capçalera campanha

Opinion

Denegacions e divagacions. Lo tust de las ignoràncias

Alem Surre-Garcia

Alem Surre-Garcia

Cargat de lenga e cultura occitanas alprèp del Conselh Regional Miègjorn-Pirenèus de 1989 a 2006. Traductor, escrivan, poèta, assagista, autor dramatic, conferencièr o organisaire d'esveniments culturals.

Mai d’informacions
Lo temps que vivem, marcat per d’actes de terror repetitius, nos enquestiona sus d’unas denegacions que venon de l’ignorància, e de la volontat d’ignorància. Ausissèm dins los mèdias, de monde aclapats de dolor que dison comprene pas res de res de çò que se passa. Sèm aquí davant “l’ignorance des causes multiples et entrelacées du terrorisme, l’omission de ses racines historiques, le déni des crimes passés et des responsabilités accumulées”, nos avisa François de Bernard[1]. Pertenem a un país, un Estat-nacion republican, eretièr a l’encòp de França la filha ainada de la Glèisa e d’una Revolucion portaira dels dreches umans: dreches denegats, ò sabem pron, en fonccion dels interesses en jòc. Aquela nacion difusèira de valors tengudas coma universalas, se trapa uèi fàcia a un autre sistèma concurrent per çò de l’universalitat, nomenat islamisme.
 
Cadun ten la vertat absoluda mas al final, es una question de fe: “Le temps de l’islamisation est fini, çò afortissiá Georges Hardy en 1927, parce que la paix française règne partout[2]. E cadun de s’eissorbar. La pax francesa coma la pax romana o la pax americana e coma uèi la pax islamica an cercat e cercan a uniformizar la planeta: patz vòl dire guèrra als mescresents de tota borra. D’en d’aquí las escapadas millenaristas e apocalipticas per justificar la violéncia al nom d’un sistèma absolutista o d’un Dieu “Ce n’est pas vous qui les avez tués, mais Dieu les a tués”, çò explica una sorata coranica[3], un biais de deresponsabilizar lo mascle dins sa pulsion de mòrt.
 
Per menar a la guèrra apocaliptica, davant de viure la patz etèrna tant cercada, cal guinhar un enemic que siá l’incarnacion del Mal absolut. Cal fargar la non-umanitat de l’Autre, la Bèstia, lo Pervèrs, lo Decadent, l’Infisèl. Lo Ben contra lo Mal, la pensada binària dins sa puretat. Aisit. Cadun serà lo Satan de l’autre. Cal trapar ça que la d’arguments decisius per ne convéncer plenament los fisèls. Aisit. Un dels primièrs arguments salafís es aquel de l’umiliacion impausada del temps del colonialisme e contunhada. Pierre Vidal-Naquet ja l’aviá denonciada e las valors d’Occident foguèron per el, son que “le corollaire de l’humiliation, du mépris, de la domination[4]. Quantes franceses, uèi, pòdon comprene los cent trenta ans d’umiliacion viscuts pels algerians! Mas lo colonialisme sufís pas, cal remontar a las Crosadas. E Tariq Ramadan d’i tornar[5], mas perqué remonta pas mai naut, al temps de las conquistas menadas al sègle VIII per los primièrs jihadistas de l’islam, una vertadièra Crosada cap a l’Asia centrala e cap als Pirenèus: e foguèt pas una simpla passejada toristica!
 
En realitat l’umiliacion contunha, uèi, en Palestina. Mas de quin costat se trapa l’umiliacion dins los Estats del Golf que son los païses mai rics al monde, e ont se practica l’esclavitud? Ont es l’umiliacion dels musulmans en Argeria dempuèi l’independéncia? E dins los barris diches “desfavorizats” de las nòstras ciutats, la comunautat musulmana es pas sola a conéisser la relegacion e la pauretat!
 
Un cop guinhat l’enemic, cal trapar dins los tèxtes diches sacrats, la legitimitat de la venjança e del murtre. Aisit. Costat catolic (catolic vòl dire universal) a calgut esperar los cistercians , a travèrs la figura de Bernard de Clairvaux, per legitimar lo drech de tuar l’infisèl al nom de Crist, per fin de se ganhar lo Paradís. Sansonha fondamentalista de cada costat.
 
Conflicte d’ignoràncias. Dal moment que la vòstra vertat es la sola absoluda e sacrada, per de qué s’assabentar endacòm mai alprèp dels autres sistèmas religioses o filosofics! Que non, qu’es lo monde de l’error! E pr’aquò dins lo monde actual, los tres monoteïsmes son pas majoritaris “pas plus qu’ils ne l’ont été dans le passé” dixit Marcel Détienne[6]. Se tornàvem al breç d’aqueles tres monoteïsmes, es de dire Mesopotamia, i podriám destriar cossí los òmes se bastisson la relacion a çò divenc, cossí s’instrumentalizan los concèptes, cossí se passèt del matriarcat al patriarcat. Lo Testament Vièlh refofa de referéncias mesopotamianas coma lo Dieu Mèstre de la Venjança o la lei del talion: çò que Crist ensajèt de superar. Cal tornar legir l’epopèia uèi disponibla de Gilgamesh per conéisser l’evolucion de l’imaginari religiós. 
 
Los musulmans, per sa part, deurián legir lo Testament Vièlh notadament los Salmes, lo profèta Isaias, l’Apocalipsi de Joan e los Paires del desert (la magèr part son d’Arabis) per melhor avalorar los manlèus coranics. Deurián melhor conèisser los corrents filosofics de critica qu’an traversat l’islam dempuèi los Mutazilis[7] fins als pensaires del sègle XIX coma al Afghani o Abdou que recomandèron l’ijtihad[8], tanplan als actuals coma Arkoun e tantes autres. “Une religion sûre d’elle-même, convaincue de sa solidité, ne peut fuir les critiques et les mises en cause”, çò afortís Soheib Bencheikh[9].  
 
Vesèm tanben dins l’istòria que los sistèmas absolutistas, religioses o non, se son trucats a la dificultat d’impausar l’unicitat. La terror contra la mendre oposicion finís que se vira contra aqueles que l’an exigida. I aguèt fins a tres Califas al sègle IX. E cada religion finís que se troceja. Tre la mòrt de Maomet, ja foguèt la discòrdia (la fitna). E comencèron de s’entretuar e de far dissidéncia. Çò meteis per la Glèisa catolica. L’actualitat tragica nos demostra cossí s’arrèglan los comptes entre las diferentas faccions islamistas. Aquò’s pas prest de s’acabar.
 
Denegacions, divagacions, trucada de las ignoràncias. Per çò de França, avem pas pron ausit (pr’aquò dempuèi las annadas 80) lo malaise espandit per los rapejaires de las banlègas. Avem pas encara pron encapat los degalhs del sistèma capitalista ultraliberal: creis de las inegalitats e de las injustícias, consumerisme, individualisme, malastre ecologic, eca… Un sistèma qu’es pas portat unicament per “l’Occident”, mas tanben per China, India, los paises del Golf e tantes autres.
 
E Occitània dins aquela maganha? A conegut una Crosada seguida de l’Inquisicion, l’absolutisme versalhés contra los Camisards. A tengut una part bèla e decisiva dins la separacion de la Glèisa e de l’Estat e dins la formacion de la laïcitat. Aquí benlèu un dels laboratoris per deman, una talvèra rica d’ensenhaments, ont se pòdon experimentar la convivéncia e la liura circulacion entre la coneissença (sens limitas) e la cresença (limitada). Perqué pas tornar prene lo dialòg que tenguèt en son temps Ramon Llull (exemple unic) entre las tres religions monoteïstas?[10].
 
 
 
 
 

[1] François de Bernard, filosòf tolosenc, La Libre Belgique, 19 de julh de 2016
 
[2] Georges Hardy, director de l’Ecole coloniale, in Histoire de la colonisation française, 1927
 
[3] Sorata n°8, Le Coran,  traduccion de D.Masson, Gallimard, 1967
 
[4] Pierre Vidal-Naquet, in Le Monde del 13 de junh de 1967
 
[5] Tariq Ramadan, in Le Point del 22 d’abrial de 2004
 
[6] Marcel Détienne, in Manière de voir/Le Monde, febrièr-mars de 2016
 
[7] Mutazilitas, “aqueles que prenon distància”
 
[8] Ijtihad, exegèsi novelaira del texte coranic coma se fa dins las autras religions. Se tracha de far un esfòrç sus se, e dins un biais, s’opausa al jihad.
 
[9] Soheib Bencheikh, ancian mufti de Marselha, in Le Monde del 10 de febrièr de 2006
 
[10] Ramon Llull, Llibre del Gentil e los Tres savis, 1270

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

Gèli Grande Lairac en Agenés
3.

Car amic Alem escrives
"Perqué pas tornar prene lo dialòg que tenguèt en son temps Ramon Llull (exemple unic) entre las tres religions monoteïstas?[10]."

E los autres los que son Agnostics ? Atèus ? Bodistas ? Panteistas ? e que sabi mai encara que ne fas ?

Los e sèm la majoritat sovent silenciosa que se'n baton
- de la religion o
- de la non religion
Los que vòlon pas arbitrar un match que los interessa pas

  • 0
  • 0
Lachaud Dournazac
1.

Plan bona analisa.
Mas, per tornar prener lo dialòg entre las tres religions, chaldria aver la volontat e lo poder de zo far.
Per la faccion economico-politico-financiera que ten lo monde occidentau e benleu pas solament l'occident, que ten las religions, que ten los estats, que ten los medias, mielhs vòl lo racisme e la guerra per assegurar sa dominacion e amassar l'argent que ven aitau de tots los biais.
Occupar lo monde a far la guerra, militaria o ideologica, empescha de veire qui en tira las ficelas.
Quò es la fin d'aquela faccion politico-economico-financiera. Quò es per aquò que lança son darrier agrument : lo caòs.

  • 1
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article