Opinion
Quan las abelhas manquin
“Auram lo destin qu’auram meritat”.
Albert Einstein
Benlèu que d’aquí a quauquas annadas, nat dròlle non puirà pas mei tastar las cerèisas aborivas au cerisèir de devath l’ostal[1].
E aquò pr’amor que n’i aurà pas mei nat cerisèir.
E aquò pr’amor que i aurà pas mei nada abelha per polinisar los cerisèirs.
E digun s’en maina.
Atau se debanan los drames ecòlogics. Un chic com las culturas, la natura doçament s’atura de pertot dens lo monde mes digun ne vòu véser.
Las abelhas son a desaparéisher: de cap a la mitat aurén ja desapareishudas en Euròpa, encara mei aus Estats Units, e aus quate cantons deu monde.
Dens lo país nòste, l’ahar comencèt dens las annadas 1995. Las abelhas que s’anavan deu bornac ne podèvan pas tornar: perdivan tota idèia deu camin de seguir! Una causa que n’èra pas jamei arribada de memòria d’abelha. De mei, las que podèvan tornar trobar la rota, arribavan talament flacas que morivan còp sec.
Atau chic a chic se vuiderèn los bornacs.
Los sols qu’esturen emauvuts per aquesta situacion, èran, de segur, los apicultors: acabèren per trobar lo poison, o mei lèu un deus poisons: se nomenava lo “Gaucho,” un insecticide de la firma “Bayer”, un miracle per la proteccion de las culturas que hasè la fortuna de l’entrepresa.
Que pòden quauques apicultors amorós deus bornacs contra la firma “Bayer”? Pas gran causa e falut temps per mushar la toxicitat deu “Gaucho” e lo héser abanir…
Benlèu plan qu’i escasuren pr’amor, que còp sec, la firma tornèt apitar un aute pesticide, aqueth se nomènava “lo regent”.
Aqueste tanben estussi abanit de cap a 1999.
A l’entorn de 2004/2005, suu territòri francés, las abelhas semblavan atau se desvelhar d’aqueth maishant saunèi, e los bornacs se tornan un chic emplenhar.
Egau de cap a 2006, l’ahar torna començar. Aqueste còp, lo problema es mondiau.
Perqué?
Encara un còp, quauquas familhas de pesticidas son los acusats principaus, mes semblan de mei, d’aubrir la pòrta deu bornac a una tropa de malaudias: lo varoà, una cuca maishanta qui profièita deu flaquèir de l’abelha, los OGM, las ondas electromagneticas e pas mau d’autas causas. L’abelha, estarida se pòt pas mei deféner e s’acaba de morir.
I a urgéncia! Lo moment es venut d’estudiar la baishada! E son bravament numerós, los laboratòris, a estudiar e tornar estudiar, per fin finau, n’acabar de trobar que las abelhas e son a morir.
Se pareish qu’a París, son a hicar deus bornacs sus las teuladas deus ostaus: aquí, au mens, i a pas de pesticidas.
On son los politics? On es l’opinhon publica que tant s’aucupa deu fotbòl o de las popas de la princessa d’Anglatèrra? Lo drama ecologic non es pas de bon véner.
Las abelhas son a morir deu silenci, deu desbromb, atau com la cultura nòsta, victimas de la rentabilitat, de l’indiferéncia e de la paur.
_____
[1] Tirat deu meravilhós conte de Marcèu Esquiu: Lo cereisier.
Albert Einstein
Benlèu que d’aquí a quauquas annadas, nat dròlle non puirà pas mei tastar las cerèisas aborivas au cerisèir de devath l’ostal[1].
E aquò pr’amor que n’i aurà pas mei nat cerisèir.
E aquò pr’amor que i aurà pas mei nada abelha per polinisar los cerisèirs.
E digun s’en maina.
Atau se debanan los drames ecòlogics. Un chic com las culturas, la natura doçament s’atura de pertot dens lo monde mes digun ne vòu véser.
Las abelhas son a desaparéisher: de cap a la mitat aurén ja desapareishudas en Euròpa, encara mei aus Estats Units, e aus quate cantons deu monde.
Dens lo país nòste, l’ahar comencèt dens las annadas 1995. Las abelhas que s’anavan deu bornac ne podèvan pas tornar: perdivan tota idèia deu camin de seguir! Una causa que n’èra pas jamei arribada de memòria d’abelha. De mei, las que podèvan tornar trobar la rota, arribavan talament flacas que morivan còp sec.
Atau chic a chic se vuiderèn los bornacs.
Los sols qu’esturen emauvuts per aquesta situacion, èran, de segur, los apicultors: acabèren per trobar lo poison, o mei lèu un deus poisons: se nomenava lo “Gaucho,” un insecticide de la firma “Bayer”, un miracle per la proteccion de las culturas que hasè la fortuna de l’entrepresa.
Que pòden quauques apicultors amorós deus bornacs contra la firma “Bayer”? Pas gran causa e falut temps per mushar la toxicitat deu “Gaucho” e lo héser abanir…
Benlèu plan qu’i escasuren pr’amor, que còp sec, la firma tornèt apitar un aute pesticide, aqueth se nomènava “lo regent”.
Aqueste tanben estussi abanit de cap a 1999.
A l’entorn de 2004/2005, suu territòri francés, las abelhas semblavan atau se desvelhar d’aqueth maishant saunèi, e los bornacs se tornan un chic emplenhar.
Egau de cap a 2006, l’ahar torna començar. Aqueste còp, lo problema es mondiau.
Perqué?
Encara un còp, quauquas familhas de pesticidas son los acusats principaus, mes semblan de mei, d’aubrir la pòrta deu bornac a una tropa de malaudias: lo varoà, una cuca maishanta qui profièita deu flaquèir de l’abelha, los OGM, las ondas electromagneticas e pas mau d’autas causas. L’abelha, estarida se pòt pas mei deféner e s’acaba de morir.
I a urgéncia! Lo moment es venut d’estudiar la baishada! E son bravament numerós, los laboratòris, a estudiar e tornar estudiar, per fin finau, n’acabar de trobar que las abelhas e son a morir.
Se pareish qu’a París, son a hicar deus bornacs sus las teuladas deus ostaus: aquí, au mens, i a pas de pesticidas.
On son los politics? On es l’opinhon publica que tant s’aucupa deu fotbòl o de las popas de la princessa d’Anglatèrra? Lo drama ecologic non es pas de bon véner.
Las abelhas son a morir deu silenci, deu desbromb, atau com la cultura nòsta, victimas de la rentabilitat, de l’indiferéncia e de la paur.
_____
[1] Tirat deu meravilhós conte de Marcèu Esquiu: Lo cereisier.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#1 Vertat ! çò qu'èi ?
Soi abelhaire e plan d'acòrdi amb vos, mas sus la foto es pas una abelha :-)
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari