La guèrra deus mots se decabestra. Es pas navèth. Los que tenguen las manetas de l’informacion se servissen deu vocabulari end’orientar la vertat. Vaquí una de las darrèras batèstas d’aquesta guèrra, o lavetz eventualament seré pas que la pròba de la peguessa d’una categoria professionala, benlèu de lor manca de deontologia: aquò s’apèra “La Jungla de Calais”.
 
Purmèr, es drin cansant d’ausir un tau vocable utilizat a titra-que-pòt peus jornalistas franceses. S’agís en hèit d’un agropament de personas umanas amassadas per un destin qu’aurén shens de dobte esperat milhor. La qualificacion de “jungla” suggerís inconscientament aus auditors que los estatjants deu lòc son bèstias sauvatjas o, au mès bon, poblacions primitivas qu’aurén pas jamès encontrat la “civilizacion”.
 
Aqueste chafre vengueré deu hèit que batsarras an opausats un temps sòcis de divèrsas comunautats, com aquò se debana sovent dens un encastre complètament desorganizat.
 
La basa de la decéncia seré, de la part deus jornalistas, una soscadissa sus çò que dison end’evitar d’atemptar a la dignitat umana. França, çaquelà, a una longa tradicion coloniala fòrça pesuga, e l’auturèr hè part de sa cultura. Anèm, siam indulgents, los jornalistas son meslèu pècs que non pas maishants.
 
Çò que’ns pòt interrogar en seguida, es de saber pr’amor, dens los cases de migracions e de refugiats, lo Haut Comissariat aus Refugiats, que depen de l’Organizacion de las Nacions Unidas, interveng au près de la poblacions desplaçadas, mes non pas en França.
 
Totis an vist un jorn imatges de camps de refugiats, formats de tendas blancas arrengadas, on se poden pausar los qu’an huejut lor país. Es lo trabalh d’aqueth comissariat, ajudar los paises qu’an de recéber un pos de migrants segon los eveniments que segotissen la planeta. Aquestes imatges, per malastre, son vengudas uei lo dia fòrça banalas.
 
En França, aquò existís pas. Podèm pensar benlèu que l’Estat es pro ric e que los 6.000 refugiats de Calais son pas pro numeroses ende demandar una intervencion deu HCR. Solide l’Estat francés pòt largament assegurar l’ajuda de cap ad aquesta poblacion. Mes lavetz, pr’amor ac hè pas?
 
Recentament, la justícia, a la demanda d’associacion umanitàrias, a enfin obligat l’Estat de melhorar las condicions de vida dens lo campament de refugiats. 10 punts d’aiga e 50 comuns son exigits end’evitar las condicions sanitàrias catastroficas actualas que son la vergonha d’un deus estats mès poderoses deu monde.
 
Pr’amor pas nada tenda, pr’amor cau qu’associacions pòrten lo clam contra l’Estat?
 
Cau saber que França a tostemps agut una marrida politica fàcia a l’arribada de refugiats, podèm quitament díser pas nada politica.
 
Sufís pas que de visitar lo lòc de l’ancian camp de Ribesaltes ende comprénguer. Aquiu estón apielats, dens condicions sanitàrias de las aulas, los que huejón lo regime de Franco, mes tanben Jusius expulsats de Lorena peus Alemands, los Tziganes, e mès tard los Harkis d’Argeria. E encara, lo camp de Ribesaltes, dambe sos pedolhs e sas piuses, èra mès “arcuelhiu” que non pas lo camp non-existent de Calais.
 
L’arribada deus “Patanegres” tanben ne’s hascoc pas dens un ambient optimau, numeroses testimoniatges nos ac tornan brembar.
 
Mes, de tot biaish, pr’amor una ajuda de l’Estat? Pas besonh, tan qu’aqueste camp de refugiats serà pas un camp de refugiats mes una “jungla”, segon los jornalistas. La bocla es boclada e França a la consciéncia tranquilla, pòt dromir sus sas duas aurelhas. Los jornalistas son aquiu ende’us condar farlabicas.