capçalera campanha

Opinion

Indignacion e refús d’obesir

Alem Surre-Garcia

Alem Surre-Garcia

Cargat de lenga e cultura occitanas alprèp del Conselh Regional Miègjorn-Pirenèus de 1989 a 2006. Traductor, escrivan, poèta, assagista, autor dramatic, conferencièr o organisaire d'esveniments culturals.

Mai d’informacions
Trouvez vos propres motifs d’indignation, rejoignez le grand courant de l’Histoire
Stéphane Hessel, 2009
 
Soyez résolus à ne plus servir, et vous voilà libres
Etienne de la Boétie, 1546-48
 

Stéphane Hessel foguèt convidat al Festenal de Moans-Sartós en octobre de 2008 per Maria-Loisa Gordon qu’èra tanben d’aquel temps directora de la revista Oc. En agost de 2011 passèt per Tolosa ont i rescontrèt lo Dalai-Lama. Son libreton  Indignez-vous! es estat publicat à Montpelhièr per las edicions Indigène, puèi revirat en nombrosas lengas e demèst elas: lo catalan, lo galician, lo basc, lo catalan e lo valencian.
 
D’aquela preséncia per Occitània, de qu’aprenguèt al just Hessel sus aquel país tant emblematic per sa resisténcia longaruda a l’uniformizacion e al neientiment? Hessel declara partir solament del programa de la Resisténcia francesa de la darrièra guèrra: sabem qu’un fum de maquís en çò nòstre i participèron belament e que foguèron pas çaquelà plan reconeguts per l’Estat francés, notadament aquela part fondamentala dels republicans espanhòls. Hessel coneis praquò las bòrnas de l’exercici: l’èime de la France libre a cobert, ailàs, las exaccions colonialistas. Basta de se recordar la data ensenharèla del 8 de mai de 1945, que deuriá èstre a l’encòp Fèsta de la Liberacion (del nazisme mai que tot) e denonciacion del chaple comés per l’armada francesa en Argeria, a Setif e Guelma. Sem maites a festejar pas aquela data tant que serà pas reconegut l’avèrs de la medalha.
 
Aviá comprés Hessel la lucha menada aicí coma endacòm mai, per la dignitat culturala e linguistica? Cada còp qu’avem manifestada aquela dignitat, dempuèi dos sègles, los vailets de l’Estat francés sempre son estats e son sempre a nhacar e umiliar. “Résister, çò ditz Hessel c’est préférer la légitimité à la légalité”. Fòrt plan, mas a cada còp sem remandats a l’illegitimitat. Cossí reagir fàcia a tala violéncia. Hessel se cala sus l’estructuira fonsa de l’ideologia francò-parisenca, sus lo ròtle de la francofonia, de las multinacionalas francesas coma de las intervencions militaras per tota Africa, coma si, dins lo fons, èra presonièr d’un modèl eiretat de la III° Republica, victima d’una “certaine idée de la France”, aquela que se pensa en sus de tot.
 
Le discours de la servitude volontaire del peiregordin La Boétie, que data del sègle XVI, fin finala cava mai prigond la soscadissa, de çò que denóncia la relacion mèstre-esclau e aquela umiliacion de se que mena a çò que disem uèi, l’autò-òdi: “les hommes nés sous le joug, puis nourris et élevés dans la servitude, sans regarder plus avant, se contentent de vivre comme ils sont nés et ne pensent point avoir d’autres biens ni d’autres droits que ceux qu’ils ont trouvé”. Se tracha per La Boétie d’exortar tot pòble que se seriá perdut de longa  toute connaissance de son mal.  “Il est incroyable de voir comment le peuple, dès qu’il est assujetti, tombe soudain dans un si profond oubli de sa liberté qu’il lui est impossible de se réveiller pour la reconquérir”. Aquí una pensada per totes los tempses que tòca a la natura del poder,  La Boétie nos buta a la revòlta non pas solament contra l’ofegament tiranic en se, nos buta tanben a nos tirar del dedins de nosaus la figura d’aquel quite ofegament:  aquí tota la contradiccion de la natura umana e la cal plan encapar per la poder superar.
 




_____
HESSEL, Stéphane. Indignez-vous!. Edicions Indigène. Montpellier, 2011

DE LA BOÉTIE, Etienne. Discours de la servitude volontaire. Mille et une Nuits, 1995

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

Terric Lausa Quilhan
2.


Òsca e mercés per aqueste article magnific e d'una granda finesa

  • 7
  • 0
Domergue Sumien Ais de Provença
1.

Enfin, tenèm una crana analisi occitanista, fòrça lucida, sus lei mancanças d'Stéphane Hessel. E es una bèla invitacion a legir Estève de La Boetiá. Grandmercé a Alem Surre-Garcia.

  • 7
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article