Lo paure, es pas que voliá pas m’ajudar mas parlava pas qu’una lenga e èra pas la mieuna — o una de las que compreni.
 
I arribèrem çaquelà que, coma dins lo nom del musèu i aviá un nom de familha, comprenguèt mai o mens çò que li voliái demandar mas, après aver ensajat de plaçar los adjectius droite e gauche e après aver faches fòrça signes per acompanhar son bretonejament  “francés”, renoncièt e me fisèt un plan del quartièr qu’aviá dins la pòcha per me permetre de trobar mon camin fins al musèu Horta.
 
Coma lo mercejavi, aquel brave òme, en contunhant son camin, saupèt pas que me dire: “Flamand”… Òc, dins lo Brussèlas de 2015, cantat tan bèlament per Jacques Brel, i a de monde que son monolingües flamencs!
 
I a encara de monde que vivon  sens conéisser quitament los rudiments de la lenga de Molière! Aquel òme coneissiá pas tanpauc l’ABC de la lenga de Shakespeare! Ça que la, semblava menar una vida normala avant que lo trebolèssi en li demandant mon camin en francés…
 
Figuratz-vos qu’òm pòt viure en parlant sonque flamenc a Brussèlas e qu’aquò sembla pas desrengar los autres! E i a encara mai de francoparlants que sabon pas un quite mot de flamenc!
 
De segur, l’endrech es cosmopolit, e francés, flamenc e anglés se mesclan per carrièra e dins los magazins. Las doas primièras lengas son omnipresentas pertot: noms de carrièras, afichas, etc.
 
Son figas d’un autre panièr tanlèu que quitatz la capitala en veitura o en trin. Los panèus rotièrs son totes en flamenc e las anóncias dins lo trin se fan pas que dins aquela lenga. Mas empacha pas las gents de Brugge o de Gent de vos respondre en francés amb lo sorrire, que ne sabon pro en general per mostrar lo camin.
 
Tot en damorant volontàriament a la susfàcia de las causas per çò que concernís la situacion lingüistica en Belgica, me soi dich pendent qualques jorns qu’èra pas tan dificil qu’aquò de far coexistir doas lengas sus un panèu o de far entendre doas lengas dins lo trin.
 
Una incidenta: en responsa a una question, un policièr me diguèt que, suls unifòrmes, la lenga primièra èra la de la lenga mairala del policièr: aital, dins las patrolhas, podètz aver: “politie - police” o lo contrari.
 
En vacança, ai pas enveja de repotegar mas sonque de far partejar mon amarum en pensant a la bestiesa crassa de nòstra classa politica que refusa —pas pertot ça que la— aquel bilingüisme minimal al nom de l’unitat, l’unicitat! de la Republica.
 
Es vertat qu’amb “los socialistas que son socialistas abans d’èsser republicans e los Ump que son gaullistas, etc. mas primièr republicans” (dixit Sarközy), sèm pas, los defensors de las lengas istoricas de França, que d’arlèris terroristas!