Opinion
Perqué defénder la caça, e quala caça?
Comparam la caça tradicionala damb l'eslevatge intensiu, industriau (ne parli pas d'eslevatge tradicionau, solide). L'animau caçat a prampó de chança: n'es pas a cent per cent segur qu'èsti tuat preus plombs deu caçaire, quòra la bèstia d'eslevatge serà amatada per segur. D'un punt de vista sanitari, fau tanben considerar que l'animau sauvatge es probable milhor per la santat que lo qu'es caunhit d'antibiotics e autas ormònas e minjar artificiau.
Coma som omnivòres, donc carnivòres, qué de mèi normau que de se noirir de carn? L'òme es un predator, aquò ec sàbem, mès 'quò's un animau coma los auts, çò que vòu díser n'oblidar pas sa plaça au mitan de la natura. E la caça es una activitat qu'ec permet, damb son caractère aleatòri... Mancar una bèstia diuré nos oblijar, finalament, a gardar una certèna umilitat: som pas los mèstes deu monde, ausèths, lèbes pòden nos escapar.
Solide, n'i'n a que diràn que, desempui pausa, am maserat certènas bèstias e n'aurem pas mèi besonh de caçar. De practicas narriosas existen, coma l'eslevatge en bateria, on los polets, encarrassats, banhan dens lurs cagalhas, e 'quò's pr'aquò que dívem oblidar çò qu'es naturau? Perce que la caça es quauquarren de naturau, òc-ben de vrai, in·herenta a la natura umana coma a de nombrosas espèças, qu'es la faiçon mèi logica de se cercar lo minjar, en dishant una chança a la presa de s'escapar e shens auger recors a tota una industria pas fòrt neta.
Los anti-caça diurén se díser tanben vegetarians per damorar coerents. S'opausar feròçament a la caça en minjant los produïts de l'eslevatge, 'quò's estar francament pèc.
Mès me fau nuançar mons dísers: n'aprovi pas tots los tipes de caça. Per exemple, quòra pàrlam de "regulacion" de las populacions, aquò pausa un problème filosofic. 'Quò's a díser que, prumèirament, la regulacion deu nombre d'individuts es, de vrai, un processús naturau qu'interven en çò d'un pilòt d'espèças animalas per empachar que la populacion crèishi indefinitivament e estarissi las ressorças. E, entr'auts, la relacion predator-presa ajuda a la regulacion; per consequent, que l'òme reguli la populacion deus auts animaus que minja, ren de mèi naturau. Mès d'un aut bòrn, l'òme es temptat d'intervenir sus la talha e la compausicion d'autas populacions, shens nada interaccion trofica (= alimentària). Se plaça donc en regulator suprème de la natura, e 'quò's a mon avís una barralha a ne pas passar. Los animaus n'estent pas nòstas presas n'an pas de rason d'estar "regulats" per nosauts. 'Quò's contrari a la natura.
Los aujames, tanben. Qu'es aquò que considéram coma aujames? Aujame, o bèstia nuïsibla, vaquí una faiçon de parlar que m'ariça lo peu. Renards, agraulas, rats e companhia, quau critère biologic los hèi "nuïsibles"? E lo pire: l'òme es l'espèça que hèi lo mèi poishiu. Dempui quand una agraula sap bastir una centrala nucleara, un barratge? Dempui quand los renards pòden provocar marèias negras o laishar bombas atomicas que boishan de la carta quauques milèirs de gents? Èstim seriós, aqueras bèstias ne son pas mèi meishants aujames que jo rèi de Patagonia!
Mès l'òme ne supòrta pas que la natura torni préner sons drets. A abocinat l'abitat d'un sanglar, a bastit un ostau damb tot çò que precèda e s'enseguís, mès s'aqueste animau trapinha caulets e fraguèirs, cocuts e viuletèirs, per retrobar son territòri, 'quò's un aujame tuadèir. Fotuda vision antropocentrada. Fau pensar a relativisar! E milhor encara: en França, actualament, n'am pas lo dret de tuar un òme assassin (fòrt bien!); per contra, am lo dret de tuar una agraula que piauca gruns de blat d'Espanha... Vos dishi carcular...
Lavetz, coma diuré estar, sivant jo, lo perfèit caçaire? Simplament, diu totjorn pensar a tuar dens un but utilitari e naturau, qu'èsti per se norrir, o per balhar o vénder la norritura. (O benlèu per la pèth, encara qu'aquí, poirem ne'n tornar parlar.) Diu seguir las règlas, vòli díser hèser shau a l'atge, au sèxe, a l'espèça (solide), a l'epòca de l'annada. Diu hèser shau aus permenaires. Diu respectar las periòdas d'obertura. Diu recaptar non solament sas ganguerissas mès tanben aqueras deus auts; diu pensar a recaptar sas dolhas. Diu hèser còs damb la natura; esvitar de hèser bruit, dishar lunh los gròs veïcules, se vestir discretament... Diu esvitar de hèser sofrir. Diu respectar son can, n'ec fau pas oblidar! E se lo caçaire ajuda a milhorar l'estat deus mitans naturaus que travèrsa, 'quò's encara milhor!
Entre nosauts, pensi que lo quite braconatge pòt, maugrat sons inconvenients, estar redde milhor que non pas la caça "classica". Pas de municions, 'quò's ideau! Mès pòt i auger problèmes de mòrt lenta, e sustot de gahar n'impòrta quala bèstia.
Avant tot, òmes, n'oblíditz jamèi qu'ètz animaus coma los auts, e pensatz a crompar patè de fesan o de shevrulh puslèu que de pòrc o de poralha! Èstitz hardits e un còp que ven, parlarèi de la plaça de nòsta espèça dens la natura e dens l'evolucion.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Un bien beròi article, Gabrièu, e que hèi trenir de las idèias novèras capvath un mitan occitanista de tendéncia consensuau. Aquò moisha que las idèias avançan e que las mentalitats evoluissen. Tos perpaus me tòcan personalament au mèi prehond dau còr.
#2
E vatz véser : n'i'n aurà d'auts !! ;)
L'avantatge de caçar au laç, 'quò's que i a mens de riscs de se gahar un plomb.
#3
Tot a fèit d'acòrd ! Aquò reven a d'eslevatge industriau !
Sei de consent emb Johan : e mai si la chaça me plai pas, li pòde reconeisser una utilitat de regulacion. Cò que me geina lo mai es lo quasi elevetage de sauvatgina per la chaça. Me rapele de m'èsser permenat en Provença, sus lo Mont Venturi e d'aver vud de las menas de tuquet emb un grilatge tot autorn e au-dessus, que en ben 'visar, eran daus HLM a lapins, protegit daus predators aerians... E parle pas daus singlars tant noirits au bigarroelh qu'an pus paur de l'òme nimai de lors veituras o daus faisans que son laschats dins los bòscs davant la chaça. Quò qu'es pus naturau, qu'es pus 'na chaça de regulacion, de predacion.
Un article fòrça interessant. Coma biologista, m'agrade fòrça que i a un article sus era natura. No m'a/Non m'agrade era caça, mès tanben sabi qu'era caça pòt auer un papèr fòrça important er era regulacion dera natura.
Mès que non m'agrade ei que pendent eth temps de caça non pòdes anar tath bòsc sense risc o que i a centenats de caçaires ath bòsc e non se pòt gaudir dera natura coma tostemp.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari