Opinion
París e los dotze apostòls de la capitada
Ièr, una delegacion de dotze representants de las lengas de França malditas regionalas viatgèron fins a París, la capitala, per demandar l’asil cultural a l’UNESCO. Non i èran solets: un centenat de militants los acompanhèron fins a la quita pòrta d’aquel organisme internacional per lor balhar lor sosten.
Tot lo mond sap que l’UNESCO es l’estructura de l’ONU que trabalha pel desvolopament de la sciéncia, la cultura e l’educacion dins tota la planèta, e, donc, tanben, per la proteccion de las lengas e culturas minorizadas. Evidentament, França fa partida de l’ONU e, donc, tanben es partenària de l’UNESCO. Non solament aquò: dempuèi la naissença d’aquesta organisme, França a signat e ratificat almens quatre tèxtes de l’UNESCO que l’engajtan per çò qu’es de la proteccion de las lengas e las culturas minorizadas. Los tres darrièrs tèxtes los signèt e ratifiquèt en 2001, 2003 e 2005.
Vista aquesta situacion, non èra brica evident qu’una estructura talament politizada coma l’UNESCO, e que lo sieu sèti mondial es a París (quina ironia de las bèlas que lo sèti siá a la capitala de l’Estat europèu que mai mesestima las siás lengas e culturas), acceptèsse de recebre una delegacion coma aquela. Mas, mercés a la bona e intelligenta pression faita per los menaires del collectiu, la delegacion dels dotze representants s’amassava a 11h amb los servicis culturals de l’UNESCO per estudiar las nòstras demandas. Demest los representants, i aviá dos elegits regionals –per Occitània, Gulhèm Latrubesse, Conselhièr Regional de Miègjorn–Pirenèus– e una senatora basca del Partit Socialista. N’i a que pensaràn que foguèt una reunion inutila e simplament simbolica. Ieu respondrai qu’es estranh que las reunions inutilas e simbolicas duren mai d’una ora e mièja.
En tot cas, inutila o non, los servicis culturals de l’UNESCO s’engatgèron a exprimir al govèrn de l’Estat francés las demandas de la delegacion –un estatut legal per las lengas de França, la ratificacion de la Carta Europèa, e la generalizacion del dreit de l’ensenhament en lenga regionala– e a li remembrar que cal que l’Estat francés crèe –aital coma o an plan fait los autres païses democratics d’Euròpa– un quadre legal per tal que l’UNESCO pòsca intervenir dins de situacions de vulnerabilitat dels engatjaments preses per l’Estat amb l’UNESCO, coma es lo cas. Plan. Sabèm plan que l’Estat francés non bolegarà de las siás posicions, mas almens i aurà una constància internacionala de la siá attitud culturicida.
Non sabi quin deu èsser l’objectiu seguent. N’i a que parlan d’anar a Brussèlas. D’autres, a Estrasborg. D’autres de far una manifestacion grossassa a París. D’autres de ne far una autra al país... Mas degun non pausa sus la taula una question esseciala: qual deu menar aqueste procès?
Òc, non cresi que cap de Dieu tot poderós causiguèsse a l’atzar aquestes dotze representants per èsser los predicadors de la nòstra causa, mas pòdi plan afirmar que ièr foguèron los dotze apostòls de la nòstra dignitat lingüistica, culturala e nacionala. Aquò fa plaser: avèm los dotze apostòls. Ara nos cal assegurar doas causas encara mai importantas: a) qu’entre los nòstres, non avèm cap d’Iscariòt; e b) que totes amassa serem capables de reconéisser e d’assumir lo besonh d’un lideratge fòrt de la societat civila e, especialament, de cèrtas personalitats per menar lo combat. I anam..?
Tot lo mond sap que l’UNESCO es l’estructura de l’ONU que trabalha pel desvolopament de la sciéncia, la cultura e l’educacion dins tota la planèta, e, donc, tanben, per la proteccion de las lengas e culturas minorizadas. Evidentament, França fa partida de l’ONU e, donc, tanben es partenària de l’UNESCO. Non solament aquò: dempuèi la naissença d’aquesta organisme, França a signat e ratificat almens quatre tèxtes de l’UNESCO que l’engajtan per çò qu’es de la proteccion de las lengas e las culturas minorizadas. Los tres darrièrs tèxtes los signèt e ratifiquèt en 2001, 2003 e 2005.
Vista aquesta situacion, non èra brica evident qu’una estructura talament politizada coma l’UNESCO, e que lo sieu sèti mondial es a París (quina ironia de las bèlas que lo sèti siá a la capitala de l’Estat europèu que mai mesestima las siás lengas e culturas), acceptèsse de recebre una delegacion coma aquela. Mas, mercés a la bona e intelligenta pression faita per los menaires del collectiu, la delegacion dels dotze representants s’amassava a 11h amb los servicis culturals de l’UNESCO per estudiar las nòstras demandas. Demest los representants, i aviá dos elegits regionals –per Occitània, Gulhèm Latrubesse, Conselhièr Regional de Miègjorn–Pirenèus– e una senatora basca del Partit Socialista. N’i a que pensaràn que foguèt una reunion inutila e simplament simbolica. Ieu respondrai qu’es estranh que las reunions inutilas e simbolicas duren mai d’una ora e mièja.
En tot cas, inutila o non, los servicis culturals de l’UNESCO s’engatgèron a exprimir al govèrn de l’Estat francés las demandas de la delegacion –un estatut legal per las lengas de França, la ratificacion de la Carta Europèa, e la generalizacion del dreit de l’ensenhament en lenga regionala– e a li remembrar que cal que l’Estat francés crèe –aital coma o an plan fait los autres païses democratics d’Euròpa– un quadre legal per tal que l’UNESCO pòsca intervenir dins de situacions de vulnerabilitat dels engatjaments preses per l’Estat amb l’UNESCO, coma es lo cas. Plan. Sabèm plan que l’Estat francés non bolegarà de las siás posicions, mas almens i aurà una constància internacionala de la siá attitud culturicida.
Non sabi quin deu èsser l’objectiu seguent. N’i a que parlan d’anar a Brussèlas. D’autres, a Estrasborg. D’autres de far una manifestacion grossassa a París. D’autres de ne far una autra al país... Mas degun non pausa sus la taula una question esseciala: qual deu menar aqueste procès?
Òc, non cresi que cap de Dieu tot poderós causiguèsse a l’atzar aquestes dotze representants per èsser los predicadors de la nòstra causa, mas pòdi plan afirmar que ièr foguèron los dotze apostòls de la nòstra dignitat lingüistica, culturala e nacionala. Aquò fa plaser: avèm los dotze apostòls. Ara nos cal assegurar doas causas encara mai importantas: a) qu’entre los nòstres, non avèm cap d’Iscariòt; e b) que totes amassa serem capables de reconéisser e d’assumir lo besonh d’un lideratge fòrt de la societat civila e, especialament, de cèrtas personalitats per menar lo combat. I anam..?
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Be s'i son escaduts a's hèr enténer los dotze apostòls a l'UNESCO e aquò qu'es de compte har uei lo dia! Mercia fòrça tanben a MG d'ac díser atau ...
De mei" capitada " s'amerita pas un còp de fusiu , quitament de caça me pensi, pr'amor qu'èi vist dins LO men Simin Palay "capitar" solet que vòu díser "commencer, entamer l'action " e l'adjectiu "capitat/-ada" qu'ei "haut-perché, qui est sur la cime " .
Son pas sonque los militants que son copa caps dins l'occitanisme ça que la ... i a la lenga tanben e los que l'emplegan ( que m'arridi plan solide!)
capitada, capitada, quand legissi lo mot capitada, ai enveja de sortir mon pistolet o mon fusiu de caça, vocable farlabicat pèr reüssida o succès. lo vèrbe capitar solet significa ren, cau que sià acompanhat de ben o de mal (mau) ai ben capitat = ai reüssit ai mau capitat = ai fracassat (èchouer) e lo vèrbe substantivat capitada es uno orror que rescontri en totei lei cantonadas de la prosa occitana, que me laissi pensar qu'un fube de gents enorme participariàn a nostrei manifestacions, ço que sovent es pas trop lo cas
"es estranh que las reunions inutilas e simbolicas duren mai d’una ora e mièja"
Mon diéu, siás ben candide, d'acampadas que duravan orassas e qu'an pas jamai ren donat, n'ia un molon dins l'occitanisme.
Per çò qu'es deis apòstols de la "dignitat nacionala", me permetes de ne'n dobtar ..
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari