En aqueste periòde de paur que la terror salafista nos impausa en Euròpa e pertot arrèu lo planeta, la possibilitat d'autres atemptats en permanéncia es presenta en nosautres e per consequéncia temem las possiblas atacas futuras. Sabem qu'un jorn la violéncia pòt tombar ont que siá e a un moment quinsevòl. Las abominacions de París nos an portat una pròva de mai que l'imaginacion d'aquela mena d'assassins es illimitada. Per exemple sabem que lo terrorisme jihadista es capable de s'en prene a d'avions civils coma o demostrèt recentament amb l'ataca contra l'avion rus per l'Estat Islamic que faguèt 244 mòrts. S'un jorn un avion francés venguèsse a èsser atacat per un o plusors jihadistas, es segur que las autoritats de l'estat reagirián e respondrián de manièra identica a la reaccion que coneissem dempuèi lo 13/11. Cadun trobariá aquò normal que l'aparelh de l'estat se mobilizèsse per donar una responsa militara, policièra, legislativa e politica contra una ataca. Cadun i trapariá bon compte a se metre en rengueta darrièr l'estat d'emergéncia.
 
Recentament un avion foguèt atacat dins lo cèl nòstre: lo vòl 9525 de la Germanwings que s'espotiguèt contra una montanha del ras de Sèina al mes de març ongan. Ben segur es pas una ataca jihadista aquela. Pasmens se nos metem sul plan estricte de la factualitat de l'eveniment es una vertadièra ataca terrorista. Volontariament lo copilòt s'embarrèt dins la cabina e faguèt escrachar l'avion. Quantitat d'expèrts, de mètges, de psiquològs anèron a la television per nos explicar que l'Andreas Lubitz aviá agit atal al motiu qu'èra depressiu. Benlèu o èra, mas los faits concrets son qu'aqueste òme es un assassin de massa qu'a tuat 143 personas dins una ataca-suicidi contra de personas inocentas. Coma per las atacas de París la vida de centenas de familhars de las victimas per sempre serà gastada. Coma al Bataclan, las victimas an passat de longas minutas d'esglasi ja que sabián qu'anavan morir. La casuda de l'avion Germanwings es pas un crash d'avion classic. Es pas un accident que nos permetriá de nos abandonar a l'idèa de la fatalitat. Aqueste avion es tombat perqué un òme a decidit d'assassinar 143 personas dins una ataca-suicidi que realizèt amb violéncia e terror. Aqueste Andreas Lubitz èra un terrorista, valent a dire un individú que pòrta terror e mòrt. Aquò son de faits. Cadun poirà objectar que lo crash Germanwings a pas res a veire amb la terror salafista, que d'un costat sèm dins una logica de guèrra e que de l'autre sèm dins lo cas isolat d'un desequilibrat. Òc, per segur es diferent. L'un es un terrorista d'origina psiquiatrica e los autres son d'origina jihadista. Mas per las victimas e lors familhas, quina diferéncia aquò fa? A las victimas pauc lor impòrta de la motivacion de lors assassins. Quina diferéncia fa pel mòrts que foguèsson tuats per de desequilibrats d'òrdre psiquiatric o d'òrdre religiós?
 
Per ieu los atemptats de París e l'ataca del vòl Germawings, al nivèl de l'orror e sustot de las consequéncias per las victimas, son d'eveniments vesins. La diferéncia màger es d'una part la vision politica que  nosautres ciutadans ne tenem e d'autra part, e sustot, la reaccion de las autoritats de l'estat. Dins la tragèdia de Germanwings, lo president Hollande s'acontentèt de far una declaracion lo jorn qu'aquò se passèt e l'endeman d'anar sul sit del crash en companha de Na Merkel e d'En Rajoy: i demorèt unas 4 oras, de 14h a 18h05. Las consequéncias politicas d'aquesta tragèdia foguèron nullas. Las consequéncias en matèria de seguretat aerianas foguèron minimalistas: qualques modificacions magras de la presa en carga psiquologica dels pilòts e de l'accès al cockpit. Pas res de precís, pas res d'autoritari. Pas res que poiriá semblar èsser un revolum securitari dins l'univèrs del transpòrt aerian. Los passatgièrs deuràn contunhar de volar en esperar qu'un assassin de massa mene pas l'avion.
 
Las autoritats de l'estat se seràn pas cansadas amb aqueste dorsièr. Benlèu que podián pas far melhor qu'aqueste servici minimal? En tot cas per çò dels atemptats de París se pòt pas dire que l'estat francés aurà estalviat sa pena: auràn parlejat, bracejat e morrejat çò que cal. A situacion excepcionala, responsa excepcionala e a situacion d'urgéncia, estat d'urgéncia çò nos dison al govèrn. La reaccion estatala als actes terroristas es enòrma, gegantassa amb la restriccion legislativa de las libertats individualas, amb la militarizacion del païsatge social, la campanha d'ultranacionalisme francés, amb la confiscacion e l'autocensura de la paraula politica, amb una orientacion de l'economia cap als objectius de survelhança ciutadana, amb los bombardaments franceses en Siria. La diferéncia de reaccion de l'estat entre la tragèdia Germanwings e los atemptats de París es desmesurada per un nombre mai o mens egal de mòrts.
 
A uèlhs vesents, se poiriá pensar que l'iperactivitat securitària de l'estat ten per tòca d'evitar que d'autres atemptats se tòrnen produsir. Mas las primièras analisis demòstran que las mesuras non tenon pas cap d'efièit sensible al par de çò que se seriá passat dins l'encastre legal normal. Avèm totes comprés que l'accion de l'estat es purament una accion de comunicacion amb de consequéncias cosmeticas. Fan lo show en instrumentalizar aquesta terribla tragèdia. Se seràn pensats que del temps que brama la Marselhesa a bodre en penjar de bandièras tricolòras als balcons, lo pòble doblidarà l'arroïna economica e sociala de l'estat e del govèrn. Se seràn pensats que veirem pas que lo mes d'octobre solet a generat 42 000 caumaires de mai. Se seràn pensats que bombar lo pitre los ajudarà a ganhar qualques voses a las eleccions que se sarran contra los faissistas del Front National que eles ja se veson venceires.
 
Es un espectacle cinic e sens cap de retombadas sus l'accion antiterrorista. Un estat e un govèrn digne aurián mostrat lor capacitat de responsabilitat en tot metre en plaça una commission d'enquèsta sus las mancas seguras dels servicis d'intelligéncia e de survelhança, de la rapiditat d'accion de la poliça, de l'aptitud de las autoritat a anticipar los piègers scenaris terroristas. Una commission poiriá decriptar las rasons vertadièras que fan que l'estat francés ja èra militarament present en Siria sens qu'o sabèsson la màger part de la populacion. Una commission d'enquèsta poiriá dire perqué l'anciana Commission d'Enquèsta sus la survelhança de las filièras e dels individús jihadistes publicada lo 15 de junh de 2015, siá cinc meses abans los atemptats de París, èra demorada sens efièit. En seguida dels atemptats de l'11/09, los USA avián mes en plaça una Commission qu'aviá mes al jorn de multiples problèmas dins l'eficacitat dels servicis de rensenhaments dels Estats Units. Sembla normal quand una democracia deu far fàcia a de problèmas coma aqueste. Dins l'estat francés, pel moment, degun dins la classa politica demanda pas que la claror se faga sus aqueste afar. Sortir de la rengueta per portar un votz dissonanta seriá vist coma un acte de dissidéncia. Pauc de politicians ne son capables. Un sol deputat occitan a gausat votar contra l'estat d'emergéncia: l'ecologista Noël Mamère. Que siá regraciat per aver agut lo coratge de l'esperit de resisténcia occitana.
 
Me demandi çò que se seriá passat se lo copilòt Andreas Lubitz, allòc d'èsser un depressiu violent èbri de potingas psiquotròpas seriá estat un exaltat violent èbri de sa meconeissença de l'Alcoran. Segurament qu'a l'ora d'o descobrir lo govèrn auriá reagit coma o fa dempùei los eveniments de París. Aquò fa soscar sus l'iperreactivitat dels dirigents fàcia a l'islam.
 
Aquò me daissa pensatiu sus la relativitat de las tragèdias umanas.