capçalera campanha

Opinion

Eth Baron Ròi: de Benós e de Les a Pyeongyang

Alejandro Cao de Benós e de Les (esquèrra) e Tònho Castet (drèta)
Alejandro Cao de Benós e de Les (esquèrra) e Tònho Castet (drèta)
Tònho Castet

Tònho Castet

President e fondador dera Associacion Es Paums, acordeonista, dinamizaire culturau en Vilamòs, activista dera lengua e traductor

Mai d’informacions
Es sues darrères e controvertides aparicions enes platèus de television e era sua participacion en un espantant reportatge sus Corèa deth Nòrd emetut per ua television der estat espanhòu, a plaçat ath miei dera polemica e metut d’actualitat a un personatge controvertit e restacat pes sòns aujòus damb era Val d’Aran.
 
Vos parlam der eretièr e donques pròplèu propietari deth títol de Baron de Les (Val d’Aran), Alejandro Cao de Benós de Les e Pérez, (en corean 알레한드로 페레스) diplomàtic e jornalista espanhòu.
 
Alejandro Cao ei coneishut enes mejans jornalistics mès que per es facietes de “Baron”, o jornalista, per èster eth mès naut representant entà Occident dera Republica Populara dera Corèa deth Nòrd, eth país mès isolat deth mon.
 
Ei un passionat defensor deth país asiatic deth que ne prenec era nacionalitat, milite en Partit Nacionau de Trabalh de Corèa e vieu escarramicat entre Espanha e Pyeongyang  era capital deth sòn país d’adopcion.
 
Es mejans de comunicacion an era abitud d’exagerar, caricatutitzar e a viatges trufar-se des informacions que mos arriben deth regim corean, deth sòn actuau president Kim Jong-un e deth quite Alejandro Cao de Benós e Les.
 
Çò de cèrt ei qu’eth personatge amasse en eth madeish bères ues facietes, quauques ues absurdes e contradictòries, que dan fòrça jòc entà títols sensacionalistes: aristocrata, comunista, baron, camarada, parapsicològ,  jornalista, bodista, conferenciant, èx-militar dera armada espanhòla, expèrt informatician en IESE…
 
Non hè massa temps qu’auí era oportunitat de coneisher-lo e de parlar una agradiua estona damb eth(veir fotografia).
 
Eth mèn interès ère mès lèu  pera sua facieta de “Baron” de Les(Val d’Aran), que la restaque damb eth nòste País, era Val d’Aran, que non pas damb era sua condicion de naut dirigent comunista.
 
Era prumèra impression, encara qu’ei un òme qu’a quaranta un ans, ei era d’un mainatjàs brave (veir foto).
 
Dempús de manifestar-li era mia condicion d’aranés li demanè pera sua relacion damb era Val d’Aran , pes sòns cognòms e peth sòn títol nobiliari.
 
Me confirmèc qu’efectivaments ei er eretièr deth títol de Baron de Les. Descend de Benito Marco, qu’obtenguec eth títol de Baron de Les en 1478 de Ferran II d’Aragon, dit eth Catolic, pera percaça de 5000 occitans. Títol que dilhèu bèth dia regularitzarà pr’amor qu’eth son pair-senhèr, a qui uns endrabadi ahèrs de negòci amièren as tarcums, non podèc pagar es taxes de mantier eth títol.
 
Maugrat qu’ei neishut en Tarragona (parlèrem tota era estona en catalan) coneish perfèctaments era Val  d’Aran e era realitat aranesa, encara qu’era sua anma ei liurada ara causa coreana e ara doctrina comunista.
 
En tot açò, entada eth, era condicion de “Baron” de Les ei ua pura anecdòta ena sua arrica biografia, encara que non s’estone pas de que ben soent era gent s’i interesse.
 
Çò que li interesse ei era politica de Corèa . Er ideau que vo arténher ei plaçar era ideologia comunista e guastar era expansion capitalista en tot eth mon. Era doctrina “Juche”.
 
Quan se li demane, per exemple sus eth tèma der armament nuclear aquiu delà, se quilhe e arrespon damb passion, que mantier eth potenciau nuclear de Corèa, ei era unica manèra de descoratjar as Estats Units d’aucupar eth país e d’auer-se d’ajolhar deuant er enemic damb qui ditz son oficiauments en guèrra.
 
Era realitat, maugrat açò, ei que se tracte d’un tipe plan normau e ua persona aluenhada (fòrça aluenhada) der imatge que ne dan es mejans.
 
Trobè en camarada “Baron” de Les a ua persona brava, aimabla, instruïda, charmanta, letruda  e damb sens dera umor: badinèrem ua bona estona damb era superioritat de Vilamòs (eth mèn pòble) sus Benós (eth sòn cognòm) en çò que tanh a nautada, que coneish perfèctaments.
 
Ei un cas mès, com condava en men article “Es Arrominguères” d’una persona de dehòra deth país que acabe sedusit e se passione peth nau país d’adopcion, en aguest cas era Còrea deth Nòrd, damb mès intensitat que es quites coreans.
 
Maugrat açò aguest idealista, pèrd eth sorire e s’alugue com un tidon quan la bohes, quan se li parle der enemic, es Estats Units o se li demane pera manca de respècte as drets umans en Corèa: arrespon qu’es prumèrs drets umans a arténher, son abitatge, trabalh, minjar, educacion, patz… entà toti.
 
Idealista? Hòl? Esperdigalhat? Aventuraire? Personatge estrafalari? Bohabren?. En tot cas ua persona plan interesanta. Eth títol dera sua autobiografía ac ditz tot, “Anma ròia, sang blu”.
 
Serie una plan bona naua qu’aguest polifacètic idealiste,  daurider  de camins damb cognòms dera nòsta tèrra, Benós e Les, contribuís damb era sua influencia sus eth govèrn corean, a alandar es portes, bracar es arrominguères deth camin arribent dera patz mondial e ajudèsse a  que melhorèssen  eth coneishement e es bones relacions d’Occident damb eth poble corean, praubi porets de loca estant, que son es qu’ara fin patissen es conseqüéncies der isolament e aué per aué non an eth dret de repotegar ne de panteishar.
Alejandro Cao damb eth uniforme dera armada coreana
Alejandro Cao damb eth uniforme dera armada coreana

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

Tònho Vilamòs
6.

#1 Ola Joan Francés.
Cèrt.
Eth territòri de Aran ath long dera sua istòria a enregistrat pòca preséncia deth fenomèn feudau tau coma se coneishec en rèste d'Euròpa.
En quauqui episòdis coma eth de Les a agut poder feudau, encara que fèble.
En tèrmes generaus, senhors feudaus, barons, governadors, carabiners, eca.. pas èren ben arrecebudi. Es aranesi a trauès des sues institucions se valien per eri solets entà administrar-se damb eficacitat(....ei soleta en ses penes e plazers...)

  • 0
  • 0
Tònho Vilamòs
5.

#2 Ola vinhairon.
Força gracies peth ton interès.
Es merits amassadi peth tau Benito e que li heren mereishedor deth títol de Baron de Les, compde Alejandro que consistiren en expulsar, acaçar, e hèr que hugissen deth sòn país es citadi 5000 occitans.
En tot veir que territòri constituïe Occitània en aguesta epòca anatz vos a saber cap a a on hugíren. Quitament ei possible que quauqui uns se refugièssen en Aran per cèrtes afinitats. Quauqui cognòms coma Castet, qu'aué abonden ena Val son probablaments originaris d'Occitània, a on i auie grana quantitat de castèths a diferéncia dera Val d'Aran en que sonque se cite principauments a Castillo Leon

  • 0
  • 0
Tonho Vilamos
4.

#3Bric

  • 1
  • 0
Mr. JP
3.

Aquel òme parla ges occitan aranés?

  • 0
  • 0
vinhairon St Tropetz
2.

Article ben interessant.

"Descend de Benito Marco, qu’obtenguec eth títol de Baron de Les en 1478 de Ferran II d’Aragon, dit eth Catolic, =>> pera percaça de 5000 occitans." Siáu pas segur d'aver comprés aquela fin de frasa. Mi porriatz reformular lo sens per plaser?

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article