Començam de l’i veire un pauc mai clar, amb una circulària d’aplicacion en cors de negociacion que n’avèm agut conoissença, que precisa de ponches, e ne laissa d’autres, per aüra, dins lo fosc.
 
— Una premiera constatacion: lo ministèri an comprés que chalia tenir d’a ment la question de las lengas regionalas.
 
Lor a ajuat sus aquò, probable, la peticion portaa per una aliança d’associacions de parents e d’escolans dau public, e qu’èra benlèu pas estrangiera au fach qu’au ministèri an conviat de representants de las diversas lengas concernaas a venir dialogar, lo 27 de mai…
 
E mai la participacion, de’n pertot, de collègas occitanistas a las manifs intersindicalas dels 19 de mai e 11 de junh (Marselha, Montpelhièr, Rodés, Aurenja…). Sans comptar lo 6 de junh a Perigüers. Basta de veire las fòtos.
 
Sens comptar los contacts regulièrs de la FELCO amb los dos principaus sindicats d’ensenhaires, l’SE/UNSA e l’SNES/FSU: avèm pas arrestat, que sieie los collègas aderents en intèrn, o la FELCO coma associacion partenària, de los téner assabentats de nòstras inquietuds. Nòstres collègas son estats sollicitats per relaiar au dintre de lor sindicat la letra d’analisi dels tèxtes e de demandas urgentas per las lengas regionalas.
 
D’autra part, de corrièrs an partit a totes los parlamentaris nòstres e mai los Bretons. A l’ora qu’escrivèm aquesta cronica, las responsas abondan (questions escrichas, letras a la Ministra…), abondan tan talament que nòstra segretària arriba pas de ne faire l’inventari…
 
La cauma de la fam de David Grosclaude es benlèu vengùa confortar mai aqueu mond dins l’idèia que chalia puei far de gestes, dins l’esper benlèu de calmar una part de las oposicions vengùas de tot caire fàcia a la “reforma”. Poèm doncas enregistrar un cert nombre d’elements que van dins la bona direccion.
 
 
Çò que vai dins lo bon sens.
 
— Aquí ont se parlava ren que de “langues vivantes étrangères”, l’idèia que l’i a tanben de lengas que ni per estre vivas ne’n son pas per tant estrangieras a fach son chamin. Aquò tocha per exemple los ensenhaments bilingues començats au primari, e que se pòion persègre en 6^ena: aquò a la debuta concernava ren que las lengas estrangieras autras que l’anglés, aüra los escolans d’occitan aurèn drech a ne’n far s’un còp surtits dau primari.
 
— La circulària ditz clarament que las dispausions novèlas contradison pas ço que cabia dins las circulàrias de 2001 e 2003, que tochavan l’ensenhament bilingue, e tanben la possibilitat d’un ensenhament opcionau d’occitan debutant tre la 6^ena, sens esperar qu’au nivèu de la 5^ena los escolans o poschen préner coma lenga viva 2: l’experiéncia mostra que los que chausisson aquela possibilitat son pas los mai nombroses entre los que fan d’occitan au collègi. O aviam explicat, per escrich e verbalament, au mond qu’au ministèri son charjats de sègre la question de las lengas regionalas.
 
Tot aquò es positiu, segur. Mas istan quauques interrogacions:
 
 
Çò qu’encara manca
 
— La circulària fai ben referéncia a las dispausicions previstas per lo texte de 2001 sus l’opcion en 6^ena. Mas aquela referéncia es pas explicitaa sus aqueu ponch precís dins lo texte novèu. Un chap d’establiment pauc convençut de l’interès de l’ensenhament de l’occitan poiria doncas perfechament s’acontentar de constatar que dins aqueu texte es pas question de lenga regionala en 6^ena e n’aprofechar per suprimar ço que se seria fach dinqu’aüra, en explicant als parents concernats que lor serè puèi possible de chausir l’occitan coma lenga viva 2, mas a condicion d’esperar la 5^ena. La continuitat prevista per la lei d’orientacion de 2013, coma per la circulària de 2001, ne vendria doncas impossibla.
 
— La reforma insistís fòrça sus la dubertura representaa per los famoses Ensenhament Practics interdiciplinaris, EPIs. Suus 8 possibles, l’escolan ne’n deu aguer segut sieis entre 5^ena e 3^ena. En bona aritmetica vòl dire dos per an, e en bona logica, vòl dire que l’escolan pòt aguer un contacte amb l’occitan a un moment de son cursus, mas que l’an d’après li chau segre un autre EPI. Siam aquí mai dins lo zapping que non pas dins la construccion de l’aquisicion d’un saber e d’un saber far / parlar, d’aitant mai que, per amor de l’interdisciplinaritat, se pòt pas trachar d’un ensenhament de lenga, mas de quauque ren qu’implica la participacion d’una autra disciplina, representaa per un ensenhaire qu’es pas forçadament competent en occitan. Se pòt doncas perfechament parlar de “cultura regionala” (l’arquitectura, la dança, las vièlhas costumas, que sabo ieu), sens referéncia a la lenga. Dins un premier temps, après d’aver auvit de repotegaas
—las nòstras coma las dels pròfs de latin per exemple— lo ministèri avia afortit que seria possible de coplar los EPIs amb d’ensenhaments de complement en lenga, sens que seguesse ben clar se un ensenhament ansin se poiria manténer s’un còp los escolans aurian chambiat d’EPI en chambiant de classa, ni se se poiria segre aquel ensenhament de complement emai dins lo cas que l’escolan auria pas chausit l’EPI correspondent.
 
— La circulària qu’avèm sota los uèlhs respond en partia a aquelas interrogacions. Au terme de carculs complicats, sembla possible d’aguer d’occitan a chasque nivèu: sufís de decidar que chasqu’an los escolans poirèn segre tres tematicas, amb d’oraris despariers segon los cases, çò que fai que l’escolan, au som de sos tres ans de collègi en partent de la 5^ena aurè pogut aguer a l’un còp d’occitan suus tres ans, e a costat una introduccion mai breva a las cinc autras tematicas demandaas. Imaginam, a partir d’aquí, lo rompe-testa dau chap d’establiment charjat de metre en plaça los emplecs dau temps, e las reaccions meanament amistosas dels ensenhaires d’autras disciplinas concernats per los EPIs, e que veirèn lors oras reduchas per laissar la plaça a l’occitan… Lo sistèma implica de tota maniera una concurréncia ferotja entre disciplinas per trobar una plaça dins aqueles ensenhaments practics; aquí, la concurréncia serè encara mai dura. Lo climat dins la sala dels pròfs se vai bograment refreidar, partit coma es.
 
Contunham de tot biais d’estre sceptics sus la fasabilitat e l’interès vertadier d’aquelos EPIs.
 
 
Çò que demandam:
 
— Contunham tanben de pausar la question dels means.
 
Tot aquò se paga, e la tòca essenciala de la reforma, en delai dau barjacatge pedago-quauqueren es de far d’economias.
 
Dins aqueu contèxt, la tendéncia naturala d’un chap d’establiment, se los means que li son somosts bastan pas, serè de far de chausias, en foncion de çò que li semblarè prioritari. Es pas segur, vist la cultura ambienta dins aquela corporacion, que la lenga regionala sieie percebùa coma prioritària. Lo tèxt prevei de dotacions especificas, mas que chau partejar entre mai d’una disciplina.
 
Nòstra representanta a l’entrevista dau 27, MJ Verny, cosegretària, a assenhalat a sos interlocutors ministeriaus l’inegalitat que l’i auria entre d’academias ont l’i auria pas de lenga regionala, e las onte n’i auria, e que deurian doncas partejar amb d’autras disciplinas una meteissa dotacion. D’aquí la necessitat d’una dotacion especifica per las lengas regionalas, en defòra dau pòt comun pertot en França. Aparentament au ministèri l’i avian pas pensat. La circulària mòstra que l’i pensan encara pas.
 
A un moment, a corregut lo bruch que l’i auria un arrestat especific suu subjecte de las lengas regionalas.
 
Ne’n sabèm per aüra pas ren. Istam doncas dins l’espèra.
 
Constatam qu’avèm agut rason de bolegar e qu’aquò a portat de melhoraments a respecte d’aquò inicialament previst.
 
Mas veèm ben que sobran de causas de reglar.
 
Contunharem doncas de trabalhar, dins la vigilància.

---

De legir sul blòg de Viure al País


Manifestacion contra la reforma del collègi...per france3midipyrenees