Vaquí la seguida de la saga deu rugbi aus Jòcs Olimpics començada la setmana passada.
 
 
1912: Los Suècs, organizators aquera annada, que volón limitar los Jòcs a l’atletisme, la luta, la gimnastica, la natacion e los mòbles de montar se-medish.
 
1916: Los Jòcs qu’eston remplaçats per la  Purmèra Guèrra Mondiau, dens un esperit leugèrament diferent deu embohat peu Pèire de Coubertin.
 
1920: Dab mensh de dus ans entad organizar com ac auré calut, Belgica qu’improvisa Jòcs Olimpics a la galòpa, en tot auberjar quitament los participants dens escòlas transformadas peu parat en ostalerias. Lo rugbi que hè lo son gran retorn dens la competicion, mès com de costuma, las equipas participantas ne son pas de bon trobar. Las equipas britanicas qu’arrefusèn lèu. Sonque tres equipas (exoticas dens lo monde ovau) be son declaradas: Estats-Units, Checoslovaquia e Romania. Aus Estats Unit, lo rugbi que s’èra desenvolopat mercés a l’interdiccion entre 1904-1918 deu football american jutjat dangerós. Pr’aquò, ua equipa formada d’ancian footbalaires totis gessits d’universitats californianas que s’inscrivoc. Qu’estoc lèu enchafrada los Californians per la premsa tresatlantica. Ne trobant pas d’ajuda au près deu Comitat Olimpic American, l’equipa qu’obteng lo sosteng de l’armada e qu’estoc sus un batèu militar, lo Sherman, que hascon la traversada. Dens l’equipa que’s trobèc lo famós Morris Kirksey qui ganharà ua medalha d’argent ed ua d’aur … en sprint la medisha annada. Au moment quan los Yankees debarquèn en Belgica, ua suspresa que’us atenguèva: Checoslovaquia e Romania s’èran retiradas de la competicion!! Entà sauvar la fàcia (un còp de mei!) lo comitat bèlga que’s torna de cap tà França. Frantz Reichel, lavetz president de l’Union de las Societats Francesas d’Esports Atletics que’us ajuda en tot desentutar lèu-lèu ua equipa. La tempora n’èra pas enqüèra aviada e l’ahar n’estoc pas aisit. Fin finau, qu’eston convocats en urgéncia los militaris jogant dens clubs parisencs (deus quaus sonque 4 internacionaus) … e doncas qui ne podèvan pas refusar. L’encontre que’s debanèc a Anvers après Espanha-País Baish de butabala davant uas 20.000 personas e devath la ploja. Los USA que vencèn sus l’escòre de 8 a 0 contra ua equipa de França de las shètras e ledament preparada. Un jogador american, lo Daniel Carroll s’emportèc atau la soa dusau medalha d’aur après la de 1908 qui ganhèc dab … Australasia!
 
1924: Los Jòcs que tornan a París e lo rugbi qu’ei un còp de mei suu tablèu oficiau deus  espòrts olimpics. Ed un còp de mei, n’i a pas ua horrèra de comitats olimpics nacionaus entà’s honhar a l’inscripcion. Tres país qu’èran arrecats sus la linha d’aviada: França, Romania e los Estats Units. Totis qu’èran segurs d’aver ua medalha per la fin. Que’s cau totun brombar de çò qu’aqueth periòde èra la debuta de las “annadas de sofre” qui vesèn ua quasi-desapareishuda deu nòste art dens l’exagòne pr’amor de duas plagas qui èran l’amatorisme bòrni e la violéncia. Lo purmèr encontre n’ei pas sonque ua formalitat entaus locaus qui vencèn Romania per 61 a 3. Puish los Estats Units tanben que ganhèn la lor partida contra los medish adversaris sus l’escòre rufe de 37 a 0. Lo darrèr encontre entre França e los Estats Units que s’anonciava com la finala entà la medalha d’aur. Los Americans avèvan de dehéner lo lor títou de campion quan los Blaus devèvan retrobar lo lor, ua question d’aunor a casa. L’estadi de Colombes estoc causit entà la batèsta. Estoc ua batèsta vertadièra. Duas minutas tot escàs après lo còp d’aviada, l’Augusta Jauregui, l’estela d’un país sancèr, qu’estoc ablacat d’un biaish deus arrasputs. Atucat ed estavanit, lo cap sanguinós, qu’estoc sortit deu prat sus un baiard. Lo public que muishèc la soa malícia d’aqueste moment enlà. Los incidents que s’apielèn, l’encontre qu’estoc pigalhat de pelejas. Los espectators que getèn peiras e botelhas suus jogadors e oficiaus tresatlantics, batsarras e patacadas sauvatjas qu’espetèn a cada estona sus l’empont e la partida qu’estoc estancada mei d’un còp per l’arbitre. Lo remplaçant deus USA, Gideon Nelson que’s gahèc un tust de cana suu cap qui l’estavaniscoc còp sec. Au shiulat finau, lo planchòt que muishava un escòre de 17 a 3 peus Americans e lo public, enmaliciat, qu’invadiscoc lo terrenh on los vencedors eston protegits per la polícia e los lors quites adversaris des·hèits mès fair play. L’Allan Henry Muhr, american mès qui joguèc per França (!?) ça digoc: “Aquò tot çò qui’s pòt hèr de mei bon shens cap ganivet ni cap revolver!”
 
La ceremonia de remesa de medalha estoc tanben ua vergonha, l’imne american estant inaudible pr’amor de las shiuladas e de las ahupadas deu public parisenc. Aqueste funèst episòdi, aquò n’estoc pas vertadièrament ua suspresa, que sagerèc a de bon la fin deu rugbi aus Jòcs Olimpics. La grana missa mediatica, publicitària ed esportiva mondiau que’s hascoc de lavetz enlà (Amsterdam, Los Angeles, Berlin, Londres, Helsinki, Melbourne, Roma, Tòquio, Mexic, Munic, Montreal, Moscòu, Los Angeles, Seol, Barcelona, Atlanta, Sydney, Athenas, Pequin, Londres) shens nada veishiga ovau. Ua suspresa?
 
2016: Retorn deu rugbi aus Jòcs Olimpics devath la fòrma deu VII, mascle e femenin. Aquestes jòcs que’s debanaràn a Rio de Janeiro. De seguir, mès au hinestron aqueste còp …