Opinion
Bernat Lesfargas
Disi Bernat Lesfargas e vèsi l'intellectual de tot un pòble ignorat, amagat e sovent fòrabandit per la nòstra escòla republicana. Disi Bernat Lesfargas e ausissi lo nom del poèta en lenga nòstra qu'a tostemps cantat las vertats. Amb lo sorire, cada còp qu'a volgut.
Disi Bernat Lesfargas pr'amor qu'es un òme que vòl una patria, non pas un taüt. Que vòl un brèç. Disi Bernat Lesfargas perque balha al peis son nom de peis, a la font son nom de font, al blat son nom de blat.
Disi Bernat Lesfargas perque a ieu tanben me dòl lo còr per mon pòble occitan, que s'es botat dins los piaus las plumas de tres colors d'un òrre jau. E badascla que badasclaràs en lenga tòrsa e francimanda.
Disi Bernat Lesfargas perque sentissi vergonha del mieu pòble occitan, de las nòstras institucions e dels nòstres politicians, totes incapables d'omenatjar –ara, Bernat, qu'encara, urosament, ès amb nosautres– la figura d'aqueste savi occitan e universal. Recebères la Creu de Sant Jordi de la Generalitat de Catalonha en 1999 e granhères lo prèmi Pompeu Fabra tanben de la Generalitat catalana en 2010. De l'autre costat lo silenci mai prigond de totes los departaments, Conselhs Regionals e grands ministres de la cultura franceses.
Disi Bernat Lesfargas e podriái dire Robèrt Lafont, Pèire Bèc, Max Roqueta, Andrieu Lagarda...Totes oblidats pels quites occitanistas.
Òu Bernat! Quantas ne'n donariái dempuèi que te coneguèri. Quantas annadas
de las que te rèstan, per te veire escriure sens t'estancar las termièras precisas de la nòstra nacion.
E quantas
perque d'aquela prima un fremiment
sautant per dessús los Pirinèus
vengue far tressalir los bòrds de ta Dordonha
e se sente pus naut encara
pels termes negres e verds de Lemosin
ont s'acaba nòstra lenga.
O veirai, aquò?
Veirai sus aquesta tèrra estèrla
timidament frosar quauqua violeta
e bofar un vent
qu'avalisca tot aquel femorièr?
De tu me sarri, Bernat
e espèri.
Espèri.
Disi Bernat Lesfargas pr'amor qu'es un òme que vòl una patria, non pas un taüt. Que vòl un brèç. Disi Bernat Lesfargas perque balha al peis son nom de peis, a la font son nom de font, al blat son nom de blat.
Disi Bernat Lesfargas perque a ieu tanben me dòl lo còr per mon pòble occitan, que s'es botat dins los piaus las plumas de tres colors d'un òrre jau. E badascla que badasclaràs en lenga tòrsa e francimanda.
Disi Bernat Lesfargas perque sentissi vergonha del mieu pòble occitan, de las nòstras institucions e dels nòstres politicians, totes incapables d'omenatjar –ara, Bernat, qu'encara, urosament, ès amb nosautres– la figura d'aqueste savi occitan e universal. Recebères la Creu de Sant Jordi de la Generalitat de Catalonha en 1999 e granhères lo prèmi Pompeu Fabra tanben de la Generalitat catalana en 2010. De l'autre costat lo silenci mai prigond de totes los departaments, Conselhs Regionals e grands ministres de la cultura franceses.
Disi Bernat Lesfargas e podriái dire Robèrt Lafont, Pèire Bèc, Max Roqueta, Andrieu Lagarda...Totes oblidats pels quites occitanistas.
Òu Bernat! Quantas ne'n donariái dempuèi que te coneguèri. Quantas annadas
de las que te rèstan, per te veire escriure sens t'estancar las termièras precisas de la nòstra nacion.
E quantas
perque d'aquela prima un fremiment
sautant per dessús los Pirinèus
vengue far tressalir los bòrds de ta Dordonha
e se sente pus naut encara
pels termes negres e verds de Lemosin
ont s'acaba nòstra lenga.
O veirai, aquò?
Veirai sus aquesta tèrra estèrla
timidament frosar quauqua violeta
e bofar un vent
qu'avalisca tot aquel femorièr?
De tu me sarri, Bernat
e espèri.
Espèri.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
L'òme de Rasés Aut nos ditz : « Un polit omenatge a Bernat Lesfargas qui es, vertat es, tròp pauc mediatizat. » Mas quin autor occitan (de lenga occitana) es pro mediatizat ? E qu'entendèm per "mediatizat" ? Aurem los mèdias que nos bastirem. D'aqueste costat dels Pirenèus, podèm comptar son que subre nosautres. Coma o diriá lo Qoelet :« Res de nòus jol solelh ». De l'autre costat, podèm comptar subre l'autoritarisme extremista montant de l'actuala Espanha per far venir la causa cada jorn mai complèxa de complir.
#2 Ièu agèri en mans, fa quicòm coma 4 ans, lo libre de literatura de primièra, d'un escolan filh d'un amic meu, ont èra un poèma de Guilhèm de Peitius sens comentari sus la lenga de l'autor. Es a dire que lo nòstre trobador apareissiá coma un escrivan en ancian francés. Es pas polit aquò?
« De l'autre costat lo silenci mai prigond de totes los departaments, Conselhs Regionals e grands ministres de la cultura franceses »
Calriá pas tombar dins l'agiografia per el coma pels autres. Empacha pas que, en caussissent d'escriure màgerment, senon completament, en occitan, la reconeissença se tròba pas al rendètz-vos dels mèdia franceses e quitament dels poders publics.
O dises : « … cultura francesa » !
Comparason es pas rason, mas me soveni d'una collèga – longtemps a – que me rebequèt, coma li parlavi dels trobadors qu'èran ignorats, etc. : « Soi professora de francés e pas d'occitan ! Apartenon pas a la literatura francesa ; tos trobadors escrivon pas en francés que sàpii ! »
E, quand los trobadors son mençonats dins los libres , sonque la revirada es balhada e se parla pas d'occitan (o provençal o lemosin o quitament « patoés »…). per èsser juste, ne i a benlèu un o dos que fan l'esfòrç de mençonar la lenga mas son mençonats per fire que França ja èra la « maire de las arts e de las leis… »
Los mòrts son ignorats ; çaquelà son pas una menaça… alavetz, pensas, los vius !
Los copables màgers son nosautres, los Occitans [parli pas dels occitanistas], que sèm pas capables de los far conéisser… en obligant los elegits, al mens regionals, a far quicòm mai que del tòcamanetas electoralista cada cinc o sièis ans en disent qu'aima la lenga occitana, que la practican amb los amics, que… que…
Un polit omenatge a Bernat Lesfargas qui es, vertat es, tròp pauc mediatizat.
Ara, d'aquí a generalizar (caricaturar?) en dire qu'el e los Robèrt Lafont, Pèire Bèc, Max Roqueta, Andrieu Lagarda son doblidats pels quitis occitanistas, i a una generalizacion del comportament e de la pensada occitanista que me sembla èsser luènh d'èsser la vertat.
Benlèu que d'unes occitanistas que i a los an doblidat, mas pas totes aürosament. N'i a encara, quitament en Occitània dita "granda" que sabon encara qui son los Nòstres Grands Òmes.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari