Ausiguèri un cèrt nombre de criticas sus l’edicion 2012 de l’Estivada de Rodés. I a los que son pas satisfaches del lòc (Borran) per de rasons divèrsas. I a los que preferissián l’esplanada renduda indisponibla pr’amor de la construccion del musèu Soulage e que tròban l’emplaçament actual tròp excentrat.

Tot’un, cal saber que la direccion de l’Estivada pòt pas causir l’emplaçament. Es pas segur que l’Estivada se debanarà al meteis endrech en 2013. Lo decideire es la comuna de Rodés. Lo director aviá trobat un emplaçament grandàs e ombrat a 4 kms de Rodés mas la comuna amenaçèt de se desengatjar.

Ongan, la programacion èra exclusivament centrada sus de grops occitans amb de caps de mirondèla coma Massilia Sound System e Zebda, contràriament a d’edicions precedentas mai dobèrtas a de musicas del monde mas benlèu pas pro occitanas.
I a tanben de criticas mai politicas. Aquel festenal seriá dins son organizacion e sa programacion una manifestacion de centralisme tolosenc e la participacion dels estajants de Rodés e de grops locals de musicaires e de cantaires seriá inexistenta. Politicament, seriá contrarotlat pel Partit Socialista  (d’aquí la visita de Dòna Filipetti, ministra de la cultura del novèl govèrn) e pels discípols de Felix Castan. Rason de mai per que los autonomistas e independentistas occitans i sián. Sul centralisme, dirai simplament que emai i foguèssi pas favorable, aimi melhor un centralisme tolosenc que non pas lo centralisme parisenc que representa lo festenal d’Avinhon per exemple.

Que aquelas criticas sián fondadas o non, dintrarai pas dins aquel debat. Remarcarai simplament que tre nòstra arribada lo 25 de julhet, encontrerèm lo director del festenal, Patrick Roux, que tenguèt a me remerciar calorosament per aver soslinhat la sinceritat de son engatjament occitanista dins un papièr sus l’Estivada 2011. Vòli dire que, gràcias a el, lo Partit de la Nacion Occitana, lo Partit Occitan e Libertat, las tres brancas del movement politic occitan fan d’ara enlà partida en permanéncia del festenal e an lors taulièrs. N’es pas atal per totas las manifestacions occitanistas de l’estiu.

Lo Partit de la Nacion Occitana èra vengut en fòrça ongan amb un bon vintenat de militants e aviá aprofechat de l’escasença per far en vila son Comitat Nacional que se ten dos còps per an.
Ongan, Joan-Marc Pellet (fondator de l’EOT, Entraide Occitano-Touarègue) aviá fach una plaça dins nòstre taulièr “Lo Lugarn” per un amic,  joièlier toareg, en tenguda tradicionala, que vendiá sas jòias, çò que suscitèt la curiositat e l’interès dels passants. La situacion dels berbèrs en general e dels toareg en particular es, a d’unes punts de vista, comparabla a la dels occitans.

Coma de costuma, las edicions del Lugarn èran plan representadas ambe las òbras de Francés Fontan, de mapas d’Occitània, de bandièras occitanas, de cartas d’identitat occitanas, de pegasolets e plan segur nòstra revista Lo Lugarn, un desplegant Occitanie libre e lo papieron “Anem Òc per la primièra Republica occitana!”. Per l’encausa de la crisi economica, lo bilanç de las vendas es magre. Un còp de mai, çò que se vend mai es la mapa d’Occitània, çò qu’es ja una afirmacion de son identitat.

Per contra las discutidas amb lo monde que passavan foguèron plan nombrosas e plan ricas. Semenèrem de granas. Sai que portaràn frucha.

Nòstre aperitiu ofèrt lo dissabte atirèt un fum de monde. Anam soscar a cossí animar lo taulièr l’an que ven. Perque tornarem en 2013 solide e tanben perque Rodés es una plan bèla ciutat, una ciutat viventa e perque es una escasença de tria pel P.N.O de se far coneisser tal coma es vertadièrament, fòra de las caricaturas e de las calomnias: un partit humanista e progressista. Enfin, foguèrem convidats a un debat politic per Radio Lengadòc. Patrick Roux a rason: aquel festenal ven lo festenal occitan incontornable de l’estiu que atira lo public local e los toristas d’Occitània e d’endacòm mai. Vòl aver 100.000 visitaires. Es pas una tòca irrealista. De mai aquel festenal a lo grand meriti de socializar l’occitan e de lo banalizar dins una vila e un país occitan, lo Roergue, ont la lenga es encara plan viva. E la premsa locala jòga lo jòc: lo jorn de la dobertura del festenal, Centre Presse sortiguèt sa primièra pagina entièrament en occitan. Dinnèrem dins un restaurant tradicional dins lo còr de vila de Rodés e son patron parlava occitan e n’èra fièr. Enfin, se ne cresèm La Dépêche, lo Partit Occitan e los Vèrds pensan de tornar far lo festenal off, animat pendent mantunas annadas per nòstre sòci de Rodés, Renat Durand, e d’en far un moment de debats politics. Basta! Cal esperar que lo P.N.O serà convidat a i participar.

Venguèri militant independentista occitan dins las annadas 1970 e quaranta ans mai tard, pòdi dire qu’avèm avançat. La manifestation de Tolosa lo 31 de mars passat e l’Estivada ne son la pròva per donar pas que dos exemples demest tant d’autres. Va solet que lo camin de l’autonomia e de l’independéncia d’Occitània es encara longàs mas ne sèm pas mai al punt de partença. Podèm esperar. Anem Òc per la primièra Republica occitana!