Opinion
Lo racisme, lo dogmatisme e l’Estat francés
“Cossí es possible qu’aquò se passe en França?”, me demandava un amic catalan d’esquèrra l’autre jorn après legir la nòva de la gojata de 15 ans expulsada del país mentre èra a l’escòla.
Qualques minutas après, un autre amic, aqueste còp occitan, me veniá veire per se plànher, en bon francés, “d’aquestes immigrants que nos vòlon impausar lor manièra de viure”. Òc, èra un occitan. E occitanista. Que parlava francés.
L’occitan e lo catalan, l’un e l’autre, pòdon semblar plan diferents: l’un diriatz qu’es un militant antiracista afogat dels que vestisson amb cent mila colors africanas, e l’autre, puslèu un suportaire del Front Nacional, ras e curt. Ça que la, aquò’s sonque una aparença, car totes dos son fòrça mai parièrs que tot aquò: los dos se considèran d’esquèrra “dempuèi tostemps”, los dos patisson la malautiá de la “teoriá de la conspiracion”, los dos creson que los Estats Units son los grands enemics del sègle XXI… E los dos son d’òmes dogmatics, que gaitan la realiat a travèrs de prejudicis prefaits, a prètzfait.
Lo prejudici de l’amic catalan es de pensar que coma a el li avián tostemps explicat que França èra lo país europèu d’esquèrra per antonomasia, non èra possible que l’estat francés aguèsse una intervencion policiala coma l’explicada suls mèdias. I trobam, donc, dos apriorismes: èsser d’esquèrra vòl dire automaticament èsser d’acòrd amb la liura circulacion de personas dins lo mond entièr; e, segond, s’un estat es estat d’esquèrra a una epòca, aquò vòl dire que tostemps agirà aital.
E lo prejudici de l’occitan es encara mai clar: l’arribada d’immigracion en cò nòstre provocarà, sens dobte, la pèrda de la “nòstra identitat”. Es susprenent qu’aquesta defensa de l’identitat siá faita en un polit francés. Quina identitat? L’occitana? La francesa? La de la grande patrie? L’òme èra tot preocupat perque ditz que d’aquí 20 ans lo percentatge de familhas immigrantas en França arribarà a un nivèl inassumible quitament per salvar la lenga francesa.
Los dos deurián aver recordat que pendent las annadas 60, 70 e 80 a Catalonha li calguèt assumir e gerir un 60% de la populacion immigranta. Aquò se faguèt non pas gràcias a de politicas d’esquèrra o de dreita, non pas gràcias als govèrns o als papaestats, mas, mercés a un mitan associatiu civic e ciutadan plan fòrt que trabalhèt per l’inclusion sociala d’aquelas gents, per capitar qu’eles e lors filhs se sentiguèssen ja catalans de primièra, en tot començar per la lenga. Los catalans que participèron a aquel movement ciutadan èran d’esquèrra? Benlèu, o non. En tot cas, de segur qu’èran umanistas, catalanistas e liberals: la libertat dels òmes e dònas, la libertat del país, la prosperitat per totes nosautres. Just al revèrs dels prejudics.
Qualques minutas après, un autre amic, aqueste còp occitan, me veniá veire per se plànher, en bon francés, “d’aquestes immigrants que nos vòlon impausar lor manièra de viure”. Òc, èra un occitan. E occitanista. Que parlava francés.
L’occitan e lo catalan, l’un e l’autre, pòdon semblar plan diferents: l’un diriatz qu’es un militant antiracista afogat dels que vestisson amb cent mila colors africanas, e l’autre, puslèu un suportaire del Front Nacional, ras e curt. Ça que la, aquò’s sonque una aparença, car totes dos son fòrça mai parièrs que tot aquò: los dos se considèran d’esquèrra “dempuèi tostemps”, los dos patisson la malautiá de la “teoriá de la conspiracion”, los dos creson que los Estats Units son los grands enemics del sègle XXI… E los dos son d’òmes dogmatics, que gaitan la realiat a travèrs de prejudicis prefaits, a prètzfait.
Lo prejudici de l’amic catalan es de pensar que coma a el li avián tostemps explicat que França èra lo país europèu d’esquèrra per antonomasia, non èra possible que l’estat francés aguèsse una intervencion policiala coma l’explicada suls mèdias. I trobam, donc, dos apriorismes: èsser d’esquèrra vòl dire automaticament èsser d’acòrd amb la liura circulacion de personas dins lo mond entièr; e, segond, s’un estat es estat d’esquèrra a una epòca, aquò vòl dire que tostemps agirà aital.
E lo prejudici de l’occitan es encara mai clar: l’arribada d’immigracion en cò nòstre provocarà, sens dobte, la pèrda de la “nòstra identitat”. Es susprenent qu’aquesta defensa de l’identitat siá faita en un polit francés. Quina identitat? L’occitana? La francesa? La de la grande patrie? L’òme èra tot preocupat perque ditz que d’aquí 20 ans lo percentatge de familhas immigrantas en França arribarà a un nivèl inassumible quitament per salvar la lenga francesa.
Los dos deurián aver recordat que pendent las annadas 60, 70 e 80 a Catalonha li calguèt assumir e gerir un 60% de la populacion immigranta. Aquò se faguèt non pas gràcias a de politicas d’esquèrra o de dreita, non pas gràcias als govèrns o als papaestats, mas, mercés a un mitan associatiu civic e ciutadan plan fòrt que trabalhèt per l’inclusion sociala d’aquelas gents, per capitar qu’eles e lors filhs se sentiguèssen ja catalans de primièra, en tot començar per la lenga. Los catalans que participèron a aquel movement ciutadan èran d’esquèrra? Benlèu, o non. En tot cas, de segur qu’èran umanistas, catalanistas e liberals: la libertat dels òmes e dònas, la libertat del país, la prosperitat per totes nosautres. Just al revèrs dels prejudics.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#11 Tè! ?
Una asenada!
E atal, abans la batalha de Murèth, de trista memòria, i aviá pas jamai agut cap de migracion? e lo pòble occitan (coma francés) viviá dins sa candor virginala dels primièrs temps, coma lo creator los faguèt a l'alba de l'Umanitat.
Ne cal legir d'asenadas! Donc totes los nòstres problèmas venon de Murèth e de las migracions : la segonda guèrra mondiala (e quitament la primièra) l'invencion del motor a esséncia, lo SIDA, l'autiti del pichon, la telerealitat, lo Coca-Cola, l'òli de palma e la meteo-capborda... Puta de Pèire II, nos a fotut dins una mèrda! Ah! Poguèssem sagelar lo monde dins son estat de benaurança primièra... aquel del sègle XII... ont tot èra sonque poesia, amor, occitanitat linda e sens carcanh ortografic, sens imigrat e sens american.
« E lo prejutjat de l’Occitan es encara mai clar : l’arribada d’immigracion en cò nòstre provocarà, sens dobte, la pèrdia de la “nòstra identitat”. » Mon car Sénher Girbau, al vòstre amic occitan, li cal botar la mòstra a l'ora ! Aquò es ja arribat. Son arribats fa ja uèit sègles, los immigrants, sul prat batalhèr de Murèth. E en causa d'eles, l'avèm perduda, l'identitat, o pauc se'n manca ! E totes los pòbles de la Mediterranèa, amb los nòstres cosins d'Euskal Herria e de Breitz, bastaràn a pro pena per nos ajudar a nos remembrar un pauquet quales sèm…
#3 Òc, Terric, PREJUDICI en catalan es PREJUTJAT en occitan. En catalan per dire prejudici o daumatge disèm PERJUDICI (DAMNATGE tanben). Sabi pas s'en aranés PREJUDICI vòl dire PREJUTJAT, se qualque aranés nos leg o nos poiriá esclarir.
#1 O coma ba disiá Brassens: dins la vida cal cercar "de pas tròp emmerdar lo vesin". Totalament d'acòrdi... se lo vesin aplica la meteissa filosofia de vida.
#7 Segur que los païses mai paures se pòdon pas voidar de lor populacion ni los païses mai rics aculhir totòm, mas auriái preferit que nòstres compatriòtas occitans mostrèsson lo meteis refús quand se tractèt d'abandonar lor lenga! Quant als ròms, son un cas especial, non? Pr'amor de lor nomadisme fondamental, tenon pas cap de pàtria, e fan pensar... als josieus. Josieus e ròms partegèron lo meteis destin tragic dins los camps de la mòrt nazis...
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari