E ben, sembla que òc. Après divèrses assages falhits e d’anóncias fantasmas, definitivament aquesta setmana son estadas inauguradas las linhas de TGV dirèctas entre Barcelona e París, entre Catalonha e Occitània. L’encargada d’avançar la bona nòva, fa ara pauc mens d’un mes, foguèt la ministra espanhòla Pastor, que, amb totas las onors, semblava èsser estada l’enviada especiala de Rajoy per receptar­ als catalans l’antidòt anti­independentista.
 
Non voldriái pas esclafar l’entusiasme a degun, mas soi de los que pensa que gaireben sièis oras e mièja de viatge per anar de Barcelona a París contunhan d’èsser excessivas per gausar de voler far la concurréncia a l’avion, encara mai s’avèm en compte que los prèses non acompanhan. Poiriam tanben èsser concessius e pensar qu’ara avèm fait un primièr pas en tot esperar que l’Elisi decidisca de desencalhar los investissaments que cal per bastir los trams de via de nauta velocitat que mancan del costat occitan -gaireben 300 quilomètres, entre Perpinhan e Avinhon. Tot fa pensar, totun, qu’aiçò non se passarà pas abans 2030. Non soi especialista en gestion aeronautica, mas soi segur que pendent aqueste bèl temps las entrepresas del sector se seràn ja engatjadas per trobar los mecanismes necessaris per redusir los temps d’espèra, d’embarcament e de retards abituals, aital coma lo temps dels transfers entre aeropòrt e vila. E, de tota manièra, quitament se fin finala lo calendari francés s’acompliguèsse, malgrat totes los envestiments que se faguèssen, cal remembrar una obvietat: tostemps aurem 1200 quilomètres entre Barcelona e París. D’acòrdi, serà lo mercat e lo temps los encargats de resòlvre qual es lo que ganha. Mas, d’en primièr, daissatz-me èsser esceptic.
 
Ça que la, a ont non i a cap de dobte que lo tren si que poiriá far la concurréncia a la veitura privada e a l’avion d’un biais plan aisit es suls trajèctes entre las capitalas catalanas e occitanas. Aital, dins una primièra corona i trobariam de vilas coma Lhèida, Tarragona, Barcelona, Girona, Perpinhan, Narbona, Montpelhièr, Carcassona o Tolosa. Se tracta de trajèctes que la màger part se tròban per dejós los 400 quilomètres de distància, entre vilas mejanas que poirián dificilament gaudir d’una ofèrta aeriana competitiva que las connectèsse e qu’ara per primièr còp seràn brancadas per una linha de camin de fèrre. Amb las nòvas connexions, doncas, un barcelonés que vòlga beure un gòt de mauresca montpellerenca e vesitar la vila natala del sieu rei En Jaume, dit lo Conqueridor, a partir d’ara o poirà far en pauc mens de tres oras e –amb un bocin d’astre– li costarà a l’entorn de 40€, una vertadièra victòria, se prenèm en compte qu’amb lo veïcul privat son tres oras e mièja de rota e un fetge e part de l’autre de peatges e de combustible.
 
Mas çò qu’es absolutament allucinant, çò que non es de creire, çò qu’es pròpri de païses non desvolopats o d’estats que non vòlon lo desvolopament, es la connexion prepausada per Espanha e França entre las ciutats de Tolosa e Barcelona. Quina prigonda vergonha que las doas ciutats mai dinamicas d’un punt de vista economic actualament de l’Arc Mediterranenc sián brancadas sonque amb un tren per jorn e per sens, e amb d’oraris pensats mai per benlèu de toristas catalans que vòlgan visitar la ciutat de Carcassona e dinnar un cassolet, que non pas pensats per de ciutadans que se devon desplaçar per anar al trabalh, per organizar de reünions d’afars, per seguir los corses de l’universitat, o per, simplament, tornar a l’ostal. Qu’un tolosan que vòlga anar a Barcelona per far qualques reünions de trabalh li calga prendre un tren la velha, e tornar l’endeman de las reünions, es a dire, doas nuèits de sojorn a la capitala catalana es inacceptable. E es encara mai inacceptable sustot s’o comparam amb la quantitat de trens per jorn que fan, per exemple, l’anar e venir de Calatayud a Barcelona. Barcelona es exactament a la meteissa distància de Calatayud, que de Tolosa. Calatayud arriba a pro pena als 20.000 abitants. L’aglomeracion de Tolosa arribarà lèu-lèu al milion. A Calatayud non i a cap d’interés economic ni mai estrategic. A Tolosa i a una fòrta industria que vòl trabalhar en malhum amb l’industria de Barcelona. A Calatayud non i a una populacion catalana emigrada recentament qu’aja un grand interés d’anar a Barcelona e al revèrs. A Tolosa avèm los catalans del 39 e, ara, los nòus joves catalans emigrants que començon d’èsser de mai en mai que nombroses, e que vòlon poder anar a Barcelona aisidament. E ben, e malgrat tot aquò, Calatayud a quatre còps mai de connexions amb Barcelona per jorn que Tolosa.
 
Aquesta es l’Euroregion que vòlon. L’Euroregion Madrid - Calatayud - París. Aquò’s França e Espanha. Las lums, que disián abans...