Totis los cappelats, los peus argentats e quitament los pebre-e-sau, ende tot díser los qu’an viscut las annadas setanta, totis doncas se bremban plan deu temps quan se discutissèva de la navèra societat qu’apitèren lèu, la qu’anère remplaçar lo capitalisme e emancipar lo pòble de lors escanaires.
 
Totis se bremban lavetz tanben deu cambiament d’ambient de las annadas ueitanta e de la desapareishuda de çò qu’aperèn “las utopias” au profieit de la victòria totala de la societat de l’argent aisit e de la finança.
 
E ben, rasseguratz-vos, la partida es pas acabada. A cada movement respon un “retorn de balancèr” e la messa seré benlèu pas complètament dita. Lo Che navèth d’aqueste sègle s’apèra Jeremy Rifkin, es un especialista estatsunidenc de prospectiva economica e scientifica, se volètz quauqu’un qu’es pagat (car shens de dobte) end’imaginar çò que serà lo nòste avénguer.
 
Aqueste òmi es un drin un paradòxa ende nosautes europencs, plan acostumats de botar monde e idèias dens pichonas caishas plan barradas. Es conselhèr plan escotat dens fòrça paises, es escotat de José Luís Zapatero (quan èra president de l’Union Europenca), d’Angela Merkal, deu ministre eslovèna Janez Janša (qu’estoc president deu Conselh d’Euròpa) e ajuda fòrça collectivitats localas coma la vila de San Antonio (Texas) o la region Nòrd-Pas-de-Calais. Mès a maugrat de son andiéncia, ditz pas tostemps causas que sons conselhats son contents d’ausir.
 
A hèit recentament una virada deus mèdias francés ende la promocion deu son darrèr líber titolat: “The Zero Marginal Cost Society: The internet of things, the collaborative commons, and the eclipse of capitalism (Palgrave Macmillan) pareishut en francés en çò de “Les Liens qui Libèrent” devath lo nom La nouvelle société du coût marginal zéro: L’internet des objets, l’émergence des communaux collaboratifs et l’éclipse du capitalisme.
 
Òc, atz ben legit, Rifkin preditz la fin deu capitalisme. Lo saunei per un vielh baba-cool a la retirada! Mès avisatz-vos, l’òmi sap agradar tanben aus piègers liberaus, que preditz que lèu “serèm totis entreprenaires”. La fòrça deus mòts es susprenenta.
 
Sa teoria es simpla: a estudiat lo passat recent de l’industria deu disc e de la musica (es un exemple au demiei d’autes) dambe la multiplicacion de las produccions autonòmas e sustot lo partatge e la gratuitat, e pensa qu’aquesta evolucion s’aplicarà lèu a totis los sectors de l’economia. Lo jornalista de Radio France que l’entrevistava, susprés, le demandèc s’èra possible d’imaginar un tau modèle a perpaus de l’industria automobila, e Rifkin ça responoc que uei lo dia la tendéncia èra au despartatge e que la notion de possession d’un veïcul èra meslèu a desaparéisher au demiei de las generacions navèras. Cadun entreprenaire, o meslèu productor, l’arrivada pròisha de las estampadèras 3D dens nòsta vida sembla le balhar rason.
 
L’arribada de sitis d’entrajuda coma donnons.com o los projèctes de bastidas d’ostaus comuns muishan plan una tendéncia que torna escríver los rapòrts umans e economics.
 
Mès lo tipe s’estanca pas aquiu, l’avénguer de nòsta societat, segon eth, passa per una economia sociala e solidària, lo despartatge deu temps de tribalh (30h la setmana) e un revengut de basa. Ren qu’aquò.
 
Çò de mès susprenent dens l’ahar, es de pensar qu’aqueste portaire d’idèias meslèu progressistas gaudís en Euròpa d’una escota de las granas, que jornaus coma The Guardian au Reiaume Unit, Süddeutsche Zeitung e Handelsblatt en Alemanha, Le Soir e Knack en Belgica, L’Espresso en Italia, El Mundo e El País en Espanha, Kathimerini en Grècia, Informatíon au Danemarc, De Volkskrant aus Paises Basses, Hospodárské Noviny en Republica Chèca, Wort au Luxemborg, Eesti Päevaleht en Estònia, Trud en Bulgaria, passan sos articles. Atz remercat shens de dobte qu’en França, per contra, non pas.
 
Doncas acabadas las granas manifestacions e lo Gran Ser, lo drapèus que flicotejan au vent, las tumadas dambe los vailets de l’opression cascats, la Revolucion arriva per l’aute costat, tranquillament, per la votz deu fondator de la hèra seriosa e washingtoniana Foundation on Economic Trends ou Fondacion sus las Tendéncias Economicas, hè lo torn deus mèdias e veng marmusar a l’aurelha deus poderoses.
 
Aquò pareish benlèu trufandisas, mès es evident que la transformacion de la societat s’i escad mès plan per la basa que non pas en aténguer lo bon voler deus elèits.
 
Es tanben lo messatge de Jeremy Rifkin.