un broish trufandèc. Per çò de l’encontre de dusau division qu’èi seguit, los escalons son pleats per un public deus populars, dròlles de l’unifòrme escolar dab ua casqueta e ua caravata bicolora, tot aquò banhat hens las fòrtas aulors de patanas e de pesquit frits qui s’escapan de la barraca de l’entrada. Los encontres son tostemps programats a tres oras dètz deu vrèspe, se que non serà a quate oras e dètz, o a còps a duas oras dètz. Las partidas de la purmèra division, eras, que’s hèn meilèu de ser, a ueit oras … dètz.
 
Avisatz-vos, qu’arriban los jogaires! Que son solide plan bastits, mès los lors vestits que tornan meilèu brombar los marcels deu Freddy Mercury, lo praube cantaire deu grop Queen. Que n’i a un pialat, dètz e ueit per equipa, pr’amor lo prat, qu’ac èi dit, ei meilèu beròi. L’encontre comença. N’i a pas de hòrajòcs, doncas totis que s’escampilhan deus quate costats (Quitament se n’i pas nat caire dret!), pegats per un adversari, un drin com mentre un cornèr de football. Las passas se hèn au pè o en tot trucar la pelòta com au volley. Se un jogador recep la veishiga lançada au pè, que hè un mark e lo jòc s’estanca. Que pòt lavetz ensajar de passar a un partenari o de marcar un but, aquò que vòu díser enviar la pelòta entre los dus grans paus. Se s’i escad lo tipe, aquò que balha 6 punts a l’equipa. Se lo tipe manca mès que la bala passa entre un gran pau e un petit, aquò que s’apèra un behind e còsta sonque un punt. Lavetz, veseratz lo jutge d’embut vos hèr ua coregrafia tramalhada dab los sons drapèus qui l’arbitre opausat imitarà deu son costat. Se s’agís sonque d’un behind, la coregrafia se harà dab sonque ua banèra. Ne mancaratz pas d’observar lo runner, un petit tipe qui cor a hum de calhau capvath lo prat entà portar los conselhs de l’entrainador aus jogadors. Per la remesa en tòca, un jogaire vira l’esquia aus autes e lança la pelòta a la tusta-bòrni, exactament coma la nòvia lança lo son flòc a las donzèlas entà saber la quau se va maridar en seguida.
 
Vaquí la pausa, la purmèra, que n’i a tres. Lo public pòt causir entre anar pishar (com en çò nòste) crompar un aute fish and ships o se n’anar ... suu terrenh escotar (endehòra deu quarrat centrau) los conselhs de l’entrainador de son equipa preferida. Generaument, lo curiós se’n sortís dab sonque hanga dinc au jolh s’ei astruc.
 
Vaquí doncas com se debanan los vrèspes de fin de setmana deu costat de Melbourne (la vila d’on lo footy ei gessit). Se ne’vs volètz avisar solets, ne mancatz pas lo campionat francés de football autralian, deu quau lo títou ei portat uei lo dia peus Bordeaux  Bombers, abans los Paris Cockerels, los Toulouse Hawks e los Strasbourg Kangourous. (Sacre, enqüèra aquera bèstia!)