Opinion
L’antiracisme, una evidéncia
Lo consens antiracista dins l’occitanisme
L’antiracisme es una posicion que fa consens entre lei diferenteis organizacions occitanistas e entre totei lei grands menaires de la causa occitana coma Robèrt Lafont, Francés Fontan e Fèlix Marcèl Castanh.
L’occitanisme au sens larg (en i inclusent lo mistralisme) a una istòria neta e onorabla sus aquela question. L’occitanisme a jamai desvolopat de flamejadas d’asirança ni de deliris xenofòbs. Es exempte deis ideologias racistas assumidas que caracterizan certanei movements pròfrancés, pròespanhòus o pròitalians.
Sus la question dau racisme, leis occitanistas pòdon avançar la tèsta auta sens crénher lei repròchis. Leis ignorantàs qu’acusan l’occitanisme de favorizar lo “racisme” son, en generau, de centralistas pròfrancés e pròespanhòus de marrida fe.
D’auvaris esporadics pòdon arribar
En avent dich aquò, cau pas caire dins lo simplitge. L’occitanisme es globalament net, mai es pas perfiech e pòt conéisser d’auvaris esporadics e limitats tocant lo racisme.
Arriba que quauqueis individús, que se veson occitanistas, exprimiscan de còps d’opinions ambiguas, pas francament racistas, mai que ne son pas luenh. Cada còp, l’ensems deis occitanistas leis isolan, lei repròvan o ben, melhor, leis entornan a la rason. Lo racisme es pas ges popular dins l’occitanisme.
Au delà, i a de pseudooccitanistas que son francament racistas e d’extrèma drecha. Se situan en realitat, non pas dins l’occitanisme autentic, mai dins un nacionalisme francés d’extrèma drecha que fa de França l’unica nacion legitima, que reconeis pas la mendre possibilitat d’una nacion occitana, que fa dau francés la sola lenga importanta de comunicacion e que vei l’occitan solament coma un lengatge segondari e decoratiu. I a dos exemples pron coneguts. D’un caire, i aguèt l’escrivan Carles Maurràs, teorician sinistre dau monarquisme francés autoritari, membre dau partit de l’Accion Francesa, e finalament exclús dau Felibritge après la Segonda Guèrra Mondiala. E d’autre caire, i a lo recent Blòc Identitari, qu’es un partit politic francés. Dins aquelei dos cas, son de gents que s’intègran pas a l’occitanisme concret, mai que lo parasitan, sens defendre seriosament la lenga d’òc... Donc podèm restar serens: lo racisme pretendudament “occitan” es totjorn estat, en realitat, un racisme francés.
Es pas impossible qu’un jorn, un grop politic racista e occitan aparesca. Apareisserà probable se l’occitanisme s’espandís dins la societat. Mai en aqueu cas, es probable que l’occitanisme autentic sauprà condemnar e regetar aqueu fenomèn. Es ja çò qu’arriba a prepaus dei grops d’extrèma drecha que se dison catalanistas e que son rebutats per lo catalanisme autentic.
E mai se l’occitanisme es clarament un movement antiracista, fa totjorn de ben de se ramentar leis arguments logics còntra lo racisme.
L’antiracisme dins l’amira de la lingüistica
La lingüistica, coma sciéncia umana, a demostrat que totei lei lengas dau Mond tenon de potenciaus expressius equivalents. I a pas de lengas ricas, ni pauras; ni superioras, ni inferioras (vejatz mon article dau 3.12.2012 http://opinion.jornalet.com/266).
Se lei divèrsei populacions dau Mond se son fabricadas de lengas de valor egala, aquò indica qu’aquelei populacions an de capacitats intellectualas egalas. Ansin la lingüistica contribuís a demostrar que lo racisme es illogic e inacceptable, en convergéncia amb çò que s’es demostrat dins d’autrei sciéncias coma l’etnologia e la biologia umana.
Aquò lèva tota credibilitat ai gents que justifican una plaça superiora per lo francés, l’espanhòu e l’italian en detriment de l’occitan.
Aquò lèva tanben tota credibilitat ai discors de certaneis occitanistas, que son probablament pas racistas, mai que son pas clars tanpauc, quand pretendon que l’occitan seriá una lenga particularament extraordinària gràcias ai trobadors, a Frederic Mistral o a Max Roqueta... Dins totei lei lengas dau Mond, trobam de motius valables e equivalents de fiertat.
L’antiracisme dins l’occitanisme de terren
Tanben, leis experiéncias concretas per desvolopar la lenga occitana tendon a provar l’absurditat dau racisme.
De personas d’originas etnicas fòrça divèrsas se tròban entre lei militants occitanistas, entre lei seguidors dei cors d’occitan per adultes, entre leis enfants que vòlon aprene l’occitan a l’escòla, entre lei familhas que s’investisson dins lei Calandretas (per i defendre la lenga e pas sonque la pedagogia), entre lo mond que s’identifican amb la cultura occitana atractiva dei festenaus de musica.
Dos o tres occitanistas, que son pas racistas, mai que son pas clars tanpauc, an agut dich que son sustot leis occitans de soca que meton seis enfants dins leis escòlas en occitan. Ieu, coma professor d’occitan dins lo sector public, vos pòdi garentir que constati una realitat totalament diferenta: meis escolans que vòlon far d’occitan —e qu’en generau aiman fòrça l’occitan— an en majoritat d’originas familialas fòrça exoticas e ben mescladas.
En concret: dempuei d’annadas d’engatjament per la lenga nòstra, ai rescontrat de compatriòtas occitans explicitament favorables a lenga occitana e que pòdon èsser d’origina alemanda, anglesa, antilhesa, aràbia, armènia, berbèra, brasiliera, catalana, còrsa, espanhòla, estatsunidenca, finlandesa, francesa, grèga, italiana, josieva, ongresa, reünionesa, subsahariana, vietnamiana, e de tot plen d’autrei provenenças que pòdi pas citar...
De segur, cau pas caire dins l’idealizacion ninòia. Ai agut rescontrat tanben d’occitans dei meteisseis originas que son desfavorables a la lenga d’òc: perque son alienats. Entre aquelei que defendon la cultura dau país e aquelei que la combaton, la diferéncia s’explica pas per leis originas etnicas, depend dau percors ideologic e dau gra de luciditat de cada persona.
Cau pas caire dins lo simplitge ninòi. Si que i a d’estrangiers —pauc nombrós— que se compòrtan coma de conquistaires e de colons. Aquelei, lei caudrà convéncer de la valor de la cultura occitana, e se persistisson a nos mespresar, lei caudrà fòrabandir dau país. Mai son fòrça minoritaris. Son en generau d’estrangiers rics, que vivon isolats dins de zònas residencialas o toristicas de luxe e que cèrcan pas de viure entre lo pòble occitan. Mai ren es automatic! Tanben ai agut rescontrat de rics d’origina estrangiera que son favorables a la cultura occitana, qu’aiman lei gents dau país e que devenon occitans de drech...
L’antiracisme dins l’amira dau nacionalisme occitan
Lei movements que defendon explicitament la nacion occitana —amb son drech a l’independéncia— an totjorn agut de posicions que van dins lo sens de l’antiracisme. Es perfiechament clar e verificable dins lei tèxts de fondacion d’Iniciativa per Occitània, dau Partit de la Nacion Occitana (PNO) e dau movement Libertat.
Lo fondador istoric dau PNO, Francés Fontan, elaborèt tota una teoria sus lo drech dei nacions que s’apèla l’etnisme. I a d’aspèctes de l’etnisme que me semblan contestables perque s’apiejan sus d’analisis scientificament erronèas, mai i ai jamai trobat lo mendre element de racisme. Fontan explica de lònga que totei lei pòbles dau Mond an de drechs egaus e qu’en Occitània, totei leis abitants pòdon far partida de la nacion occitana. Fontan establís jamai la mendre ierarquia de valor entre leis grops umans.
Aquestei fachs implican quauquei principis essenciaus:
L’antiracisme es una posicion que fa consens entre lei diferenteis organizacions occitanistas e entre totei lei grands menaires de la causa occitana coma Robèrt Lafont, Francés Fontan e Fèlix Marcèl Castanh.
L’occitanisme au sens larg (en i inclusent lo mistralisme) a una istòria neta e onorabla sus aquela question. L’occitanisme a jamai desvolopat de flamejadas d’asirança ni de deliris xenofòbs. Es exempte deis ideologias racistas assumidas que caracterizan certanei movements pròfrancés, pròespanhòus o pròitalians.
Sus la question dau racisme, leis occitanistas pòdon avançar la tèsta auta sens crénher lei repròchis. Leis ignorantàs qu’acusan l’occitanisme de favorizar lo “racisme” son, en generau, de centralistas pròfrancés e pròespanhòus de marrida fe.
D’auvaris esporadics pòdon arribar
En avent dich aquò, cau pas caire dins lo simplitge. L’occitanisme es globalament net, mai es pas perfiech e pòt conéisser d’auvaris esporadics e limitats tocant lo racisme.
Arriba que quauqueis individús, que se veson occitanistas, exprimiscan de còps d’opinions ambiguas, pas francament racistas, mai que ne son pas luenh. Cada còp, l’ensems deis occitanistas leis isolan, lei repròvan o ben, melhor, leis entornan a la rason. Lo racisme es pas ges popular dins l’occitanisme.
Au delà, i a de pseudooccitanistas que son francament racistas e d’extrèma drecha. Se situan en realitat, non pas dins l’occitanisme autentic, mai dins un nacionalisme francés d’extrèma drecha que fa de França l’unica nacion legitima, que reconeis pas la mendre possibilitat d’una nacion occitana, que fa dau francés la sola lenga importanta de comunicacion e que vei l’occitan solament coma un lengatge segondari e decoratiu. I a dos exemples pron coneguts. D’un caire, i aguèt l’escrivan Carles Maurràs, teorician sinistre dau monarquisme francés autoritari, membre dau partit de l’Accion Francesa, e finalament exclús dau Felibritge après la Segonda Guèrra Mondiala. E d’autre caire, i a lo recent Blòc Identitari, qu’es un partit politic francés. Dins aquelei dos cas, son de gents que s’intègran pas a l’occitanisme concret, mai que lo parasitan, sens defendre seriosament la lenga d’òc... Donc podèm restar serens: lo racisme pretendudament “occitan” es totjorn estat, en realitat, un racisme francés.
Es pas impossible qu’un jorn, un grop politic racista e occitan aparesca. Apareisserà probable se l’occitanisme s’espandís dins la societat. Mai en aqueu cas, es probable que l’occitanisme autentic sauprà condemnar e regetar aqueu fenomèn. Es ja çò qu’arriba a prepaus dei grops d’extrèma drecha que se dison catalanistas e que son rebutats per lo catalanisme autentic.
E mai se l’occitanisme es clarament un movement antiracista, fa totjorn de ben de se ramentar leis arguments logics còntra lo racisme.
L’antiracisme dins l’amira de la lingüistica
La lingüistica, coma sciéncia umana, a demostrat que totei lei lengas dau Mond tenon de potenciaus expressius equivalents. I a pas de lengas ricas, ni pauras; ni superioras, ni inferioras (vejatz mon article dau 3.12.2012 http://opinion.jornalet.com/266).
Se lei divèrsei populacions dau Mond se son fabricadas de lengas de valor egala, aquò indica qu’aquelei populacions an de capacitats intellectualas egalas. Ansin la lingüistica contribuís a demostrar que lo racisme es illogic e inacceptable, en convergéncia amb çò que s’es demostrat dins d’autrei sciéncias coma l’etnologia e la biologia umana.
Aquò lèva tota credibilitat ai gents que justifican una plaça superiora per lo francés, l’espanhòu e l’italian en detriment de l’occitan.
Aquò lèva tanben tota credibilitat ai discors de certaneis occitanistas, que son probablament pas racistas, mai que son pas clars tanpauc, quand pretendon que l’occitan seriá una lenga particularament extraordinària gràcias ai trobadors, a Frederic Mistral o a Max Roqueta... Dins totei lei lengas dau Mond, trobam de motius valables e equivalents de fiertat.
L’antiracisme dins l’occitanisme de terren
Tanben, leis experiéncias concretas per desvolopar la lenga occitana tendon a provar l’absurditat dau racisme.
De personas d’originas etnicas fòrça divèrsas se tròban entre lei militants occitanistas, entre lei seguidors dei cors d’occitan per adultes, entre leis enfants que vòlon aprene l’occitan a l’escòla, entre lei familhas que s’investisson dins lei Calandretas (per i defendre la lenga e pas sonque la pedagogia), entre lo mond que s’identifican amb la cultura occitana atractiva dei festenaus de musica.
Dos o tres occitanistas, que son pas racistas, mai que son pas clars tanpauc, an agut dich que son sustot leis occitans de soca que meton seis enfants dins leis escòlas en occitan. Ieu, coma professor d’occitan dins lo sector public, vos pòdi garentir que constati una realitat totalament diferenta: meis escolans que vòlon far d’occitan —e qu’en generau aiman fòrça l’occitan— an en majoritat d’originas familialas fòrça exoticas e ben mescladas.
En concret: dempuei d’annadas d’engatjament per la lenga nòstra, ai rescontrat de compatriòtas occitans explicitament favorables a lenga occitana e que pòdon èsser d’origina alemanda, anglesa, antilhesa, aràbia, armènia, berbèra, brasiliera, catalana, còrsa, espanhòla, estatsunidenca, finlandesa, francesa, grèga, italiana, josieva, ongresa, reünionesa, subsahariana, vietnamiana, e de tot plen d’autrei provenenças que pòdi pas citar...
De segur, cau pas caire dins l’idealizacion ninòia. Ai agut rescontrat tanben d’occitans dei meteisseis originas que son desfavorables a la lenga d’òc: perque son alienats. Entre aquelei que defendon la cultura dau país e aquelei que la combaton, la diferéncia s’explica pas per leis originas etnicas, depend dau percors ideologic e dau gra de luciditat de cada persona.
Cau pas caire dins lo simplitge ninòi. Si que i a d’estrangiers —pauc nombrós— que se compòrtan coma de conquistaires e de colons. Aquelei, lei caudrà convéncer de la valor de la cultura occitana, e se persistisson a nos mespresar, lei caudrà fòrabandir dau país. Mai son fòrça minoritaris. Son en generau d’estrangiers rics, que vivon isolats dins de zònas residencialas o toristicas de luxe e que cèrcan pas de viure entre lo pòble occitan. Mai ren es automatic! Tanben ai agut rescontrat de rics d’origina estrangiera que son favorables a la cultura occitana, qu’aiman lei gents dau país e que devenon occitans de drech...
L’antiracisme dins l’amira dau nacionalisme occitan
Lei movements que defendon explicitament la nacion occitana —amb son drech a l’independéncia— an totjorn agut de posicions que van dins lo sens de l’antiracisme. Es perfiechament clar e verificable dins lei tèxts de fondacion d’Iniciativa per Occitània, dau Partit de la Nacion Occitana (PNO) e dau movement Libertat.
Lo fondador istoric dau PNO, Francés Fontan, elaborèt tota una teoria sus lo drech dei nacions que s’apèla l’etnisme. I a d’aspèctes de l’etnisme que me semblan contestables perque s’apiejan sus d’analisis scientificament erronèas, mai i ai jamai trobat lo mendre element de racisme. Fontan explica de lònga que totei lei pòbles dau Mond an de drechs egaus e qu’en Occitània, totei leis abitants pòdon far partida de la nacion occitana. Fontan establís jamai la mendre ierarquia de valor entre leis grops umans.
Aquestei fachs implican quauquei principis essenciaus:
- La lenga occitana es l’eiretatge comun de totei, aperten de drech ais occitans d’adopcion coma ais occitans de soca, es lo ben comun deis occitans que parlan pas occitan coma deis occitans que parlan sa lenga.
- La nacion occitana compren totei leis individús que vivon en Occitània, qué que sigan seis originas, a egalitat de drechs e de devers. Compren tanben leis individús d’origina occitana que vivon dins d’autrei país e que vòlon mantenir de liames amb Occitània. E mai cresi que leis occitanofils que son pas d’origina occitana, e que vivon pas en Occitània, an drech de se considerar occitans tre que s’engatjan per nòstra cultura.
- Tota politica intelligenta de promocion de la lenga e de la cultura d’òc, necessàriament, se deu dirigir vèrs l’ensems de la populacion d’Occitània, sens far de distincions d’origina.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Se sui d'acòrdi per las idèas , ne sui pas d'acòrdi per los mòts emplegats.
¤ Perqué aperar "anti-racisme" çò que deuré estar l'estat normau de la societat ? Parlatz d' "anti-malautia" per nomar la "santat" ? De mei, me sembla un biais franchiman de pensar e díser las causas , quan avem en occitan mòts tan bròis : " convivéncia" e "paratge", per respectar los autes.
¤ "Anti-racisme" se deuré emplegar sonque quan parlam de lutar contra las idèas racistas pegassas .
Sinon tot es meilat !
Lo mieu sonje :Per una carrièira tres enfants jògon e charrron en òc , lo prumier de la pel negra, lo second dels pelses saures, lo tresen de la cara d'arabe. Aqui! me diriai, la lenga es viventa.Cal dire qu' o ai vist de verai l'estiu passat era a Olot , Catalonha.
Mercés per aqueste article que tòrna metre en bon òrdre la morala occitanista.
Coma nacionalistas occitans, sovent, d'unes que i a nos fan sentir que nacionalisme rima amb racisme o totalitarisme e sabem totes (inclós los acusaires) qu'aquò es una messorga de la gròssas.
L'esséncia de l'occitanisme es dins la convivéncia, es a dire lo contrari del racisme.
Çaquelà, la convivéncia empacha pas lo combat politic democratic. Çò en contra de l'interés del país merita d'èsser denonciat e combatut democraticament.
Sovent las atacas qu'Occitània n'es victima son atacas purament racistas e glossofòbas. Coneissem ben lo racisme per n'èsser victimas e l'antiracisme es l'esséncia del sobeiranisme occitan.
Mercés d'aquesta rampelada qu'èra venguda necessària dins lo debat nacional sus l'occitanisme qu'es dubèrt dempuèi qualques meses.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari