Los escrutins deus dimenges passats an causat una grana charradissa, sustot pr’amor de la resulta deu Front National. Entre los dus torns, la pression estoc fòrta ende convéncer lo monde de se n’anar votar contra lo partit de Marion Le Pen (E òc, son nom vertadèr es Marion, Marine es pas que son nom “d’empont”). Jo, èi pas votat, e expliqui perqué.
 
Purmèr, se tornam a la definicion de la Democracia, es aquesta: “Los ciutadans vòtan las leis.”
 
Dens lo cas de l’eleccion passada, s’agissèva un còp de mès d’elegir quauqu’un qu’anère decidir a nòsta plaça. Es un renonç de poder.
 
De mès, aquestas eleccions son doblament antidemocraticas, pr’amor que balhan lo poder absolut a un partit qu’a pas obtengut la majoritat de las votzes.
 
Aquestes escrutins, doncas, son pas solament un desviament de la legitima volontat populara, mès presentan tanben un dangèr. Lo dangèr de balhar lo poder absolut a un grop que representaré pas la majoritat. Lo hèit qu’aqueste grop podèva estar lo Front National a pervocat una reaccion drin tardiva deus “dehensors de la democracia” qu’èran pas genats au davant per aquesta irregularitat.
 
Plan sovent, los comentaris imputavan a l’abstencion la pujada deu partit de dreta extrèma. Aquò dessús, las chifras son capborrudas. Un article deu Monde muishèc clarament que los abstencionistas, estossen obligats de votar, balharén lor votz aus partits dambe una reparticion comparadera que non pas los votants. E sufís pas que de comparar las duas eleccions regionalas de 2009 e 20015 ende véser que la participacion (46,33 % - 49,91 %) e lo vòte Front National (11,42 % - 27,73 %) an creishut totis dus.
 
Podèm pas comparar un purmèr torn dambe un dusau e la pèrda deu FN en percentatges es devuda sustot au hèit que las listas an mudat (aliganças, retrèits) entre los torns, levat las deu partit de dreta extrèma que doncas beneficia pas de resèrva de votzes.
 
Lo monde qu’aperavan a anar votar ende hèr empach au FN disèvan sovent: “Se votatz pas, ajudatz lo Front Nationau.” Vaquí una soscadissa de las estranhas. Atau, quauqu’un que bota lo dit dempuèi bèra pausa sus la dangerositat qu’aquestes escrutins, seré responsable de la victòria d’un partit fascistejaire pr’amor que participèc pas au jòc dangerós que recusa, lavetz que los que permeten qu’aqueste jòc se debane, au contra, ne serén pas responsables.
 
D’un punt deu centralisme e deu jacobinisme, aquestas eleccions èran la resulta d’una refòrma de la carta administrativa francesa realizada dens l’embrolh, l’autoritarisme descomplexat e lo mesprètz auturós de las populacions.
 
La refòrme territoriala estoc hèita en petit comitat, un bèth ser dens un burèu parisenc, entre uns ministres en concertacion telefonica dambe lors amics presidents de regions deu medish partit. Lo maucontentèr deus Alsacians (85 % contra lo cambiament, numerosas manifestacions de carrèra) estoc mespresat, atau que lo debat sus la reunificacion de Bretanha, parat guastat d’aver enfin una charradissa sus la question.
 
Ara, peus politicians deus partits “de govèrn”, sembla que la tempèsta sia passada e que tot va plan. Solide qu’an “ausit los electors”, coma a cada còp, quitament se, solide, tot tornarà coma abans.