Opinion
Mamà, soi complotista!
L’aute jorn, ma maire (80 ans) me digoc atau au moment deu cafè: “Pfff, lo biò, lo biò … es una mòda, abans, n’i avèva pas guaire, de biò!” dambe una cara mieitat tacanhada, mieitat trufaira. E aquò m’en·hiquèc dens una pensada pregonda, lo temps de tormar amassar mos esperits après aquesta tumada maternala a la quala n’èri pas prèst, quitament se, dambe la maire, cau estar prèst a tot.
Coma avèva dejà passat entertant quatòrze autes subjèctes, me caloc drin de temps ende poder plaçar un mòt. Ça le responoi: “Mès, mamà, plan solide qu’i avèva de biò, abans, e quitament qu’i avèva pas qu’aquò.”
Estoc suspresa: “E com, aquò?”
Le caloc explicar qu’abans la dusau mieitat deu sègle vint benlèu, s’utilizava pas produits quimics dens l’alimentacion e que la normalitat èra aquò, qu’èra tanben estranh de balhar un nom a quicòm qu’èra la normalitat, shens de dobte ende balhar pas un nom a çò de mès.
“Es minjar biò qu’es normau e caleré aperar un gat un gat, doncas trobar una expression per çò qu’ac es pas. Imagina un pauc, au lòc d’aver l’etiqueta verda “biò” suu produits, n’i avèva pas mès i averé una etiqueta rotja “quimic” suus autes. Es capbord, non pas?”
Ma mair avèva pas espiat las causas atau. Èra una nautat. La charradissa familiala contunhèc lavetz suu tèma.
“La colhonada es de capvirar la logica en balhar un nom especiau a çò que deveré estar la costuma ende que çò qu’es pas normau ac pareisha. Am mès d’un exemple. La “democracia participativa”, vos sembla pas una evidéncia? Com se pòt aperar una democracia shens de participacion (deu public, podèm comprénguer)?”
La democracia “privativa” estoc causida per l’amassada familiala.
Un cosin perpausèc com aute exemple “la tria selectiva”, mès après un deliberat deus bracs, estom totis d’acòrd ende díser qu’èra pas meslèu qu’un simple pleonasme.
Puèi lo devís se perseguiscoc a l’entorn deu pastís d’aniversari. Ah, m’èri desbrombat de vos díser qu’èra mon aniversari.
A un moment, lo subjècte be cadoc sus la “teoria deu complòt” o “complotisme”. Ma maire, pas tròp aluserpida sus aquò, ne demandèc çò quèra. Cadun i angoc de sa definicion.
“La tendéncia de pensar que darrèr cada eveniment politic o geopolitic, i a una volontat d’escóner la vertat” estoc la definicion mès justa qu’estoc trobada.
Ma maire, qu’avèva mancat la responsa (es un drin shordassa) mès qu’avèva ausit “l’11 de seteme”, demandèc se la version oficiala de la caduda de las tors, pr’amor d’un complòt miat per Ben Laden, èra pas aquò la “teoria deu complòt”. Un silenci su hascoc ausir (se podi díser), vertat, pas degun avèva vist la causas atau.
Caloc lavetz un pialat de paciéncia end’explicar a ma mair qu’èra justament lo contrari. Mès estoc pas aisit. Caloc díser que la “teoria d’un complòt de Ben Laden” èra pas la “teoria deu complòt” era medish. La “teoria deu complòt”, la qu’a recebut lo títou, es la teoria que ditz que son los qu’an dit qu’èra un complòt de Ben Laden qu’avèvan hèit un complòt ende l’acusar. Clar, non pas?
Am représ cadun un tròç de pastís, levat mon pair que s’èra adromit suu canapè.
Lo medish cosin, ende nos desmesclar deus explics meslèu cagaroses, espièc sus son telefonet la definicion de Wikipèdia (pr’amor que, dens lo Larousse, n’i avèva pas). Trobèc: “Interpretacion especulativa d’eveniments segon un plan concertat e orquestrat secrètament per un grop, generalament considerat coma mauvolent.”
Ma mair demandèc se Al Qaida (se brembava pas plan deu nom a la debuta, l’am ajudada) èra pas considerat coma un grop mauvolent. Caloc avoar qu’òc, e èram plan avançats.
Lavetz una cosina (au dusau grau deu costat deu pair), perpausèc, ende ma mair, una definicion mès simpla. “La teoria deu complòt es de díser que cau pas créser totjorn las versions oficialas deus eveniments”.
Ma mair, que’s brembava excepcionalament de l’auta part de la charradissa (benlèu quitament que mesclava las duas parts), ça perseguiscoc: “Doncas lo contrari es de díser que cau créser totjorn las versions oficialas? Quin s’apèra, aquò?”
Cadun que sosquèc una estona…
Pas degun avèva la responsa.
Puèi ma mair contunhèc: “I a cases dens l’istòria on s’es averat que calèva pas créser la version oficiala?” N’i a, que cadun ne citèc au mensh un.
“Es pas un pauc coma lo bío, vòste ahar?”
Puèi que cantèm amassa Joyeux Anniversaire.
Coma avèva dejà passat entertant quatòrze autes subjèctes, me caloc drin de temps ende poder plaçar un mòt. Ça le responoi: “Mès, mamà, plan solide qu’i avèva de biò, abans, e quitament qu’i avèva pas qu’aquò.”
Estoc suspresa: “E com, aquò?”
Le caloc explicar qu’abans la dusau mieitat deu sègle vint benlèu, s’utilizava pas produits quimics dens l’alimentacion e que la normalitat èra aquò, qu’èra tanben estranh de balhar un nom a quicòm qu’èra la normalitat, shens de dobte ende balhar pas un nom a çò de mès.
“Es minjar biò qu’es normau e caleré aperar un gat un gat, doncas trobar una expression per çò qu’ac es pas. Imagina un pauc, au lòc d’aver l’etiqueta verda “biò” suu produits, n’i avèva pas mès i averé una etiqueta rotja “quimic” suus autes. Es capbord, non pas?”
Ma mair avèva pas espiat las causas atau. Èra una nautat. La charradissa familiala contunhèc lavetz suu tèma.
“La colhonada es de capvirar la logica en balhar un nom especiau a çò que deveré estar la costuma ende que çò qu’es pas normau ac pareisha. Am mès d’un exemple. La “democracia participativa”, vos sembla pas una evidéncia? Com se pòt aperar una democracia shens de participacion (deu public, podèm comprénguer)?”
La democracia “privativa” estoc causida per l’amassada familiala.
Un cosin perpausèc com aute exemple “la tria selectiva”, mès après un deliberat deus bracs, estom totis d’acòrd ende díser qu’èra pas meslèu qu’un simple pleonasme.
Puèi lo devís se perseguiscoc a l’entorn deu pastís d’aniversari. Ah, m’èri desbrombat de vos díser qu’èra mon aniversari.
A un moment, lo subjècte be cadoc sus la “teoria deu complòt” o “complotisme”. Ma maire, pas tròp aluserpida sus aquò, ne demandèc çò quèra. Cadun i angoc de sa definicion.
“La tendéncia de pensar que darrèr cada eveniment politic o geopolitic, i a una volontat d’escóner la vertat” estoc la definicion mès justa qu’estoc trobada.
Ma maire, qu’avèva mancat la responsa (es un drin shordassa) mès qu’avèva ausit “l’11 de seteme”, demandèc se la version oficiala de la caduda de las tors, pr’amor d’un complòt miat per Ben Laden, èra pas aquò la “teoria deu complòt”. Un silenci su hascoc ausir (se podi díser), vertat, pas degun avèva vist la causas atau.
Caloc lavetz un pialat de paciéncia end’explicar a ma mair qu’èra justament lo contrari. Mès estoc pas aisit. Caloc díser que la “teoria d’un complòt de Ben Laden” èra pas la “teoria deu complòt” era medish. La “teoria deu complòt”, la qu’a recebut lo títou, es la teoria que ditz que son los qu’an dit qu’èra un complòt de Ben Laden qu’avèvan hèit un complòt ende l’acusar. Clar, non pas?
Am représ cadun un tròç de pastís, levat mon pair que s’èra adromit suu canapè.
Lo medish cosin, ende nos desmesclar deus explics meslèu cagaroses, espièc sus son telefonet la definicion de Wikipèdia (pr’amor que, dens lo Larousse, n’i avèva pas). Trobèc: “Interpretacion especulativa d’eveniments segon un plan concertat e orquestrat secrètament per un grop, generalament considerat coma mauvolent.”
Ma mair demandèc se Al Qaida (se brembava pas plan deu nom a la debuta, l’am ajudada) èra pas considerat coma un grop mauvolent. Caloc avoar qu’òc, e èram plan avançats.
Lavetz una cosina (au dusau grau deu costat deu pair), perpausèc, ende ma mair, una definicion mès simpla. “La teoria deu complòt es de díser que cau pas créser totjorn las versions oficialas deus eveniments”.
Ma mair, que’s brembava excepcionalament de l’auta part de la charradissa (benlèu quitament que mesclava las duas parts), ça perseguiscoc: “Doncas lo contrari es de díser que cau créser totjorn las versions oficialas? Quin s’apèra, aquò?”
Cadun que sosquèc una estona…
Pas degun avèva la responsa.
Puèi ma mair contunhèc: “I a cases dens l’istòria on s’es averat que calèva pas créser la version oficiala?” N’i a, que cadun ne citèc au mensh un.
“Es pas un pauc coma lo bío, vòste ahar?”
Puèi que cantèm amassa Joyeux Anniversaire.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Voudria tot parier far un comentari sus lo fond. Sei pas d'acord emb la definicion de la cosina de Joan-Marc. Per que, qu'es la version oficiala, finalament. Oei, los que meten en causa las versions oficialas son tractats de complotistas per los que balhen quelas versions. Per los discreditar de segur. 'Laidonc que la teoria dau complot es de creire que lo monde es menaçat per un complot secret, fomentat per los francs-maçons, los josieus, los bolchevics o mai recentament la CIA. E que tot ço que se passa es mai o mens liat a queu complot.
Per principi, me mefie de las doas versions d'un eveniment : l'oficiala mai la complotista. Perque son generalament simplista (d'un costat la fauta es aus terroristas barbuts - roges o islamistas - e de l'autre a la CIA). La vertat es totjorn mai complexa e entre las doas.
#4
Aqueu Reinat!
Manca jamai una oportunitat de se faire de publicitat!
Mai perqué cantar "Joyeux anniversaire", quora se pòu cantar en occitan?
http://toscanoreinat.chez-alice.fr/bonanniversari.html
#1 Es pas una coincidéncia, se jòga de nosaus, es un complot amb lo cap-redactor per nos far creire a la version officiala de son aniversari !
Dire qu'aqueste article es malvolent, seriá far òbra de ... complotista ? Cresi que òc ; dirèi, pertant, lo contrari.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari