Opinion
Occitània gentrificada
Lo concèpte de gentrificacion, la sociològa anglesa Ruth Grass[1] l’empleguèt pel primièr còp a partir de gentry (pichona noblesa), per designar un procediment urban d’emborgesiment. Ajuda a comprene cossí los arribants generalament mai aisits s’apoderan un territòri que i vivon d’autoctòns mens favorizats, e cossí impausan lor biais de viure e de pensar lo mond.
Sus l’ensems dels paises d’òc, e non pas solament en mitan urban, la gentrificacion correspond a una immigracion de la pichona borgesiá venguda de l’Ile-de-France e del nòrd. Seguida a l’exòdi rural e al vielhiment de la populacion autoctona, aquela classa sociala se poguèt crompar a mendre còst de residéncias segondàrias per las vacanças. Al cap d’una pontannada, aquelas residéncias se son cambiadas en principalas. Uèi lo defugiment d’una capitala-megalopòli pron polluida e lo tropisme solar accentuan mai que mai lo fenomèn. Los novèls arribants prenon pauc a cha pauc lo poder dins las comunas, coma conselhièrs, puèi coma cónses. Son a quichar sus las institucions publicas per obténer çò meteis que coneissián aperabans, e per melhorar, a lor biais, la qualitat de vida: cal pas de bruch, d’odor, pas tròp d’accent sobretot dins las escòlas, pas tròp de gestualitat, pas tròp de lenga autra. Per çò de las abitacions, dobertura maxiala per aprofiechar lo solelh, çò que provòca fraisses de climatizacion tota l’annada. La gentry se fa difusèira d’una jos-cultura francò-parisenca ara americanizada: la French Touch. Organiza la màger part dels festenals patronejats per los mediàs parisencs o aparisenquits. Basta d’escotar las ràdios publicas o privadas: animators intercambiables, meteis accent, meteis umor, meteissa vesion de las causas. Es atal que lo sèti de Sud Radio es passat de Tolosa a Paris: d’ ara enlà lo Sud se pensa dins de la capitala.
La gentrificacion sembla d’èstre la fàsi darrièra de l’assimilacion. Consequéncia logica de la centralizacion sempre relançada. Las principalas ciutats occitanas son pensadas a l’ora d’ara a tres oras de TGV de la capitala. Lo darrièr classament de las ciutats preferidas dels franceses[2] plaça Bordèu en primièr,puèi Montpelhièr seguit de Tolosa. Lo critèri retengut: “la proximité avec le littoral, climat agréable, la vie réputée douce et dynamique”. De las populacions e de lor cultura se’n parla pas: sem en França ça que la! Coma del temps de l’Argeria francesa e de las colonias: “la France doit porter, segon Jules Ferry, partout dans le monde où elle le peut, sa langue, ses mœurs, son drapeau, ses armées, son génie”[3]. Tota dinamica civilizaira vend el nòrd.
Bordèu, per ara a tres oras de TGV, es a mand de venir la banlèga aquitana de la capitala: ”deux ans avant l’arrivée du nouveau TGV qui la reliera à Paris, en 2 heures, Bordeaux est déjà en effervescence”[4].
Marselha, a tres oras, ja s’endeven la banlèga mediterranèa de París. La seria televisada Plus belle la vie es l’expression mai evidenta de la gentrificacion. En defòra d’una sola preséncia pagnolesque, totes los personatges son aparsenquits emai los beurs de la ciutat qu’en principi son eles que pòrtan las caracteristicas marselhesas. Empèri de la negacion. Quora en 1872 foguèt jogada la peça de Daudet, l’Arlésienne, a la Comedia Francesa, los actors tenián totes “l’accent franco-parisien qui les ennoblit sauf celui du personnage tartarinesque, Patron Marc, le bouffon”[5].
Montpelhièr, a tres oras tanben de la capitala: ”Seul un adulte de Montpellier sur cinq y est né. Le cosmopolitisme de la ville est alimenté depuis le nord…et le montpelliérain de 2015 est une femme quadragénaire originaire de l’Ile de France”. Montpelhièr seriá pas forçadament una vila de la mar, s’enquestiona Telerama. “Vivre dehors, parler fort, gesticuler, c’est naturel tout autour…Avec la gentrification, on se parisianise” se trufa Chab del grop Mauresca[6].
E Avenhon? Una de las ciutats mai pauras de l’exagon qu’acuelhís praquò dempuèi d’annadas lo Festenal de teatre que dison lo primièr al mond. Un subremercat cultural menat per la gentry aparisenquida (la culture pour tous!) del temps que la populacion es a votar a 30 % per lo Front nacional[7].
E Tolosa? Per ara la mai aluenhada de la capitala (5 oras) e mai pròcha dempuèi un an de Barcelona (tres oras). Un astre, mas res es pas ganhat. Los medias e la oficinas parisencas ocupan dau mai va l’espaci e valorizan la gentry activa: ”Ils font bouger la ville, culture, nouvelles technologies, sport, gastronomia, mode urbanisme”[8]. La jos-cultura d’aqueles que fan la tendance dins las novèlas Sillicon Valley entre Nissa e Bordèu. Per quand Tolosa, banlèga pirenèa de París?
L’occitanisme se deu enfortir per poder portar una ofèrta diferenta, per far participar una part d’aquela gentry a l’emergéncia d’una societat novèla, de còtria amb la populacion autoctona fins ara en deseréncia. Per contrapesar las tecnicas dominairas d’uniformizacion e la dictatura de l’urgéncia. Avem de multiplicar los lòcs ont se pòdon aprene a gerir la complexitat e la religança. Per se melhor aprestar a las immigracions de la Mar.
Lo Paradís seriá en çò nòstre, çò pensa la gentry, entre Còsta d’Azur, Còsta Brava e Còsta d’Argent. Verai qu’existís lo Paradise, al Pertus, e qu’es lo bordèl mai ample d’Euròpa ont se desplegan l’expleitacion e la misèria de las femnas africanas e de l’est europèu!
Sus l’ensems dels paises d’òc, e non pas solament en mitan urban, la gentrificacion correspond a una immigracion de la pichona borgesiá venguda de l’Ile-de-France e del nòrd. Seguida a l’exòdi rural e al vielhiment de la populacion autoctona, aquela classa sociala se poguèt crompar a mendre còst de residéncias segondàrias per las vacanças. Al cap d’una pontannada, aquelas residéncias se son cambiadas en principalas. Uèi lo defugiment d’una capitala-megalopòli pron polluida e lo tropisme solar accentuan mai que mai lo fenomèn. Los novèls arribants prenon pauc a cha pauc lo poder dins las comunas, coma conselhièrs, puèi coma cónses. Son a quichar sus las institucions publicas per obténer çò meteis que coneissián aperabans, e per melhorar, a lor biais, la qualitat de vida: cal pas de bruch, d’odor, pas tròp d’accent sobretot dins las escòlas, pas tròp de gestualitat, pas tròp de lenga autra. Per çò de las abitacions, dobertura maxiala per aprofiechar lo solelh, çò que provòca fraisses de climatizacion tota l’annada. La gentry se fa difusèira d’una jos-cultura francò-parisenca ara americanizada: la French Touch. Organiza la màger part dels festenals patronejats per los mediàs parisencs o aparisenquits. Basta d’escotar las ràdios publicas o privadas: animators intercambiables, meteis accent, meteis umor, meteissa vesion de las causas. Es atal que lo sèti de Sud Radio es passat de Tolosa a Paris: d’ ara enlà lo Sud se pensa dins de la capitala.
La gentrificacion sembla d’èstre la fàsi darrièra de l’assimilacion. Consequéncia logica de la centralizacion sempre relançada. Las principalas ciutats occitanas son pensadas a l’ora d’ara a tres oras de TGV de la capitala. Lo darrièr classament de las ciutats preferidas dels franceses[2] plaça Bordèu en primièr,puèi Montpelhièr seguit de Tolosa. Lo critèri retengut: “la proximité avec le littoral, climat agréable, la vie réputée douce et dynamique”. De las populacions e de lor cultura se’n parla pas: sem en França ça que la! Coma del temps de l’Argeria francesa e de las colonias: “la France doit porter, segon Jules Ferry, partout dans le monde où elle le peut, sa langue, ses mœurs, son drapeau, ses armées, son génie”[3]. Tota dinamica civilizaira vend el nòrd.
Bordèu, per ara a tres oras de TGV, es a mand de venir la banlèga aquitana de la capitala: ”deux ans avant l’arrivée du nouveau TGV qui la reliera à Paris, en 2 heures, Bordeaux est déjà en effervescence”[4].
Marselha, a tres oras, ja s’endeven la banlèga mediterranèa de París. La seria televisada Plus belle la vie es l’expression mai evidenta de la gentrificacion. En defòra d’una sola preséncia pagnolesque, totes los personatges son aparsenquits emai los beurs de la ciutat qu’en principi son eles que pòrtan las caracteristicas marselhesas. Empèri de la negacion. Quora en 1872 foguèt jogada la peça de Daudet, l’Arlésienne, a la Comedia Francesa, los actors tenián totes “l’accent franco-parisien qui les ennoblit sauf celui du personnage tartarinesque, Patron Marc, le bouffon”[5].
Montpelhièr, a tres oras tanben de la capitala: ”Seul un adulte de Montpellier sur cinq y est né. Le cosmopolitisme de la ville est alimenté depuis le nord…et le montpelliérain de 2015 est une femme quadragénaire originaire de l’Ile de France”. Montpelhièr seriá pas forçadament una vila de la mar, s’enquestiona Telerama. “Vivre dehors, parler fort, gesticuler, c’est naturel tout autour…Avec la gentrification, on se parisianise” se trufa Chab del grop Mauresca[6].
E Avenhon? Una de las ciutats mai pauras de l’exagon qu’acuelhís praquò dempuèi d’annadas lo Festenal de teatre que dison lo primièr al mond. Un subremercat cultural menat per la gentry aparisenquida (la culture pour tous!) del temps que la populacion es a votar a 30 % per lo Front nacional[7].
E Tolosa? Per ara la mai aluenhada de la capitala (5 oras) e mai pròcha dempuèi un an de Barcelona (tres oras). Un astre, mas res es pas ganhat. Los medias e la oficinas parisencas ocupan dau mai va l’espaci e valorizan la gentry activa: ”Ils font bouger la ville, culture, nouvelles technologies, sport, gastronomia, mode urbanisme”[8]. La jos-cultura d’aqueles que fan la tendance dins las novèlas Sillicon Valley entre Nissa e Bordèu. Per quand Tolosa, banlèga pirenèa de París?
L’occitanisme se deu enfortir per poder portar una ofèrta diferenta, per far participar una part d’aquela gentry a l’emergéncia d’una societat novèla, de còtria amb la populacion autoctona fins ara en deseréncia. Per contrapesar las tecnicas dominairas d’uniformizacion e la dictatura de l’urgéncia. Avem de multiplicar los lòcs ont se pòdon aprene a gerir la complexitat e la religança. Per se melhor aprestar a las immigracions de la Mar.
Lo Paradís seriá en çò nòstre, çò pensa la gentry, entre Còsta d’Azur, Còsta Brava e Còsta d’Argent. Verai qu’existís lo Paradise, al Pertus, e qu’es lo bordèl mai ample d’Euròpa ont se desplegan l’expleitacion e la misèria de las femnas africanas e de l’est europèu!
[1] Ruth Grass, London: aspects of change, annadas 60
[2]La Gazette de Montpellier, 2 juillet 2015
[3] Jules Ferry, dicha del 28 juillet 1885
[4]L’Obs, 2/8 juillet 2015
[5] Robert Lafont, Clefs pour l’Occitanie, Seghers, 1971
[6]Telerama, n° 3415, 27 juin 2015
[7] Documentaire “Festival d’Avignon si proche si loin”, Public Sénat, 12 juillet 2015
[8]L’Express, 24 juin 2015 “Toulouse, ils font bouger la ville”
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Cal far viure la lenga d'oc coma un esplech d'aculturacion enta se destacar dels autres biais de communicar.Ont las lengas fortas son embarradas dins una granda rigiditat e regdor cal esser sople.
La lenga deu esser quaquarren de plastic.
Aquel texte me fa soscar a l'elevatge "vulgaris" de Cambon...
Me pensi que la question es de faire una fòrça d'aquò pusleu qu'una flaquessa.... D'experiencia (e pensi qu'ac saps tant coma ieu Alem) lo "forastièr" es una fòrça a Occitania.... Tant la persona del pais aura lo costat "patois passéiste" tant la de l'endefòra aura una dubertura d'idea sus la lenga e la cultura (qu'a mai menara lo "tochtone" de l'aguèr tanben en se diguent "se de l'endefòra lo "patois" sembla "fun" o deu essér)....
A nosautres de rendre l'occitan "sexy" (en tot començant d'exemple per arrestar de diser al monde "i'a d'occitan a Rio Loco o la Rampa ven a Tolosa, se cal mobilisar per sostener la cultura" mas pusleu "I'a Massilia, Dupain Medin Aqui, Lo Còr de la Plana, Artus eca... a Rio Loco, venètz va esser un concert flama" o encara "La Rampa es sus Tolosa per jogar una comedia i cal anar anètz riser a vos pissar per las bragas"....
Se volèm una credibilitat cal aver fisença dins çò qu'òm desfend....
Quante eime ! Quanta clarvesença !
Venètz de desvelopar ce que vese s'espandir despuèi bèl briu : un fenomene que se deuriá estabilizar devèrs 2030, ço dison los demografas e autres especialistas.
(tot parièr mès a despart, lo creis de la populacion mondiala emb de l'esperança de vida, ço dison, se deuriáun estabilizar devèrs 2050).
Mès, per revenir a la gentrificacion, l'esòdi rurau que n'es una de las encausas, e ben... contunha totjorn. A la campanha, diriái puslèu qu'es a s'acabar per los autoctònes occitans e a s'entamenar per la prumièira generacion naisseguda de l'immigracion franchimanda. Los que mai demòron au país (e parle aquí per las Cevenas), son de joves immigrats de las vilas franchimandas, e de còps occitanas, que çai vènon quèrre "un terraire-recaptador", "un país dals podedís" per tornar renàisser, eles mai sos enfants puèi...
Oblidarai pas los joines cobles o retirats franchimands, bèlgas, olandés, qu'achàpton ce que lurs vendèm, paures fotralàs que sèm : patrimòni ancestrau... que finirà pas clapàs aumens; mès puslèu sus lo còmpte bancari dals nòvis (per lurs pagar lo crèdit de la villà a Marselha o Lion ), que lo papet emb de la mamet, espompidets encara, son a l'espèra de la mòrt despuèi quauquas annadas, dinc quauque fogau de vièlhs.
E las vilas, parlem-ne'n : son pas pus los vilatjàs que coneissiam. Se son emborgesits, franchimandéjon, dinc lo vestit coma dinc lo parlar : se son venduts a la mòda e a la cultura " in ",
an aderit a la " French touch ". De segur, siái ieu qu'ai pas res comprés, en servant mon vièlh logiciau " Parpanhàs . version 1900 ". Perquò, ce que savon pas, es que m'escote Sia tant coma Magic System o Du Bartàs, e que consulte tanben Enternete, quand aquò me fai mestièr.
Mès pasmens, dinc tot aquel monde, ne'n save d'enteressats per l'identitat prumièira e vraia dau país : es aquò mai, que venguèron quèrre en plantar cavilha en cò nòstre.
Son nombrós los qu'obrèron amai òbron encara per la mantenença d'una agricultura paisana locala, per l'aparament e la coneissença dals patrimònis bastits e naturaus locaus.
Per una presença generalizada de la lenga, auriá faugut que se repleguèsson mens entre eles lo monde dau país, e qu'aguèsson pas vergonha d'empausar dinc son país, l'anma " vergonhosa " e chorradissa de la comunautat indigena.
En cò nòstre, dinc las Cevenas, save de vilatges de la populacion completament renovelada : n'atraparetz pas un que siegue d'aicí. E quand decidissètz d'anar permenar en familha, la dimenchada, e que vos arrestatz au cafeton d'aqueles vilatges, non podètz que vos sentir estrangièr, e de mai d'un biais. Aitanben, se fasètz l'error de desclavar la maissa per blagar naturalament emb dals vòstres, podètz èstre segurs : n'i a quauqu'uns que se riràn de vòstra parladura... francesa. Se parlatz occitan, un dals vòstres saique vos quincarà que vos taisetz, coma s'aquò èra mauvengut.
Se lo pòple d'Òc aviá contunhat de parlar correntament, jornadieirament la lenga d'Òc, onte que seguèsse en Occitania, aqueste problèma sariá estat lèu reglat : lo monde que s'acàmpon, sariáun estats oblijats de viure emb de ce qu'auriáun trovat sus plaça. Auriáun fach emb de l'especificitat locala, sens pausar los pès sobre la taula, mès en ensajant de compréner e retipar un pauc l'identitat dals autoctònes, sens renegar son identitat fonsa.
D'aquí enlai, anatz-i vos; anatz provar vòstra legitimitat d'èstre ce que sètz, quand dingús mai de vòstra comunautat non es viu per podre testimoniar ! E au mitan dals que se ríson, n'i aurà un que saretz oblijat, quauque moment, de li parlar, per quantuna rason que siegue. Enquòdonc, après aver dich ce qu'aviá de dire, vos vendrà coma aquò : " Ô, vous, vous êt' pas d'ici, vous avez l'accent du Sud ! / de Marseill' ! "
Aquela d'aquí empega ! Farà totara 6 sègles aumens que mos rèires sòrton de las Cevenas-Cevenas e... ai pas jamai vigut a Marselha !
Vos laissarai de caire lo pesolh revengut, que parla ponchut e, el mai, vos fai passar per pus estrangièr que ce qu'es vengut, enfin...
Acarat a mon estrangieiretat creissenta, a la dolor de viure una lenga-cultura bien minoritària, venguda estrangièira en son país, de que deve faire de mon tresaur identitari ? I faire una crotz dessús ? Mès, se fau lo dòu de mon identitat, una autra identitat me farà mestièr, per de dire de pas crebar dau voide identitari que ne'n patirà mon èsser fons.
Adonc, parte en Catalonha e ofrisse ma ciutadanetat a l'ancian bèc d'Occitania ?
O espère que lo ponhada d'occitanofònes que vai descreissent recampe sas darrièiras fòrças escampilhadas, per butar un envam Collectiu, Conscient e Solidari ?
Saique diretz qu'aquò d'aquí es pas que mon sentit personau mès... reconeisse qu'aquesta situacion es de fòrça mau viure per ieu. Es una sofrença, una mòrt menuda. Me semble que vive d'un biais artificiau, empassat que siái per la realitat d'un grand mescladís-epurament mai o mens volgut, mès que n'aurem pas jamai lo mestritge. Pòde imaginar ce que deguèron ressentir mos rèires, dau temps de " la guèrra còntra lo patoés ". Diferentament, mès quò se sembla fin finala.
E ma bòna amiga, e ma pequeleta, e d'autres, que lurs transmete fierament e simplament lo saver mai lo saupre-faire que me son estats transmés (lenga, dires, cançons, coisina, coneissença e usatge de las plantas, danças, eca...). De que fau de tot aquò ? Deve contunhar simplament, logicament de o transmetre ? Mès, que nòstra lenga-cultura s'avaligue, que ne'n despareissegon sos darrièrs teneires, e los miunes se retrovaràn cargats d'un eretatge inutile e sentent a finissença.
Coma se sentiràn en d'aquel moment ? N'auràn lo dòu aisat, laugièr ? O au contrari, ríscon de lo viure coma una part de son èsser qu'es a se morir ? Quau sap se o viuràn pas coma un aclapament los miunes, se capitaràn sicologicament de far fàcia ?
" La vida es una lucha ", ço me rebecaretz benlèu, cigonhats per ma gingorladeta.
Perquò, lo subjèct tractat aicí es una realitat sociala de mau viure e... n'i a pas per rire ! Que las causas, per las bien compréner, las chau viure.
Òc. Bèl article.
Joan dei Pins (Juan les Pins), Cana, Sant Tropetz costat frima
Sophia Antipolis, L'Arenas, Nice Meridia costat HiTech
Gordon, Sant Pau de Vença, Mogins, Esa costat vilatge tipik
toi de luecs que l'autoctòn es per escondre...
S'anatz dins lu vilatges tipiks, veirètz lo país sota vitre, dau país plus que de peiras emb plen de sovenirs made in china coma la lucky cigal!
Vertat que se parla de mai en mai ambe l'accent ponchut dins las carrièras de las vilas del miègjorn . Las femnas mai quer los òmes tròbi , que prenon l'accent de las jornalistas de la television " orong' orong' ," le ton pour demon" ( pour orange , lo temps pour demain) .
Ambe lo TGV de Tolosa los elegits poiràn far lo cassolet de Castelnòu d'Arri lo matin e lo Lido en serada ( veire Boulogne), mentre que clavan las lignas segondarias , çò que pròvan plan qu'es pas question de melhorar lo transpòrt dins Occitania mas de facilitar las vacancas dels "idefranciens" parisencs rics e als revèrs, los amusaments dels elegits occitans .
Un autre fach. La toristalha franchimanda barra totes los camins tre qu'an crompat una proprietat. Atal l'espandi ont s' agradavan tan de marchar liurament ( davant de cromprar) , lo barra ambe de fials d'aram un còp venguts proprietaris . Coma an costuma de far al seu pais , me pensi a Moret s/ Loing per exemple ont es impossible d'arribar a la rivièra per pescar . Fan pausar las cledas dusc'al mitat de l'aiga . E empescan lo pescaire d'arrivar a las ribas.
L'anglès e totes los colonisaires fan çò meteis . D'ont qu'arriben, se bastisson la meteissa preson que la que voliàn fugir .
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari