Aqueste cronica n’ei pas ua cronica cinematografica. Ne soi pas un especialista deu setau art. Totun que vau parlar d’un filme qui apareishoc en 2011 e qui pertoca lo nòste subjècte favorit: l’art deu rugbi. Aqueste filme, deu realizator Philippe Guillard, se debana dens lo mitan rugbistic, doncas qu’aparteng a la cultura de l’espòrt-rei.
 
Se n’ei pas ua cronica cinematografica, entà jutjar de la qualitat de l’òbra que’vs podètz referir a jornaus especializats o, mei plan, logar lo DVD e passar vos lo. Qu’ei un filme simpaticòt qui’vs harà passar un moment deus bons. Ne m’empacha pas de’vs díser çò qui ne pensi jo, çò qui n’ei pas, per segur, la vertat. De tot biaish ne soi pas sovent content d’un filme. Qu’èi l’actitud hèra nhòca de soler boicotar los filmes francés e americans. Aquò que’m permet d’estauviar moneda e de consacrar mon temps ad ajudar produccions qui s’ac ameritan, filmes africans, sudamericans, polonés o sabi pas qué. L’èi dit: ne soi pas un cinefile. Tròbi tostemps que, pr’amor de l’exemple desastrós deu cinèma estatsunitsencs, los scenaris que son sovent seguidas de scènas destacadas de la realitat dab la mira de’vs muishar situacions qui caben per fòrça dens ua istòria on tot se passa com cau segon las règlas d’aur deus scenaristas: caracterizacion, tòca, trabucs, nod de l’accion e devira. Le “Fils à Jo” n’escapa pas a la règla, e se quitament lo film ei agradiu de seguir, que cau, entà “entrar dedins” daishar de costat los sons sens de la realitat. Los personatges ne son pas brica realistas, quitament s’ei benlèu aquò qui balha lo son agradament a l’òbra o lo son costat poetic (Qui ne m’agrada pas jamei). Entà jo, que son tròp atipics per n’estar plausibles. Un personatge exagerat, que pòt anar, mès tota ua cordilhada de pires mei incredibles los uns que non pas los autes, qu’ac cau voler entà’s daishar embargar. Sustot l’eròi qui am dejà vist un bon pialat de còps sus la tela grana, lo tipe-drin-maugraciós-mès-deu-gran-còr-fin-finau-e-dab-valors, qui va encontrar ua hemna-que-tot-los-opausa-(lhevat-solide-l’edat-e-la-situacion-maritau)-mès-a-la-fin-l’amor-que-serà-mei-hòrt. Entà’u rassegurar au Philippe Guillard (Qui ne legís pas totun lo Jornalet, véser la seguida), que pensi aquò de 99% deus filmes qui vesi, que soi jo benlèu lo maganhaire.
 
Las pausas plasentas qu’altèrnan dab los (numerós) moments d’adirèr e de malenconia, soslinhats per ua musica drin tristonetòta ed ajudats peu postulat de debuta: l’eròi qu’ei un veude inconsolable.
 
Los actors, eths, que jògan plan, e la suspresa que veng bahida deu Vincenç Moscatel qui incarna un estonant Pompon e desvela lo sos talents de comedians qui son deus grans. Un pecic fellinian qu’ei portada per aqueth orquèstra en grana tenguda d’aparat arroi qui hè lo passacarrèra en tot tutar au bèth miei … deus camps.
 
Un deus personatges centraus deu filme qu’ei lo rugbi. Lo realizator, Philippe Guillard, ancian jogador de haut nivèu (Racing), que coneish lo son subjècte de plan e la sauça que gaha. L’endic qu’ei pleat de noms coneishuts de la participacion mei o mensh importanta: Crestian Califano, Sebastian Bozzi, Gui Novès, Fabian Pelós, Felip Bernat-Salas e Cristòfe Porcu dens lo ròtle d’un paire d’escolan qui s’apèra … En Porcu. Lo rugbi ei present e plan present, n’ei pas un artifici cinematografic. D’aqueste costat, un plaser vertadièr.
 
Per contra, un aute personatge màger deu filme qu’ei la tela de hons, aqueth “Sud-Ouest” mauprecís, un país oniric drin panholizat, un endret qui n’ei pas jamei situat clarament, quitament s’ei de bon comprénguer que l’accion se debana dens lo departament deu Tarn gràcias a la placas de las veituras e un trin qui veng de Rabastens. Un Tarn on se hè vénguer aucas entà’u hitge gras, çampar, com un clinhet ad un aute filme on lo “Bonaür ei dens lo Prat”. Un “Sud-Ouest” on ne’s parla pas un sol mot d’occitan. La lenga estoc eradicada, abbat-gregorizada un còp de mei. Se pòt notar totun, dens la boca deu Pompon un francitanisme, lo famós “Ammmendonné”, lo sol mot de francitan qui aja tres “m”. Se que non, pas arren. Aquò qu’ei ua diferéncia pro enòrme dab ua auta comedia qui tracta d’un aute parçan e dab lo quau seré meilèu mauaisit de’u non pas comparar, lo “Planvenguts en çò deus Chtis” on la lenga be jòga ua part beròia. E seré aquò la clau de l’escaduda deu filme deu Dany Boon? Un país plan definit e reau (la vila existís, s’apèra Bergues), personatges normaus qui podèm encontrar a cada canton de carrèra, situacions banaus (lo director de la pòsta mudat, ua maira hicanèca, un emplegat pintaire), mès susquetot lo scenari que’s jòga dab los lòcs comuns e las arreboridas pegats au departament deu Nòrd qui son escarnits, lavetz que lo Fils à Jo que’us utiliza au purmèr grad, se poderèi díser.
 
Be podèm totun mercejar la produccion d’aver emplegat actors locaus coma la Veronica Antonelli o l’Alex Berna.
 
Que’va avèvi pervenguts, aquò n’ei pas ua cronica cinematografica, poderatz doncas anar véser aqueste filme se n’ètz pas un en·hartaire com jo.