Dens la galeria de curiositats rugbisticas, vaquí un chicòi personatge estranh e atipic qui trobèm dus còps dens l’iconografia deu nòste art d’un biaish meilèu inatendut. Voli parlar d’Arlequin, lo celèbre personatge italian de la Commedia dell’Arte. Son correspondent en Occitània e benlèu son ajòu, lo Petaçon, ei religat a la tradicion de la cotivada deu cambre.
 
Arlequin ei lo malhon d’un long linhatge de creaturas escandinaus mei o mensh maleficas qui preng la soa origina au Danemarc on Ellerkonge, lo rei deus Elfes, embroishiva los bòsc e’s hasèva seguir los viatjaires de cap a la mòrt. Revirat Erlkönig (lo rei deus vèrns) per error en alemand, qu’estore celebrat per Göthe dens un poèma famós. La version anglesa Herla King balhère lo nom deu drac normand Hellequin, vasut Harlequin puish Arlecchino en Itàlia.
 
Estore aquiu que lo personatge preguerà lo son vestit de lausanges multicolòrs qui harà son imatge.
 
Ua auta pista ditz que lo mèstes deu sofisme, qui s’apelhavan de vestits apedaçats de colors de totas, se disèvan aġlaq, au plurau aġlaqin, çò qui balhèc lo mot espanhòu ajlaquin, a l’origina deu mot italian. Lo mistèri demòra sancèr.
 
De tot biaish, nòsta istòria comença dens lo barri londonenc de Hampstead, amainatjat a la debuta deu sègle XX en ciutat-casau. Conegut peu lor liberalisme politic (en Anglatèrra, lo contrari deu liberalisme economic), los estatjants deu quartièr apitèn en 1866 un club de rugbi qui s’aperèc naturaument Hampstead Football Club. Après quate annadas, èra evident que lo club avèva trespassat las termièras deu barri e que la part màger deus jogadors venguèvan d’autes parçans deu capdulh. Ei atau qu’estoc decidit de trobar un aute nom au club en 1870. Segon l’istòria oficiau deu club: “Ua amassada estoc aperada e pr’amor que lo monograma “HFC” devèva estar guardat, un diccionari estoc portat e, quan lo legedor atenhoc Harlequin, estoc estancat e totis los presents assentiscón e atau lo nom navèth èra vasut”. Aquò n’agradèc pas a totis e un sòcis deishèn l’equipa entà formar lo club deus Wasps. Aquiu on un equipa possedís duas colors, los Harlequins ne causiscón sheis! Ei atau que lo blau clar, l’arroi, lo verd, lo gris, lo néguer e lo tan (camós) vasón los simbèus deu club. L’equipa ne deishèc pas jamei l’eleit d’Anglatèrra dinc a ganhar lo campionat en 2012. Que s’espartís lo terrenh dab lo club de XIII deus London Broncos, coneguts tanben com los Harlequins Rugby League.
 
Plan mei luenh, vam tornar trobar lo personatge italian au nòrd de Catalonha, dens la bona vila de Perpinhan. Aquiu se trobava un club dit Els Quins en catalan o Arlequins Club Perpinhanés. Qu’arriban dens la flor deu rugbi exagonau en 1925, on l’Union Sportive Perpignanaise representava dejà dignament la vila dab uns títous de campion. Los Quins portavan aqueth chafre pr’amor que los camisòts apartenguèvan aus jogadors e non pas au club, e que’us los calèva enterténguer eths medish. Pr’amor que s’esquiçavan sovent (au rugbi n’ei pas ua suspresa) los camisòts èran pedaçats per tròç de teishut de tintas de colors a còps diferentas, çò qui, segon la legenda, balhava aus jogador un aspècte deu celèbre  personatge de la Commedia dell’Arte.
 
Mès qu’èm au bèth miei de las annadas de sofre e Quilhan recruta o, se volètz, pilha lo capdulh catalan deus sons jogadors mei bons. Los dus clubs perpinhanés n’an pas la causida, que’s devón juntar entà subervíver. Estoc hèit en mai de 1933. L’USP e los Arlequins creèn l’USAP, sia Union Esportiva Arlequins Perpinhan. Un an mei tard, Jean Gallia e Marcèu Labòrda apitèn un club de rugbi de trètze: lo XIII Catalan. La concurréncia entre XIII e XV comencèc seriosament per la vila Perpinhan.
 
Lo club de l’USP, abans la fusion, avèva causit coma colors en 1919 lo blau-pè-deu-cèu entà hèr aumenatge aus sèt jogadors de l’equipa campiona de França caduts a la guèrra devath l’unifòrme francés. Lo shòrt èra blanc e las caucetas portavan las colors sang-e-aur tan caras au còr deus Catalans. Estoc aquesta tenguda qui lo club navèth guardèc en 1933, dinc a las annadas 1990 quan devath ua honhada hòrta deu sentit identitari catalan, las colors sang-e-aur estón utilizadas a l’endehòra mentre que los blau-e-blanc tornèn per çò qui ei deus encontres a casa. Entà la sason 2010-2011 lo club causiscoc un camisòt dab lausanges blaus, jaunes e granats entà brembar lo personatge a l’origina deu nom.
 
De notar que l’USAP ei un deus clubs deu campionat exagonau mei mercat d’un punt de vista culturau. Sa devisa ei “Sempre endavant”, las soas cançons emblematicas son en catalan: L’Estaca, solide, mès tanben El Cant de l’USAP o Els hi fotremqu’illustra cada ensai mercat, e la mascòta, un ase qui s’apèra tot simplament Cap de Burro.
 
Benlèu non pas sonque un pechic d’autoderision deus Catalans, mès tanben ua allusion a la peguessa legendària deu luenhèc personatge italian qui’us balhèc lo son nom.