Marina Le Pen, la presidenta deu Front National e hilha deu son davancèr a recentament miaçat d’accion en justícia tota persona qui contunharé d’aperar son movement “movement de dreta extrèma”. Jo que’m riscarí benlèu d’utilizar l’expression mei occitana de “suberdreta”, quitament se hè pensar a Superman.
 
Aquò n’ei pas lo purmèr còp que lo partit de dreta extrèma lança la polemica e avèva dejà portat lo debat deu temps deu pair Le Pen, mès shens d’escaduda. Sabèm de plan un article dens un jornau ei dejà una victòria, e ua discutida d’aquesta mena n’a pas coma  consequéncia sonque la d’usar papèr e de hèr parlar de se medish un còp de mei.
 
Coma de costuma, lo Front Nacionau que servís de capote de brega a ua bona part de la classe politica qui ne tardèc pas de reaccionar. Dens jornaus alternatius, suus hialats sociaus e suus sitis e blògs antifascistas qu’an lèu florit tèxtes e dessenhs, sovent trufaires, entà tornar brembar que lo partit lepenista èra estat creat per un sarròt de sòcis de la dreta la mei extrèma deus quaus podèm citar uns ex-collaborators e uns ancians nazis. Benlèu atz vist aquera caricatura sovent pastichada qui muisha lo Bart Simson escrivent un detzenat de linhas sus un tablèu nèguer “Lo Front Nacionau ei un partit de suberdreta”.
 
Los mei reactius ad aquesta miaça estón solide los sòcis de çò qui poderem aperar l’esquèrra non-socialista, ei a díser progressistas qui volon sortir deu capitalisme liberau, çò qui lo PS ne vòu pas.
 
Ei entad aquò que podèm díser aqueste cotèth qu’ei ua arma de doble talh. Se podèm contunhar d’utilizar lo mot “dreta extrèma”, aquò que balha lo dret de díser tanben “esquèrra extrèma”, e ne soi pas segur que sia un avantatge, lhevat entau anarquistas qui ne volon pas prénguer part a las eleccions. Perqué?
 
Ja la quita denominacion de “dreta” e d’ “esquèrra”, shens de parlar deus sons arradics istorics, ei benlèu ua arma de destruida massiva de la libertat e de la democracia.
 
Un partit ei tostemps l’esquèrra d’un aute, çò qui ei hèra practic quan la linha sociau estoc abandonada bèth temps i a. Imaginatz cinc minutas que, au lòc d’utilizar aqueras direccion lateraus, se diserén los tèrmis precís de la politica seguida peus partits. Benlèu que’s muisharé evidentament aus uelhs deu monde l’engan politic qui vivèm e qui hè que 1% de la populacion ne senhoreja los 99% autes. Atau, un “second torn dreta-esquèrra” de legislativas seré un “second torn capitalisme-liberau contra capitalisme-liberau (UMP-PS)” e balharé de soscar a mei d’un elector.
 
Ei evident que “l’esquèrra” de uei lo dia ei mei a dreta que non pas la dreta de l’epòca de De Gaulle o de Giscard d’Estaing, s’espiam la politica sociau e la reparticion de las riquessas. L’engana residís susquetot dens lo hèit que hèra monde cresen votar ad “esquèrra” en votar entau Partit Socialista entà “bàter la dreta” lavetz que’u portan la lora votz e sostengon atau lo sistèma qui cresen combàter.
 
E entà tornar au mot “extrèma”, aqueste vocable servís màgerment de repossader taus electors qui’s senton moderats, e de’u poder utilizar a l’encòp entau movement progressista ed un partit nacionalista permet de hèr créser qu’an quauquarren en comun, quauquarren solide de negatiu, en tot deishar pensar que “los extrèmes de semblan”. E se reïvindicar de suberesquèrra que’vs podèva un moment, dens las annadas setanta, ajudar de paréisher mei interessant aus uelhs de las gojatas, ne soi pas segur de çò que sia benefic entad ua eleccion en 2013.
 
La democracia ganharé hèra en desempachà’s d’aquesta situacion faussa de mots enganaires. Se cau muishar “la vertadèra cara” deu partit nacionalista, se cau tanben mauhidar deu contracòp e de s’aviar sus un camin torçut qui n’a pas sonque la mira de dirigir l’esperit deus electors de cap a direccions qui n’aurén pas desiradas.