Opinion
Lo nom d’Occitània (IV): lo Miegjorn e lo Sud, de tèrmes tant ambigús
Seguida de la setmana precedenta...
Lo Miegjorn o lo Sud: d’usatges pauc ideaus
Lo Miegjorn (lo Miègjorn, lo Mèijorn, lo Mieidia, lo Mèidia) o ben lo Sud (lo Sud de França, la França dau Sud) son de noms populars que fòrça gents leis utilizan per designar Occitània, mai sens saber çò qu’Occitània es exactament. Son de biais d’exprimir que i a una diferéncia clara de cultura entre Occitània (apelada loMiegjorn, lo Sud) e França (apelada loNòrd). Totei lei gents qu’an viatjat un pauc percebon aquela diferéncia de maniera frapanta.
Pasmens, cau pas tròp encoratjar lei tèrmes Miegjorn e Sud perque donan un imatge faus de la realitat culturala.
De segur, es incontestable que la gròssa majoritat dei tèrras d’Occitània se situan politicament, uei, dins un “sud” de l’estat francés. Mai es tanben incontestable qu’Occitània compren de territòris que son pas dins l’estat francés e que, donc, son pas lo “sud” de qué que siá: s’agís dei Valadas Occitanas, de Mónegue e de la Vau d’Aran.
E mai, dins nòstra istòria, es incontestable que de partidas importantas d’Occitània se trobèron lòngtemps en defòra de l’autoritat politica francesa. Coneguèron de lòngs poders politics occitans independents o ben de poders catalans, aragonés, anglés, savoiards-piemontés. I aguèt pas de poder francés durable en Auvèrnhe e Lengadòc abans lo sègle XIII, ni dins lo Daufinat abans 1349, ni dins la granda Aquitània abans 1453, ni en Provença abans 1481, ni en Borbonés abans 1527, ni en Bearn abans 1620, ni dins lo Comtat de Niça abans 1860... Donc Occitània la cau pas presentar, dins sa personalitat prefonda, coma un “sud” de França.
Lo Miegjorn e lo Sud: d’usatges provisòris
De segur, leis occitans conscients son obligats d’ausir e de prononciar Miegjorn e Sud, sovent, dins fòrça convèrsas immediatas, quand parlan amb una granda quantitat d’occitans que comprenon gaire lo sens d’Occitània.
Es pas rar de rescontrar de femnas e d’òmes que coneisson mau lo nom d’Occitània, e que, pasmens, son lèsts per afortir sa dignitat culturala occitana en se disent fièrs d’èsser meridionaus, dau Miegjorn, dau Sud... En aqueu cas ieu chausissi lo pragmatisme sens esitar: cau utilizar temporàriament lei labèls Miegjorn e Sud per menar pauc a cha pauc aquelei compatriòtas vèrs lo tèrme pus exacte d’Occitània. E aquò es possible car lo concèpte d’Occitània, macari, tend a se banalizar.
Ai conegut pron de personas qu’arribèron, en caminant ansin, a una opinion favorabla per l’occitan, e mai d’unei que i a arribèron a l’occitanisme militant. Cau partir de çò que lei gents entreveson de faiçon pauc clara (lo Miegjorn, lo Sud) per arribar puei a una consciéncia clara (Occitània).
Lo Miegjorn au sens estrech: l’Occitània Mediterranèa
Enfin, lo problèma es encara mai delicat perque lo tèrme Miegjorn pòt prene un autre sens, pus estrech. Fòrça francés que venon en Occitània vòlon anar puslèu vèrs la partida mediterranèa de nòstre país e, donc, percebon doas menas de “Miegjorns”:
(1) Un Miegjorn au sens larg que correspònd aperaquí a Occitània.
(2) Un Miegjorn au sens estrech, o un “Ipermiegjorn”, que correspònd a la partida d’Occitània amb un clima mediterranèu, situada entre Menton, Valença e Carcassona. E mai leis occitans non mediterranèus, de còps que i a, an aquela vision estrecha dau “Miegjorn”... Pasmens, lo “Miegjorn” mediterranèu e estrech conten de zònas que son pas dins lo “miegjorn” d’Occitània mai dins lo nòrd d’Occitània, coma aquela de Valença...
Dins una vision autocentrada, per parlar dei zònas dau clima mediterranèu, vau mai dire l’Occitània Mediterranèa que non pas lo Miegjorn.
De noms dignes per un país digne
L’usatge de la lenga occitana deu facilitar una vida culturala digna. S’agís pas de parlar occitan unicament per parlar occitan. Atanben, parlar occitan nos ajuda a viure serenament, a accedir a tota nòstra cultura amb dignitat, a aver una consciéncia plena de çò que siam, sens vergonha ni alienacion. Se nommam nòstre país amb elegància, logica e correccion, aquò nos ajuda a cultivar la dignitat e l’autoestima.
D’aquesta sèria d’articles sus lei noms dau país, retendrem una classificacion:
(1) Cau evitar certanei formas inacceptablas e alienantas: Occitania* e Occitaniá* son de prononciacions francizadas; la França d’Òc* es una deformacion de nòstra istòria; lo plurau lei País d’Òc*(los Païses d’Òc*) risca d’entraïnar una negacion de l’unitat de nòstra lenga.
(2) De noms corrents coma lo Miegjorn (lo Miègjorn, lo Mèijorn, lo Mieidia, lo Mèidia) e lo Sud revèlan una consciéncia culturala occitana dins lo pòble. Mai son ambigús. Se pòdon tolerar provisòriament a condicion de se’n servir per restablir lo nom normau d’Occitània.
(3) I a dos noms estetics e poetics que son fòrça corrèctes, e d’usatge segondari: lo País d’Òc (que se ditz totjorn au singular) e l’Istme.
(4) Lo nom corrècte e generau es Occitània amb un accent grèu sus ‑tà-.
Lo Miegjorn o lo Sud: d’usatges pauc ideaus
Lo Miegjorn (lo Miègjorn, lo Mèijorn, lo Mieidia, lo Mèidia) o ben lo Sud (lo Sud de França, la França dau Sud) son de noms populars que fòrça gents leis utilizan per designar Occitània, mai sens saber çò qu’Occitània es exactament. Son de biais d’exprimir que i a una diferéncia clara de cultura entre Occitània (apelada loMiegjorn, lo Sud) e França (apelada loNòrd). Totei lei gents qu’an viatjat un pauc percebon aquela diferéncia de maniera frapanta.
Pasmens, cau pas tròp encoratjar lei tèrmes Miegjorn e Sud perque donan un imatge faus de la realitat culturala.
De segur, es incontestable que la gròssa majoritat dei tèrras d’Occitània se situan politicament, uei, dins un “sud” de l’estat francés. Mai es tanben incontestable qu’Occitània compren de territòris que son pas dins l’estat francés e que, donc, son pas lo “sud” de qué que siá: s’agís dei Valadas Occitanas, de Mónegue e de la Vau d’Aran.
E mai, dins nòstra istòria, es incontestable que de partidas importantas d’Occitània se trobèron lòngtemps en defòra de l’autoritat politica francesa. Coneguèron de lòngs poders politics occitans independents o ben de poders catalans, aragonés, anglés, savoiards-piemontés. I aguèt pas de poder francés durable en Auvèrnhe e Lengadòc abans lo sègle XIII, ni dins lo Daufinat abans 1349, ni dins la granda Aquitània abans 1453, ni en Provença abans 1481, ni en Borbonés abans 1527, ni en Bearn abans 1620, ni dins lo Comtat de Niça abans 1860... Donc Occitània la cau pas presentar, dins sa personalitat prefonda, coma un “sud” de França.
Lo Miegjorn e lo Sud: d’usatges provisòris
De segur, leis occitans conscients son obligats d’ausir e de prononciar Miegjorn e Sud, sovent, dins fòrça convèrsas immediatas, quand parlan amb una granda quantitat d’occitans que comprenon gaire lo sens d’Occitània.
Es pas rar de rescontrar de femnas e d’òmes que coneisson mau lo nom d’Occitània, e que, pasmens, son lèsts per afortir sa dignitat culturala occitana en se disent fièrs d’èsser meridionaus, dau Miegjorn, dau Sud... En aqueu cas ieu chausissi lo pragmatisme sens esitar: cau utilizar temporàriament lei labèls Miegjorn e Sud per menar pauc a cha pauc aquelei compatriòtas vèrs lo tèrme pus exacte d’Occitània. E aquò es possible car lo concèpte d’Occitània, macari, tend a se banalizar.
Ai conegut pron de personas qu’arribèron, en caminant ansin, a una opinion favorabla per l’occitan, e mai d’unei que i a arribèron a l’occitanisme militant. Cau partir de çò que lei gents entreveson de faiçon pauc clara (lo Miegjorn, lo Sud) per arribar puei a una consciéncia clara (Occitània).
Lo Miegjorn au sens estrech: l’Occitània Mediterranèa
Enfin, lo problèma es encara mai delicat perque lo tèrme Miegjorn pòt prene un autre sens, pus estrech. Fòrça francés que venon en Occitània vòlon anar puslèu vèrs la partida mediterranèa de nòstre país e, donc, percebon doas menas de “Miegjorns”:
(1) Un Miegjorn au sens larg que correspònd aperaquí a Occitània.
(2) Un Miegjorn au sens estrech, o un “Ipermiegjorn”, que correspònd a la partida d’Occitània amb un clima mediterranèu, situada entre Menton, Valença e Carcassona. E mai leis occitans non mediterranèus, de còps que i a, an aquela vision estrecha dau “Miegjorn”... Pasmens, lo “Miegjorn” mediterranèu e estrech conten de zònas que son pas dins lo “miegjorn” d’Occitània mai dins lo nòrd d’Occitània, coma aquela de Valença...
Dins una vision autocentrada, per parlar dei zònas dau clima mediterranèu, vau mai dire l’Occitània Mediterranèa que non pas lo Miegjorn.
De noms dignes per un país digne
L’usatge de la lenga occitana deu facilitar una vida culturala digna. S’agís pas de parlar occitan unicament per parlar occitan. Atanben, parlar occitan nos ajuda a viure serenament, a accedir a tota nòstra cultura amb dignitat, a aver una consciéncia plena de çò que siam, sens vergonha ni alienacion. Se nommam nòstre país amb elegància, logica e correccion, aquò nos ajuda a cultivar la dignitat e l’autoestima.
D’aquesta sèria d’articles sus lei noms dau país, retendrem una classificacion:
(1) Cau evitar certanei formas inacceptablas e alienantas: Occitania* e Occitaniá* son de prononciacions francizadas; la França d’Òc* es una deformacion de nòstra istòria; lo plurau lei País d’Òc*(los Païses d’Òc*) risca d’entraïnar una negacion de l’unitat de nòstra lenga.
(2) De noms corrents coma lo Miegjorn (lo Miègjorn, lo Mèijorn, lo Mieidia, lo Mèidia) e lo Sud revèlan una consciéncia culturala occitana dins lo pòble. Mai son ambigús. Se pòdon tolerar provisòriament a condicion de se’n servir per restablir lo nom normau d’Occitània.
(3) I a dos noms estetics e poetics que son fòrça corrèctes, e d’usatge segondari: lo País d’Òc (que se ditz totjorn au singular) e l’Istme.
(4) Lo nom corrècte e generau es Occitània amb un accent grèu sus ‑tà-.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#6 Non disetz pas "Occitània" ?
Eretge !!!
N'avem pas a resentir nada vergonha
A cantar la nosta beròia Gasconha
En la nosta lenga gascona, ara cantem:
Visca la nacion gascona, uei e tostemps!
Sud ? Miègjorn ? Sud de qué, de Montalban ? Mièrjorn… de Lemòtge ? E mai provesriament, per ieu, aquelas parauals son inadmissiblas. Veni del Mièjorn de Gordon. Veni del Ser Montpelhièr. Veni del Matin d'Aush. Veni del Mièjanuèit de Barcelona. E soi del Nòrd del Conjunt Occitano-Catalan, del Nòrd dels Pirenèus. Un sol nom possible : Occitania, al dintre del Conjunt Occitano-Catalan.
#4 Soi plan d'acòrdi amb tu , aquò me prusís de dire lo "sud", " miègjorn " me pareis mai correcte benlèu per qu'es mai tradicional.Quand lo mond e mai que mai de parlaponchuts dison lo "sud" lur endèveni sos pensaments:"banlèga solelhada de Paris vòra la mar ont demòra encara quauques autòctones que lèu auraun crebats , aital demorarem entre gents de bona companhia e parladura".Païses d'òc" rebat l'estat de la cultura nòstra: mantun "païs" un "òc" solet.
Curiós.
Curiós de tolerar provisòriament "Sud" e "Mieidia" e non pas poder chinchar "Occitania", dab un accent lhèu francizat, mes dempuish pausa, e qui renvia au quite concèpte d'Occitània (l'accent tonic e ortodòx en mens).
Los païs d'Òc ? E los catalans venerats n'aurén pas "Els païsses catalans" ?
En tot cas, d'acòrd entà partir de çò qui disen lo monde, dab la lor educacion, la lor cultura (hèra franchimandejada, solide), entà'us har compréner que i ei ua unitat de la lenga, e que dab aqueth espaci lingüistic, que i a tot un sistèma sociologic, cuturau, istoric coërent (dab las soas particularitats locaus totun...).
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari