Opinion
Brexit: tres rasons ende estar a favor
Lo referéndum britanic deu 23 de junh serà una estrea dens l’istòria de l’Union Europenca. Levat los refuses norvegians d’i entrar dus còps (1972 e 1994), l’Union a rarament recebut un reget d’adesion e pas jamès une demanda de sortida. Es un cas fòrça interessant.
Jo, vesi tres rasons de considerar aqueste eveniment com quicòm de meslèu positiu. Solide, soi pas un ahuecat de l’UE, soi pas tanpauc un adversari herotge, soi a’n pagerar los bons e los marrits costats, sovent esmalit per l’eurobeatitud que vei pas qu’avantatges a l’Euròpa: democracia, patz, qualitat de vita, modernitat, libertat, … shens de’n considerar los pecats: aluenhament deus poders, concentracion umana contrària a una bona democracia, supremacia de foncionaris non-elegits, negociacions a l’amagada dambe los Estats-Units, dangèr de la creacion d’una suberpoténcia militara intervencionista, etc …
Soi doncas fòrça curiós d’espiar çò que’s va debanar en junh sus l’isla grana. Los Britanics deishèssen l’Union, i cau véser au mens tres punts que cresi positius:
Los Escocés poderàn deishar lo Reiaume Unit.
Es evident que, votèssen los 5 milions d’Escoceses en majoritat ende lo manteng lavetz que los 60 milions d’autes Britanics l’aurén regetat, auràn lo dret morau de demandar un restacament a l’Union, çò qu’implica una declaracion d’independéncia.
Los Britanics poderén pas mès utilizar los arguments unionistas, un còp utilizats los arguments contraris! Seré aquò un vam navèth de cap a una Euròpa deus pòbles e balharé a Catalonha una legitimitat suplementària dens son procediment, e benlèu a d’autes nacions qu’an enveja de deishar lors “paises amics”.
L’anglés seré pas mès obligatòri.
Vaquí un subjècte tròp ignorat e totun important. La lenga anglesa es solide polida e sona plan dens un tròç de rock’n’roll, mès son utilizacion abusiva pausa un problèma deus grèus.
Sabi que la grana majoritat deu monde se’n contenta pr’amor que pensa aquò’s la resulta d’un procés naturau, sens de véser los dangèrs d’imperialisme que s’amaga a l’endarrèr. “Qui teng la lenga teng la clau” disèva lo gran Mistral e avèva rason. Au lòc d’utilizar una lenga neutra fòrça espandida, qui fonciona plan e deu vocabulari infinidament ric que permet d’aliberar la pensada meslèu que de la ligar a una cultura mestrejanta (pensi a l’Esperanto, solide), las relacions internacionalas son desaplomadas e balhan aus anglofònes un cèrt avantatge que corespon a la lei deu mès hòrt.
Sens Britanics a Brussèlas e Estrasborg, serà possible de demandar una justícia linguistica fàcia a l’egemonia, que pòt estar tanben mès de multilingïsme.
Veseram plan se los economistas oficiaus an rason.
Los mèdias e los partits ligats au sistèma son totis pregondament europeanistas, a un punt qu’es a còps risolièr, mes drin marrit endeu debat democratic. S’escotatz la ràdio, se legissètz lo jornau o s’espiatz lo finestron, veseratz una desfilada d’especialistas que predison la fin deu monde a quin país que sia que voleré deishar l’Union, en tot díser que’n dehòra d’era, pas nada subervida.
E ben, justament, veseram çò que’s debalarà de vertat.
Tornam doncas au problèma deus eurobeats, los que citan lo sistèma Erasmus d’escambi internacionau entre estudiants coma una escaduda de las beròias de l’Union, lavetz qu’i participan paises coma Soïssa que’n son pas sòcis.
Los que’ns dison la vida a l’endehòra de l’Union seré una catastròfa economica (Coma Soïssa, Norvègia, Andòrra, benlèu?) son suspectats de voler difusir una ideologia meslèu qu’informacions. Los economistas oficiaus, los que son convidats suu finestron a contunhar, podon vertadèrament predíser l’avénguer? An rarament agut rason. La grana crisi de 2008 estoc pas jamès predita per nat d’aquestes “especialistas”.
Lo Brexit seré doncas una experiéncia dens la realitat, luenh deus discorses. De seguir …
Jo, vesi tres rasons de considerar aqueste eveniment com quicòm de meslèu positiu. Solide, soi pas un ahuecat de l’UE, soi pas tanpauc un adversari herotge, soi a’n pagerar los bons e los marrits costats, sovent esmalit per l’eurobeatitud que vei pas qu’avantatges a l’Euròpa: democracia, patz, qualitat de vita, modernitat, libertat, … shens de’n considerar los pecats: aluenhament deus poders, concentracion umana contrària a una bona democracia, supremacia de foncionaris non-elegits, negociacions a l’amagada dambe los Estats-Units, dangèr de la creacion d’una suberpoténcia militara intervencionista, etc …
Soi doncas fòrça curiós d’espiar çò que’s va debanar en junh sus l’isla grana. Los Britanics deishèssen l’Union, i cau véser au mens tres punts que cresi positius:
Los Escocés poderàn deishar lo Reiaume Unit.
Es evident que, votèssen los 5 milions d’Escoceses en majoritat ende lo manteng lavetz que los 60 milions d’autes Britanics l’aurén regetat, auràn lo dret morau de demandar un restacament a l’Union, çò qu’implica una declaracion d’independéncia.
Los Britanics poderén pas mès utilizar los arguments unionistas, un còp utilizats los arguments contraris! Seré aquò un vam navèth de cap a una Euròpa deus pòbles e balharé a Catalonha una legitimitat suplementària dens son procediment, e benlèu a d’autes nacions qu’an enveja de deishar lors “paises amics”.
L’anglés seré pas mès obligatòri.
Vaquí un subjècte tròp ignorat e totun important. La lenga anglesa es solide polida e sona plan dens un tròç de rock’n’roll, mès son utilizacion abusiva pausa un problèma deus grèus.
Sabi que la grana majoritat deu monde se’n contenta pr’amor que pensa aquò’s la resulta d’un procés naturau, sens de véser los dangèrs d’imperialisme que s’amaga a l’endarrèr. “Qui teng la lenga teng la clau” disèva lo gran Mistral e avèva rason. Au lòc d’utilizar una lenga neutra fòrça espandida, qui fonciona plan e deu vocabulari infinidament ric que permet d’aliberar la pensada meslèu que de la ligar a una cultura mestrejanta (pensi a l’Esperanto, solide), las relacions internacionalas son desaplomadas e balhan aus anglofònes un cèrt avantatge que corespon a la lei deu mès hòrt.
Sens Britanics a Brussèlas e Estrasborg, serà possible de demandar una justícia linguistica fàcia a l’egemonia, que pòt estar tanben mès de multilingïsme.
Veseram plan se los economistas oficiaus an rason.
Los mèdias e los partits ligats au sistèma son totis pregondament europeanistas, a un punt qu’es a còps risolièr, mes drin marrit endeu debat democratic. S’escotatz la ràdio, se legissètz lo jornau o s’espiatz lo finestron, veseratz una desfilada d’especialistas que predison la fin deu monde a quin país que sia que voleré deishar l’Union, en tot díser que’n dehòra d’era, pas nada subervida.
E ben, justament, veseram çò que’s debalarà de vertat.
Tornam doncas au problèma deus eurobeats, los que citan lo sistèma Erasmus d’escambi internacionau entre estudiants coma una escaduda de las beròias de l’Union, lavetz qu’i participan paises coma Soïssa que’n son pas sòcis.
Los que’ns dison la vida a l’endehòra de l’Union seré una catastròfa economica (Coma Soïssa, Norvègia, Andòrra, benlèu?) son suspectats de voler difusir una ideologia meslèu qu’informacions. Los economistas oficiaus, los que son convidats suu finestron a contunhar, podon vertadèrament predíser l’avénguer? An rarament agut rason. La grana crisi de 2008 estoc pas jamès predita per nat d’aquestes “especialistas”.
Lo Brexit seré doncas una experiéncia dens la realitat, luenh deus discorses. De seguir …
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Encara un article interessant deu Joan Marc,
Jo, eurpopeïsta acarnassit, soi d'acòrdi dambe eth. Coma J.M., aquò permeteré a l'Escòcia de se tornar pausar la question de la sobeiranitat e per consequéncia la question catalana seré, mès anar mès, de las escosentas.
Permeteré sustot a avançar mès luenh, dambe un sarròt redusits d'Estats arsecoses, dins la construccion d'ua Euròpa federala dambe ua politica internacionala coherenta, ua armada comuna e ua armonizacion sociala protectora ende totes dambe de democracia e de respècte de las minoritats.
Se n'i a que coneguen un aute camin entà nosauts, datz-me la vòsta recèpta magica.
#2 Adiu,
Jo, pensi pas globalament, e soi pas mès a favor que contra. Balhi pas sonque tres arguments que son pas jamès evocats dens lo debat.
Çò que disètz es vertat, i a tamben solide d'arguments a favor deu manteng deu Reiaume Unit dens l'Union Europenca com los qu'atz citats, mes los ausissèm cada jorn au finestron, doncas i a pas urgéncia de'us tornar díser un còp de mès suu Jornalet.
Tà jo, la tòca d'escríver cronicas aquí es de perpausar idèias pas presentas dens los mèdias màgers.
aquò's dich e plan dich.
Ieu vòli plan de Corbyn. Mas Tatcher m'as tan donada la caganha que sabi pas tròp çò que vòli.
Aniras lo far comprener a totis los que vendon aqui dins l' Ingleterra de vin , d' avions , de blat , de torisme e que lo Brexit far capvirar amb d' accòrdis amb ...los Americans .
Fau mencionar tanben la pèthvirada d’Islàndia que purmèr volot hèser acte de candidatura a l’U.E., e finalament renoncièt quan s’avisèt que, ende mandar tà pèisher los banksters e lors afidats deu govèrn (e mès ende’n getar un parelh en preson) falè que gardèssin lor independéncia. Jamès aurén podut hèser aquò dab Brussèlas per los forçar a "machar dret".
Aquò tanben estot ua bèra rebuscada. Òsca aus islandés.
Òm se pòt demandar s’a quicòm de véser dab lo fèit d’èster la mès vielha democracia d’Euròpa… Benlèu l’aiman tròp bon per la se penjar au higuèr?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari