Quand vesètz una causa enòrma, omnipresenta e evidenta cada jorn, e quand vòstreis aujòus an costuma de veire aquela causa dempuei de generacions, sovent vos pausatz pas la question dau nom d’aquela causa. Aquesta manca de nom a concernit la Mar Mediterranèa pendent de lòngs periòdes de l’istòria.
 
Per lei pòbles antics de la Mediterranèa, foguèt necessari de donar de noms especifics a l’Ocean Atlantic e a l’Ocean Indian perque lei percebián coma de mars exterioras, particularas, especificas, alonhadas.
 
A l’Atlantic, en grèc antic, li disián Ōkeanos “l’Ocean” (la massa d’aiga que pòrta e entorneja lo Mond, segon la mitologia), o Atlantikē Thalassa (“la mar d’Atlàs”, segon un personatge mitologic) o Atlantikon Pelagos (“lo pèugue d’Atlàs”). E en latin antic l’apelavan Oceanus...
 
Per nommar l’Ocean Indian, podèm trobar en grèc antic Indikon Pelagos (“lo pèugue dau caire d’Índia”) e en latin antic Oceanus Indicus (“l’Ocean dau caire d’Índia”)...
 
Per còntra, la Mar Mediterranèa tardèt per recebre un nom especific. Èra lo prototipe absolut de la mar per lei grècs e lei romans, èra la mar per defaut, la mar evidenta. Quauqueis autors latins e grècs de l’Edat Antica comencèron timidament de la descriure amb de tèrmes variables. Au sègle Ir abans lo Crist, trobam dins Juli Cesar mare nostrum “la mar nòstra”. Au sègle Ir après lo Crist, legissèm dins Plini lo Vielh mare internum “la mar intèrna”. Au sègle III après lo Crist, tenèm dins Solin mediterranea maria “lei mars au mitan dei tèrras”. Es ben pus tard, au sègle VII, quand l’Edat Mejana a ja començat, que lo nom pròpri actuau s’installa lentament: Isidòr de Sevilha escriu en latin (Mare) Mediterraneum “la Mar au mitan dei tèrras, la Mar Mediterranèa”. Pasmens, aqueste nom tròba pas sus lo còp un usatge intens.
 
L’occitan apareis vèrs lo sègle VIII en se desgatjant dau latin popular. A partir de l’Edat Mejana, la civilizacion europèa regarda tant vèrs l’Atlantic coma vèrs la Mediterranèa. Tanben la cultura occitana agacha dei dos costats. L’usatge occitan utiliza de tèrmes populars per destriar lei doas mars, de còps de maniera ambigua.
   
Leis expressions Mar Mediterranèa e Ocean Atlantic se son estabilizadas ben lentament, primier dins l’usatge dei sabents, puei dins l’usatge generau vèrs lei sègles XVIII e XIX solament.
 
En lenga occitana, la Mar Mediterranèa es una forma normala, calcada sus lo latin Mare Mediterraneum. I trobam, dins aqueste nom compausat, l’adjectiu mediterranèu ~ mediterranèa, que ven dau latin mediterraneus ~ mediterranea ~ mediterraneum “entre lei tèrras”. Dins leis autrei lengas romanicas, i a de noms quasi identics:
     
L’occitan a estabilizat aqueste nom amb dificultat. Frederic Mistral disiá eu la Mar Mediterranha* (en grafia mistralenca ‘la Mar Mediterragno’): aquò sembla un pauc lei formas catalanas e aragonesas. Dins la nòrma classica de l’occitan, Loís Alibèrt a establit en 1935 una formacion pus regulara, en foncion dau latin: la Mar Mediterranèa.
 
Quauqueis occitanistas an agut utilizat, de còps, de formas artificialas coma la Mar Miegterrana*, la Mar Mieiterrana*, la Mar Meiterrana*. Es una volontat de distanciacion maximala còntra lo nom francés la mer Mediterranée. Leis inventors d’aquestei formas an pas comprés l’origina latina dau nom.