capçalera campanha

Opinion

L’occitan dins las eleccions regionalas en Sud Occitània

Gérard Onesta
Gérard Onesta
Jean-Charles Valadier

Jean-Charles Valadier

Adjunt al cònsol de Tolosa en carga de la lenga e cultura occitana de 2008 a 2014, es membre de la comission Regions e Federalisme del partit Euròpa Ecologia Los Verds.

Mai d’informacions
Contunham l’analisi de las propòstas per la lenga e cultura occitana per l’eleccion regionala del 6 e 11 de decembre de 2015 per la region nòva eissida de la fusion de Lengadòc-Rosselhon e Miègjorn-Pirenèus. Aprèp la lista “un monde nòu” condusida per Gérard Onesta ( EELV, PCF, Parti de Gauche, Partit Occitan ...), anam véser las propòstas de la lista de Les Républicains e UDI condusida per Dominique Reynié.
 
Dominique Reynié es professor de sciéncias politicas a Sciences Po a Paris. Explica sa decision de menar una lista regionala per sa volontat de passar del estatut de politològue reconegut a l’accion pratica. Es l’oportunitat politica ofèrta per Los Republicans e l’UDI de causir dins sa region natala un cap de lista demest d’òmes o de femnas que poirián èsser de la societat civila que lo menèt a pausar sa candidatura. Aguèt lo sosten actiu de Joan Luc Modenc, lo cònsol màger de Tolosa.
 
Sul site de campanha, www.reynie2015.fr, trapam las bandièras occitanas e catalanas plan en evidéncia. Per ara, avèm sonque una pagina per descriure lo projècte politic. E mai se lo mot occitan non apareis pas, una fòrta sensibilitat regionalista transpareis amb la necessitat afirmada d’una “vertadièra poténcia publica regionala”, tant coma una politica de collaboracion amb las autras regions europèas.
 
Sembla coerent amb las divèrsas presas de paraula del D. Reynié que declarava per exemple a l’Express:
 
“Perque véser l’interès regional coma un problèma? ... L’istòria de nòstre país (la França) es tant l’istòria dels seus territòris, de las seunas culturas, dels seus pòbles, de las seunas lengas, que l’istòria de la nacion (francesa) dempuèi que foguèt proclamada fòrça mai recentament.”
 
Dins un acamp subre la cultura occitana a Tolosa, Dominique Reynié expliquèt sa concepcion federalista personala de refondacion de l’estat francés per n’acabar amb una nomenklatura parisenca que se parteja los poders economics, mediatics e culturals e dont, los filhs e filhas constituisson la majoritat de las grandas escolas parisencas d’administracion, de politica o de comèrci.
 
Dominique Reynié expliquèt tanben sa volontat prigonda de bastir aquela vertadièra poténcia publica regionala, que siá capable d’atraire los envestiments economics al nivèl mondial, per palliar a la pèrda de capacitat de l’estat francés qu’es dins una espirala d’endeutament dempuèi mai de 30 ans. Per aquò, cal per la region nòva, un nom que permeta de l’identificar aisidament al nivèl internacional.
 
Declarèt atal dins lo Midi Libre del 13 de septembre:
 
“ Cal un nom identitari ,ont se pòt sentir al caud. Aimi plan Lengadòc-Occitània e mai Lengadòc-Rosselhon me pareissiá  una transaccion possible ja que Tolosa pren la capitala regionala. Refusi de tota manièra una marca coma “Nòstre Sud” o “Sud de França”, una invencion d’un gabinet de marketing. E d’aquel biais, perque pas Energia sud, Plen Solelh o Las Ustras e Fetge Gras”.
 
Per el, una identitat regionala es una necessitat per justificar aquela poténcia publica regionala. Dominique Reynié se ditz clarament federalista e la lenga e la cultura occitana li pareisson un element identitari màger de la region nòva. Ça que la, la capacitat budgetària limitada de la region nòva, al entorn de 2 milhards d’euros permeton pas de menar de politica tal coma o pòdon faire lo principat de Catalonha, la Lombardia o la Bavièra qu’an de budget en desenas de milhards d’euros amb de capacitats normativas e una foncion publica territoriala qu’inclutz la santat e l’educacion.
 
E mai, l’endeutament massís deguda a la politica clientalista de Frêche dins la region actuala Lengadòc Rosselhon limitarà encara mai las possibilitats financièras.
 
Pensa qu’amb la crisi budgetària, l’estat francés contunharà de se desengatjar subre lo territòri de sas “províncias”. Per l’occitan, pensa qu’una politica regionala ambiciosa de preséncia de la lenga e de la cultura occitana es possible e necessària, mas passarà mai per de politica transversala de preséncia de la lenga que non pas per de subvencions nòvas dificilas de trapar.
 
Aital, per la region nòva Sud Occitània, tant a dreita amb Dominique Reynié coma a l’esquèrra amb Gérard Onesta, avèm de cap de lista personalament federalista e que vòlon bastir de projèctes politics diferents, mas a partir del territòri e qu’explican atal lor sosten a la lenga e cultura occitana.
 
De seguir per las autras candidaturas...

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

Guilhèm Thomàs Tolosa
3.

Wow !

Efectivament, lo discors d'aquel candidat es tras qu'estranh, destorbant. Se vei qu'es novèl en politica perque es pas lo discors costumièr d'un elegit "del sud".

Es estranh qu'aquel candidat de drecha se placèsse dins la contestacion del modèl francés. Seriá del fach de la preséncia del partit socialista al poder ?

Una politica ambiciosa de l'occitan se poiriá menar, non pas en trapant de monedas novèlas, mas benlèu en redusissent la part del finançament de las estructuras rotièras dins lo budget, per exemple, e de lo consacrar a una politica novèla e duradissa (una reduccion de 5%, per exemple, seriá sufisenta). Adonc cal se demandar se son pas justa de promessas d'intencions ...

Vertadièr, ça que la, qu'aquel candidat, sus aquel sicut, sembla tornar levar la qualitat politica.









  • 2
  • 0
Joan Marc
2.

Sabiái pas que los partits " Les Républicains " e l' UDI èran federalistas !!! Benlèu que lo sénher Renyié vòl far son federalisme solet, dins son canton regional. Los òmes politics franceses an pas paur de las messorgas.

  • 2
  • 0
Lachaud
1.

Las eleccions regionalas son l'ocasion d'escartelar Occitania entre l'Est e l'Oest, escartelar lo Massif Centrau entre l'Est e l'Oest, entre lo Nòrd e lo Sud.

  • 3
  • 3

Escriu un comentari sus aqueste article