Aqueste mes de genèr 2013, s’es debanat en França un afar deus estranhs, segon jo quicòm d’unic dens l’istòria deus movements de la pensada e que vau lo còp d’estar espiat de près. D’un punt de vista personau, l’istòria comencèc un drin mes de d’ora en Polonha on sentissèvi las premícias d’un manipulacion mes larga que çò que podèm pensar.

En çò deus sògres ende las hèstas de cap d’an, remerquèi que, fòrça regularament, a la television polonesa, lo mot gender (prononciat a l’anglesa djènder) tornava dens los devís deus politicians mès tanben deus prèstes, hèra presents au finestron acerà. Shens d’explicar de qué se tractava, vesèvi que lo monde protestaven contra un concèpte escuranhós que s’estujava darrèr aqueste estranh mot anglés. Es per aquò que demandavi a mons cunhats çò qu’èra aqueste famós gender. Èri susprés de véser qu’eths tanpauc n’èran pas complètemant en capacitat de’m balhar una definicion clara de çò qu’alimentava las pròsas de lors conciutadans dempèi lavetz bèra pausa. Una cunhada essagèc. Comprengoi qu’èra una teoria pedagogica navèra que preconizava l’abandon deus concèptes actuaus de ròtles deus sèxes dens la societat ende una remesa en question de l’actitud de cap a la sexualitat notadament. Se parlava de “prénguer consciéncia de son còs” e causas atau, d’una descobèrta dorèca deus rapòrts sexuaus tre la petita escòla. 

Ma purmèra reaccion estoc la suspresa, pèi les demandèi d’on podèva plan vénguer una tau teoria. “De l’occident” ça’m responón. Expliquèi lavetz que’s cau maufisar de tot çò qu’es supausat vénguer de l’oèst end’estar vendut mes aisidament, pr’amor que n’avèvi pas jo ausit parlar d’aqueste gender en çò nòste. Dejà que les avèvan vendut la libertat d’expression dambe un paquetatge compacte on se trobava tanben horra-borra: lo liberalisme economic, lo consumerisme, la democracia representativa, lo multipartisme, los supermercats, la telerealitat, lo credit, l’usatge intensiu de l’anglés e un mòde de vita occidentau que servissèva d’exemple, calèva qu’a un moment aquò s’acabèsse.

Tornat a casa, l’afar Dieudonné nos encuentèc un moment deus bons, pèi, còp sec, mon atencion estoc gahada per un mot que’m sonava coneishut a l’aurelha: “la théorie des genres”. De qué se passa, ça’m digoi? L’istòria es interessanta.

Tot comencèc dens los mèdias per la fin. Una intervencion deu ministre de l’educacion, Vincent Peillon, que devoc denegar los acús de voler impausar a l’escòla de la republica l’aplicacion de la “teoria deu genre”. Quins acús èran d’estar desmentits?

Los que disèvan que, ongan o benlèu l’an que veng, lo programa educatiu de l’educacion nacionau devèva inclusir, dambe la tòca d’esfaçar tota diferéncia biologica o sociau entre los òmis e las hemnas e lutar atau contra los estereotips, corses d’educacion sexuau dambe demostracion practica, obligacion aus dròlles d’estar apelhats en dròllas e recipròcament, ensenhament de l’omosexualitat, leçons de masturbacion e sesilhas d’aprentissatge dambe peluishas en fòrma de vaginas o de penis. Enòrme …

Pas tan enòrme qu’aquò, pr’amor qu’a l’origina de la rumor, i a tostemps quicòm de reau. Aquí qu’am un tèxte redigit conjuntament per un servici deu ministèri de la Santat alemand, lo burèu per Euròpa de l’OMS e un collègi d’expèrts. Pareishut en 2010, lo tèxte preconiza d’informar los dròlles de 0 a 6 ans suu “plaser e la satisfaccion ligats au tocar de son còs pròpi, la masturbacion infantina dorèca”, tanvau “la descobèrta de son còs e de soas parts genitaus.” Aqueste tèxte, shens de rapòrt dambe quina politica governementau que sia, estoc amalgamada au programa intitolat “ABCD de l’egalitat” lançat d’un biaish experimentau dens siès académias dambe la tòca “d’agir sus las idèas reborridas, transméter las valors de respècte e d’egalitat” per formacions, parcors pedagogics e conferéncias en linha. Pas ren de sexuau segon los tèxtes oficiaus suu siti de l’Educacion Nacionau.

Se que non, existís plan, dempèi las annadas 50, dens lo mitan medicau, un interés ende las diferéncias entre l’anatomia (lo sèxe) e l’identitat (lo genre), qu’a pas ren de véser tanpauc dambe la sexualitat. Aquestes estudis ne negan pas las diferéncias, mès las dissecan ende las comprénguer milhor, e es lo perpaus de peleis deus beròis entre scientifics, shens que nada teoria d’educacion ne sia tirada.

Au medish temps, coma lo signe d’una sensibilitat particulara au subjècte, la senatora socialista Laurence Rossignol ça digoc lo 5 d’abriu de 2013 dens l’emission Ce soir ou jamais: “La laïcitat, es çò que protegís lo dròlle e le garantís los medish drets e l’accès a las medishas valors. Los dròlles apartenguen pas a lors pairs. Doncas la Republica les deu auherir... [es trencada]. Cada dròlle deu poder accedir a lòcs que’u permetràn eth medish, apèi, de hèr sa causida. Es l’encastre de l’escòla publica.” Per magia aquestas frasas vasón: “Los dròlles apartenguen pas a lors pairs, apartenguen a l’Estat”, e estoc l’encausa d’una peticion de l’associacion catolica Civitas (véser imatge).

Una rumor es quicòm, mès quan es acompanhada d’una consigna de boicòt de l’escòla qu’es era obligatòria, l’afar es seriós e calèva que lo ministre intervengosse suu pic. Un grand nombre de pairs d’escolan aurén recebut per messatjòts la demanda de botar pas lors hilhs a l’escòla ende lutar contra aqueras desviacions citadas mes haut. M’hammed Henniche secretari generau de l’Union de las associacions musulmanas de Seine-Saint-Denis (UAM93) digoc n’aver recebut un quarantenat en uns dias, qu’aperavan a portar pas los dròlles a l’escòla lo 27 de genièr. D’on venguèvan los òrdis? 

Segon Le Monde, d’un briu de pensada de la dreta extrèma pròche d’un Alain Soral, e particularament de Farida Belghoui, anciana militanta comunista e figura emblematica de la luta deus beurs de las annadas 80, qu’averé utilizat sons hialats.

Mès aquò que vau ende França. Segon Eric Fassin, professor au departament de sciéncias politicas, “la teoria deu genre” es una expression polemica que veng deu Vatican, que s’es lançat dens una crotzada contra lo “genre” dambe un Lexic publicat en 2005 peu Conselh Pontificau per la familha. Ende Benedict XVI, deféner un òrdi naturau (aperar a una “ecologia umana”), èrat resistir au “relativisme”. Mès en realitat, èra refusar l’idéa que les nòrmas ajan una istòria, pr’amor que son socialas.

Es logic e doncas pas impossible tanpauc que lo devís de mesa en guarda contra lo gender estoc difusits dens mosquèas, coma a Meaux, on 20% deus escolans manquèn, totis de familhas musulmanas. Lo messatjòt suus tindarèls disèva que “van aprénguer a nòstes dròlles que neishen pas dròllas o dròlles coma Diu ac voloc, mès que podon causir d’ac vénguer.” A la mosquèa de la vila, se ditz totun qu’i avoc pas nat presic sus aqueste tematica.

Sus aquò, uns deputats de l’UMP vesón lo parat de balhat un truc de mes suu cap de lors adversaris politics, au moment quan la popularitat deu president tòca lo trepader e quan los opausaires au maridatge omosexuau son tostemps mobilizats. Un subjècte de societat atau èra pan benedit, empastats qu’èran per la politica economica de Hollande que prometèva de’us talhar l’èrba devath los pès dambe son aleugerida de las cotizas endeus patrons. Jean-François Copé, sustot, dejà en corsa per la presidéncia, digoc “comprénguer lo chepic deus pairs de cap a la teoria deu genre.”

Se l’istòria sembla drin hòla, perqué lavetz lo ciment de la rumor a pres tan aisidament? Aquí qu’am uns explics.

Es evident de véser que, quan un subjècte pertòca los dròlles, los pairs an pas mes una actitud racionau e perden lèu lo sens de la soscadissa. Es pas estonant que lo personatge deu dròlle jòga un ròtle important dens las manipulacions.

S’existís un subjècte tanben “sensible” es solide lo deu sèxe. Los dus combinats: dròlle + sèxe, obtenguètz un coctèl explosiu plan luenh de la racionalitat que l’afar d’Outreau denegarà pas.

De mes, la lei suu maridatge ende totis es l’encausa d’una segotida de las bonas dens lo mitan estacat a la familha tradicionau (Sustot qu’an pas comprés que la miaçava pas) on lo monde es particularament senticós, raujós de lor impoténcia e prèst de reagir a la mendra informacion suu subjècte que semblaré lor balhar un drin de legitimitat dens lor combat. Atau condicionats, lo monde pòt prénguer coma vertadèr quina navèra que sia, las quitas mes holastrassas.

Mès la tòca de voler atau destabilizar lo govèrn estoc segon jo un fracàs. Tròp urós de poder alucar un contrahuec de mes a sa politica liberala, los ministres an agut atau la possibilitat de revestir las pelhas de la victima fàcia a una ataca venguda de mitans trebós e de tornar conquesir una part de la hidança perduda au près de lors followers istorics.



_____
* “Qu’es aquò” en polonés.