capçalera campanha

Opinion

Las finassariás dels socialistas franceses

Sèrgi Viaule

Sèrgi Viaule

Poeta e prosator, e mai se se definís mai coma legeire que coma escrivan. Foguèt director de la revista 'Occitània' pendent 30 ans. Es ara collaborator de Lo Lugarn, la revista del Partit de la Nacion Occitana (PNO).

Mai d’informacions
Joan Gasc, elegit del canton de Cadaluènh en Albigés, es vicepresident del Conselh General d’Albigés encargat de la cultura e dels “afars occitans”. Es sòci del Partit Socialista Francés dins un Conselh a majoritat, plan solide, PS e associats. Es un òme que coneissi un pauc per lo rescontrar regularament als acamps del Conselh d’Administracion d’una importanta associacion culturala albigesa. En tant que representant del Conselh General, i es sòci de drech. Lo rescontri tanben regularament al moment d’anauguracion o autras manifèstacions culturalas.
 
Lo Conselh General d’Albigés fa –a grands còps de publicitat– qualques pichonas causòtas per la cultura occitana. Ensaja de far illucion de cara a la demanda populara. Fa mina d’intervenir dins lo domèni del torisme. A la responsabilitat de tres o quatre musèus. Dins dos d’aquestes, organisèt, un sol còp, una visita en lenga nòstra. Anatz pas creire qu’angue embauchat de guidas bilingüas per permetre sos ciutadans-contribuitors de poder vesitar sos musèus dins sa lenga. Non pas! Los socialistas franceses en Occitània fan de biais a macar pas la susceptibilitat de la Direccion parisenca del partit. Sabon qu’aquesta es congelada dins una glaciacion ideologica imperialista. Gara a lo que gausariá sortir d’aquí! Lo mendre pichon Conselhièr General que contestariá aquel tabó se poriá veire refusar l’investidura a las eleccions venentas. Quitament se poriá veire excluit del partit.
 
Per ne tornar als musèus del Conselh General d’Albigés, aviái ausit dire qu’una sinhaletica bilingüa al dintre d’aquestes establiments publics èra estada mesa en plaça. Anguèri al musèu del Cailar l’estiu passat e ai pas vist que la senhaletica bilingüa foguèsse presenta. Encara una anóncia enganaira. En qualqua sòrta, una promessa de socialista francés. Ai quitament pas vist lo mendre desplegant informatius en lenga nòstra.
 
A prepaus de la lenga nòstra e del Conselh General d’Albigés, prepausèri l’an passat a Joan Gasc –que rescontrèri a l’Estivada de Rodés– de demandar al Comitat despartamental del Torisme de publicar totes sos desplegants en version occitana. Una volontat que lo Comitat poriá pas refusar per tant qu’es, tant val dire, un organisme del Conselh General. Seriá una accion que, per la difusion de la lenga, portariá. La rendriá visibla publicament e aquò costariá gaireben pas res. Los desplegants, que sián estampats en una lenga de mai o de mens; es pas aquò que metriá las finanças publicas en dangièr. Es una revendicacion de la seccion albigesa de l’Institut d’Estudis Occitans vièlha de tres decennis. Fins ara demorada sens resultat. Es doncas pas una question budgetària, mas alara perqué aquò se fa pas? O diguèri tot d’una al Conselhièr General que ne venguèt tot cramesit de vergonha: es per çò que d’aqueste moment la lenga occitana vendriá visibla. E es aquò que los jacobins de tota mena vòlon pas. Vòlon subretot pas que la lenga nòstra tòrne un mejan de comunicacion sociala. S’es per la daissar cacalejar pas qu’un còp dins un musèu, ne son d’acòrdi. Aquò lor permet de daissar creire a qualques occitanistas credules e innocents que “fan tot çò que pòdon”. Los socialistas franceses sabon que las paraulas s’avalisson e que los escriches demòran. Sabon que lo temps jòga en favor de lor objectiu: l’eradicacion totala de la lenga.
 
Lo Conselh General d’Albigés participa tanben a la promocion de produches de boca al mercat de l’alimentacion que se debana un còp l’an a Tolosa. L’emplec de l’occitan i es present dins de tastas de produches. Un còp de mai, las informacions escrichas de l’estand son en francés e, de temps en temps, un intervenant ven dire quatre paraulas en lenga nòstra. Perqué la presentacion de l’estand es pas tanben en occitan? L’occitan seriá pas una lenga que sàpia tot exprimir d’un biais modèrne? Emplegar publicament l’escrich en lenga nòstra seriá li tornar son prestigi e nòstres etnocidaris o sabon. Per eles caldriá subretot pas que los qualques occitanofònes que demòran tornèsson prene fièrtat de lor lenga. S’èra lo cas, l’imperialisme de la Republica seriá urosament remés en question. I a res de mai politic que la lenga. Nòstres enemics o an comprés. I a malurosament pas que los Occitans per o comprene pas.
 
Pels panèus senhaletiques es del meteis tabac. Darrièrament, al moment de l’estrena d’una mòstra, tornèri tombar sus aqueste Vicepresident del Conselh General d’Albigés. Lo Joan Gasc, que probablament faguèt mina de me prene per un occitanista tombat de la darrièra pluèja, me venguèt anonciar que lo C.G. anava mandar una circulària a totes los conses de la comarca per los informar que d’ara enlà, se volián plan metre los panèus d’aglomeracion en lenga occitana, la collectivitat territoriala comarcala prendriá a sa carga una part del finançament de l’accion.
 
Li respondèri qu’es ja quicòm, mas qu’aquò èra demandat desempuèi la publicacion per la seccion IEO d’Albigés, en 1988, del “Repertòri toponimic de las comunas de Tarn”. Los socialistas franceses d’Albigés metèron adoncas 25 ans per prene una decision que demorèt promessa non tenguda pendent un quart de sègle, siá una generacion. Demandèri subretot al politician la rason per la qual lo Conselh General se trachava dels panèus d’aglomeracion de las vilas que son de la competéncia de las comunas puslèu que de se trachar de çò qu’es de sas competéncias a n’el? A saber, la senhaletica dins sos collègis e subretot los panèus direccionals sus las rotas departamentalas. Li rebrembèri qu’en Bretanha es ja fach e tanben dins los Pirenèus-Atlantics per las parts basca e occitana. Aquí tanben es quicòm que costariá pas res vist que la realisacion seriá enfaciada pas qu’a mesura ont se metriá en plaça de panèus novèls o que se’n remplaçariá. Comencèt a quequejar en diguent que se vesiá pas capable de convéncer “son” President. Atal n’es que lo C.G. va prepausar a las comunas de far çò qu’el refusa d’entreprene dins son domèni de competéncia. Atal se las comunas refusan la bilingüisacion de lors panèus lo Conselh General aurà brave jòc de dire qu’es pas de sa fauta. Lo pièger per la nacion es qu’i aurà encara qualques occitanistas innocents per los creire!

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

josiana ubaud
9.

Sèrgi, as l'estec per contar l'absurde !! Ton tèxte nos fariá rire... non foguèsse d'a fons tragic.

Una istòria personala vielha de 30 ans a Marselha. Coma secretairitz de l'IEO, rescontrèri amb 2 collègas lo Miquèu Pezet (PS) per nos laguiar de l'abséncia de luòcs per posquer donar de cors publics de provençau. D'en pertot aviam totjorn per responsa "non". Que nos suggeriguèt aqueste elegit passablament clafit de mòrga ? D'anar demandar à ... l'Ostau de l'Estrangier, luòc qu'aculhís leis estrangiers a son arribada en gara Sant Carles ! Estrangiers au nòstre, o sabèm despuei longtemps !!

  • 1
  • 0
Terric Lausa Quilhan
8.

#6
Francament coneissi pas pro lo NPA. En Poutoux semblava un tipe simpatic e a la mani de Tolosa lo NPA fasiá distribuir publicitat en occitan. Mas me demandi se la problematica de l'occitan es estada plan definida dins aqueste partit. Salvar Occitània es mai urgent que de salvar la classa obrièra occitana.

Pels ecologistas la question es pas de saber ont los placi ieu. La question es de saber ont se plaçan eles?

  • 3
  • 2
Gabrièu Balloux Bordèu
7.

#2
Sui pas d'acòrd per botar lo NPA dens aqueth amalgame. Non solament (coma lo PS) defend nòsta causa (http://www.francophonie-avenir.com/Index_RH_Les_langues_regionales_et_les_presidentiables_de_2012.htm) mès aqueste partit es forçadament anti-imperialista.

Auta causa, on plaças los ecologistas ?

  • 0
  • 0
Castèths
6.

#4 Nhirgo....

  • 0
  • 0
cotèth entre los caishaus despush las montanhas deu sud-oest d'occitània
5.

Que soi anti-Republican (pensada com ideologia francés). Pr'amor qu'ei l'ideologia de la classa mestrejanta e donc qu'ei contra lo pòple despush 1789. La frança n'ei pas ua nacion, exista ua nacion francèsa mès n'ei pas LA frança. La frança comprenut com estat francés, qu'ei un aparelh politico-militara d'ua classa, la borgesia, e aquesta borgesia qu'ei francofòne e nacionalista francèsa e tot aquò que s'apèra REPUBLICANISME. Lo republicanisme qu'ei l'idéologia culturau hegemonica en frança. Qu'ei lo sordeish tà nosautes. Donc la nosta mission istòrica qu'ei de embrusar aqueste estat e que devem stoppar de tostemps legitimar lo hèit d'estar occitan.
Quiòc la defensa de las lengas minorisadas que son un dangèr per l'estat francés per la sua integritat fisica mès sustot ideologica. Pr'amor que hasèm un tribalh de demistificacion d'aquesta nacion, estat , que desmascam la realitat d'aquest contruccion politica. Ne son pas los solèts, los colonisats de l'exteriors (africans en majoritats) que vivèm dens colonia de l'interiora (cité) que hasèm parièr de manère desordonadas mès qu'ei la medisha. Eths tambem qu'aven demistificat lo mite francés.
Après sejan clar, demistifacar l'estat qu'ei destruir l'ordi actuau (sociau, economica etc.) e que pensi qu'i a hèra d'occitanistas tanben que hasèn causas a perder.

  • 1
  • 3

Escriu un comentari sus aqueste article