Opinion
Los antisemitismes
L’atac de la setmana passada a Marselha contra un ensenhaire josiu per carrèra n’a butat mès d’un. Lo hèit que la comunautat se demande se calèva tostemps portar una quipà suu cap o pas geta un gran destroble. Se, en Euròpa, Josius pòdon pas portar la quipà per paur d’estar atacats, aquò vòu díser qu’èm davant una regression tarribla. Quina que sia la comunautat, la remèrca es la medisha.
Mantuns díson qu’èm a observar una repujada de l’antisemitisme. End’estar mès precís, la situacion es pas tan simpla qu’auqò e caleré meslèu parlar d’antisemitismes au plurau.
Antisemitisme crestian
Aqueste antagonisme es estrictament religiós. Lavetz que Jèsus èra josiu e qu’estoc crucificat peus Romans, la colpa n’es regetatada suus Josius. Coma luta religiosa, l’antisemitisme crestian es pas dirigit contra lo pòble josiu mes contra sa fe. Lauda doncas meslèu la conversion. Uei lo dia, a gaireben complètament desapareishut.
Antisemitisme de dreta
Representat milhor shens de dobte peu Protocòle deus Savis de Sion, un faus document escrit en 1901 per un oficièr deus servicis secrets russes dambe la mira de hèr créser a un complòt josiu internacionau que volèva mestrejar lo monde, es simptomatic deu hasti causat per la pèrda d’influéncia deus mitans tradicionaus e conservators davant un monde que cambia dens lo sens deu liberalisme e d’una recèrca de democracia, sovent lo signe d’una pujada de la poténcia de la borgesia.
A la debuta, los antisemitas nacionalistas arcastavan aus Josius d’estar a l’origina deu comunisme (Karl Marx) mes tamben de las nocions d’internacionalisme que, segon eths, vengueré deu hèit qu’èra una comunautat sens de patria. Les acusavan de voler destrusir las vielhas nacions.
S’apujavan suu nombre pas negligible de pensadors de soca jusiva au demiei deus movements revolucionaris deu sègle XIX-au. La creacion de l’Estat d’Israèl a tornat mesclar las cartas.
Antisemitisme d’esquèrra
Mens conegut que non pas lo d’avant, l’antisemitisme d’esquèrra se bota en contra deu capitalisme mondializat qu’atribuan eths tanben aus Josius, que son lavetz associats a la nocion de “dinèrs”. Aquò s’explica per part peu hèit que, a l’Edat Mejana, los Crestians avèvan pas lo dret de manlhevar sòus, e doncas aquestas professions èran exercidas peus non-crestians.
Ja que sia la tèsi contrària de la precedenta, se pòdon a còps combinar dens los mitans aperats “Roge e Brun”, qu’es mès una etiqueta que non pas una aligança politica reala.
Una compausanta fòrta d’aqueste hasti es solide lo combat contra l’imperialisme. Rejunh atau lo capítou seguent e arcasta sustot a l’estat d’Israèl pas solament d’estar imperialista, mes tanben son aligança politica, militària e culturala dambe los Estats Units.
Antisemitisme musulman
Nascut de tira après la formacion de l’Estat d’Israèl, aqueste òdi es lo màger dens lo periòde actuau. Basat sus la defensa deu pòble palestinian deus territòris aucupats, costeja l’antisionisme, qu’es una concepcion politica de la luta de liberacion.
Solide, los partidaires d’Israèl hèn largament l’amalgame entre antisionisme (pensada politica) e antisemitisme (racisme). Mesclar estretament los dus concèptes es una tactica politica, mes cau reconéguer que la termièra es pas francament tostemps vesedera.
Estranhament, los antisemitas europencs nacionalistas son pas tostemps estats antisionistas, pr’amor que s’estimavan milhor de véser un depart deus Josius de lor país. Se cau brembar lo projècte de collaboracion entre lo partit nazi arribat frescament au poder en Alemanha e los responsables sionistas, aperat Ha avarah, qu’ajudèc los Josius de migrar en Palestina.
L’antisemitisme ligat a l’antisionisme es basat sus l’equacion “Josius = Israèl”, qu’es curiosament la medisha logica deu sionisme.
Contra l’antisemitisme
Una causa de hèr, ende la comunauta jusiva d’Euròpa, ende lutar contra l’antisemitisme actuau, seré de descóser aquesta equacion.
Non, los Josius d’Euròpa son pas totis sarrats darrèr Israèl. Existís una associacion que’s sona “Union Josiva Francesa per la Patz”, organizada a l’endehens deu collectiu Palestina. Lo son problèma es sa manca de mediatizacion.
La mesa en evidéncia deu hèit que los Josius son divèrses e que, coma tota comunautat fin finala e benlèu mès, representan pas una pensada unenca pòt ajudar a hèr baishar la tension raciala e tornar centrar sus la question politica.
Un bon exemple es lo de Rony Braumann (véser imatge), ancian president de “Mètges sens Frontièras”, nascut a Jerusalèm, que ditz sus Europe 1 que “portar la quipà es un signe politic d’afiliacion a la politica de l’Estat d’Israèl” e doncas se pausa en contra.
Lo debat existís entre Josius sus la politica d’Israèl, es normau e ac cau hèr saber.
Mantuns díson qu’èm a observar una repujada de l’antisemitisme. End’estar mès precís, la situacion es pas tan simpla qu’auqò e caleré meslèu parlar d’antisemitismes au plurau.
Antisemitisme crestian
Aqueste antagonisme es estrictament religiós. Lavetz que Jèsus èra josiu e qu’estoc crucificat peus Romans, la colpa n’es regetatada suus Josius. Coma luta religiosa, l’antisemitisme crestian es pas dirigit contra lo pòble josiu mes contra sa fe. Lauda doncas meslèu la conversion. Uei lo dia, a gaireben complètament desapareishut.
Antisemitisme de dreta
Representat milhor shens de dobte peu Protocòle deus Savis de Sion, un faus document escrit en 1901 per un oficièr deus servicis secrets russes dambe la mira de hèr créser a un complòt josiu internacionau que volèva mestrejar lo monde, es simptomatic deu hasti causat per la pèrda d’influéncia deus mitans tradicionaus e conservators davant un monde que cambia dens lo sens deu liberalisme e d’una recèrca de democracia, sovent lo signe d’una pujada de la poténcia de la borgesia.
A la debuta, los antisemitas nacionalistas arcastavan aus Josius d’estar a l’origina deu comunisme (Karl Marx) mes tamben de las nocions d’internacionalisme que, segon eths, vengueré deu hèit qu’èra una comunautat sens de patria. Les acusavan de voler destrusir las vielhas nacions.
S’apujavan suu nombre pas negligible de pensadors de soca jusiva au demiei deus movements revolucionaris deu sègle XIX-au. La creacion de l’Estat d’Israèl a tornat mesclar las cartas.
Antisemitisme d’esquèrra
Mens conegut que non pas lo d’avant, l’antisemitisme d’esquèrra se bota en contra deu capitalisme mondializat qu’atribuan eths tanben aus Josius, que son lavetz associats a la nocion de “dinèrs”. Aquò s’explica per part peu hèit que, a l’Edat Mejana, los Crestians avèvan pas lo dret de manlhevar sòus, e doncas aquestas professions èran exercidas peus non-crestians.
Ja que sia la tèsi contrària de la precedenta, se pòdon a còps combinar dens los mitans aperats “Roge e Brun”, qu’es mès una etiqueta que non pas una aligança politica reala.
Una compausanta fòrta d’aqueste hasti es solide lo combat contra l’imperialisme. Rejunh atau lo capítou seguent e arcasta sustot a l’estat d’Israèl pas solament d’estar imperialista, mes tanben son aligança politica, militària e culturala dambe los Estats Units.
Antisemitisme musulman
Nascut de tira après la formacion de l’Estat d’Israèl, aqueste òdi es lo màger dens lo periòde actuau. Basat sus la defensa deu pòble palestinian deus territòris aucupats, costeja l’antisionisme, qu’es una concepcion politica de la luta de liberacion.
Solide, los partidaires d’Israèl hèn largament l’amalgame entre antisionisme (pensada politica) e antisemitisme (racisme). Mesclar estretament los dus concèptes es una tactica politica, mes cau reconéguer que la termièra es pas francament tostemps vesedera.
Estranhament, los antisemitas europencs nacionalistas son pas tostemps estats antisionistas, pr’amor que s’estimavan milhor de véser un depart deus Josius de lor país. Se cau brembar lo projècte de collaboracion entre lo partit nazi arribat frescament au poder en Alemanha e los responsables sionistas, aperat Ha avarah, qu’ajudèc los Josius de migrar en Palestina.
L’antisemitisme ligat a l’antisionisme es basat sus l’equacion “Josius = Israèl”, qu’es curiosament la medisha logica deu sionisme.
Contra l’antisemitisme
Una causa de hèr, ende la comunauta jusiva d’Euròpa, ende lutar contra l’antisemitisme actuau, seré de descóser aquesta equacion.
Non, los Josius d’Euròpa son pas totis sarrats darrèr Israèl. Existís una associacion que’s sona “Union Josiva Francesa per la Patz”, organizada a l’endehens deu collectiu Palestina. Lo son problèma es sa manca de mediatizacion.
La mesa en evidéncia deu hèit que los Josius son divèrses e que, coma tota comunautat fin finala e benlèu mès, representan pas una pensada unenca pòt ajudar a hèr baishar la tension raciala e tornar centrar sus la question politica.
Un bon exemple es lo de Rony Braumann (véser imatge), ancian president de “Mètges sens Frontièras”, nascut a Jerusalèm, que ditz sus Europe 1 que “portar la quipà es un signe politic d’afiliacion a la politica de l’Estat d’Israèl” e doncas se pausa en contra.
Lo debat existís entre Josius sus la politica d’Israèl, es normau e ac cau hèr saber.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#3 judeooccitan, shuadit, judeocomtadin, judeoprovençal... tèrmes variats per la mema lenga occitana dals judius en Occitània.
Un memòri de Frederic Vouland presentat a l'universitat Pau Valeri ne'n tracha tanben. Mas jamai publicat d'après ieu.
L'emperaire dau Brasil Pedro i trabalhèt sus parier.
#4 Doblidavi-que me sembla que siás gascon; de trabalhs son tanben estats faches sus la comunautats josivas de Baiona( qu'es estada fòrça importanta) e Bordèu
Lo libre que citavi es una traduccion al francés del yiddish
#4 Pensi - çò que me ven primier, al libre de Zosa Szajkowski, en francès, mas amb de textes en occitan:"La langue des Juifs du Pape", edicions " Vent Terral" 2010 -www.vent-terral.com.
Mas i a maites obratges qu'ai pas aquí las referencias sus las communautats josivas en Occitaniá (subretot arc mediterraneu e grandas vilas) o coma en Catalonha, a Girona...
#2 Waou!
As libes a nos conselhar sus aqueste sicut? Que'n volerí parlar aus mens escolans!
#1 Dises "En Occitaniá e Catalonha , avèm ajut d'importantas comunautats josivas, que parlavan e escrivian en occitan o catalan."
As noms? Que m'interessa...
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari