L’occitanisme non s’estauviarà pas una soscada prigonda sau fenomen identari.
 
Parli aquí de l’occitanisme ubert au monde de uei, en presa dab las realitats complexas de la societat nòsta.
 
Ailàs! Ailàs! Ailàs! L’identitat occitana n’a pas arren de genetic, es pas tanpauc un present de Diu que sonque los maishants franchimands pòden refusar. E la societat d’a l’ora d’ara n’a pas hrèita de nosauts… Ic podem regretar e soi lo purmèir d’ic héser, mès egau, atau es, e es atau!
 
A nosauts donc de se bastir una plaça dens lo Monde e aquò, ic haram, solide, pas dab una seguida de dògmas o de leiçons espandidas cap aus praubes “ Occitans shens ic saber” que n’an pas avut la revelacion….
 
Qué pòt esperar lo monde vertadèir de l’occitanisme?
 
Segur una reflexion cap a l’identitat: es casí tostemps la purmèira de las qualitats qu’espèra de nosauts lo public, mès egau, es pas forçadament aquò que trabalhèrem dens lo passat, cunhats qu’èram enter lo “colonialisme interior” e la “ruralitat regretada”.
 
“Restaurar l’identitat” es una via navèra per l’occitanisme actuau a maugrat de çò que se puiré pensar…
 
Començam per la question purmèira: l’identitat qu’es aquò?
 
Coma ic hasuri la setmana passada, tornarèi díser qu’un articlòt com aqueste i sufiré pas, mes egau, deisham prepausar quauquas vias possiblas de reflexion.
 
Çò purmèir una definicion: podem enténer dens lo concepte d’identitat lo restacament socioculturau. L’ensems de las valors culturaus de reconeishença comuna que van perméter a cadun de trobar plaça dens la vita sociau.
 
Quauquas decennias d’alà, l’identitat se presentava coma una seguida de cercles concentrics successius: i avè la familha, dab sa cultura pròpria, pui lo barri o lo vilatge, dab sas caracteristicas, pui en seguit venèva la nacion atau definida coma la comunautat lingüistica, culturau e istorica.
 
Aquesta se tròba donc a la debuta dau camin, la lenga e la comunicacion dab los auts, e au cap dau camin, pui qu’incluis lo mei de monde.
 
Atau cadun se sentiva gahat, sa vita tota, dens un hilat relacionau e culturau qu’eishiva l’ànsia existenciau e qu’assegurava l’avenidor (cf Los libes d’Enric Mendras sociològ dau monde rurau).
 
Aqueth procediment teoric a coneishut dens l’istòria una tropa de variacions possiblas: lo raubadís de l’istòria e de la lenga per los conquistaires n’es una possibla: un traumatisme solide per los que lo viscon (aquí en Occitània qu’ic sabem). Mès los que vason i a chic de temps, en tot pérder la lenga, la cultura e l’istòria de lor parçan au profièit de la “francitat”, son adara d’identitat francesa: es una realitat que nos podem pas estujar medish se la podem discutir.
 
Tots aqueths cercles se son copats chic a chic: fin de la familha eslargida e de la vita comunautària enter lo sègle XIX e lo sègle XX, fragilisacion de la famliha nucleara, encara en camin a l’ora d’ara. Lo nacionalisme francés “estrèit”, en tot voler destruir la cultura locau e la remplaçar per messorgas nacionalistes, acaba de destruir tota credença identitària.
 
Tot aquò deisha la persona curta dens una quista casí desesperada de repèris de vita: a de qué s’estacar quan damòra pas arren d’aqueths cercles concentricas indipensables au suberviu individuau?
 
Fin finau, aquí la question que nos pausa la societat tota: com tornar bastir un hilat identitari navèth que preni la plaça deishada liura per l’evolucion sociau…
 
Tornam trobar la nostalgia ruralista: la d’un Monde on cadun teneva una plaça, pas totjorn de las bonas, mes au mens una plaça… Solide que cap a la soletat qu’impausa la modernitat tecnocratica, e dab l’arreculada dau temps, aquò pòt aparéisher com un paradís perdut.
 
Egau podem pas (e volem pas) prepausar de tornar au monde rurau dau passat!
 
Alavetz, qu’avem de prepausar?
 
Son aqueras vias qu’avem d’experimentar e i soscaram la setmana que ven, en tot assajar de miar cap a l’occitanisme, una reflexion mei o mens scientifica, hòra las credenças e los dògmas identitaris.