Opinion
Mites e realitats d’un professor d’occitan 2
Sistèma non vitable. Es l’impression per l’occitan
Lo sistèma de l’occitan coma Iniciacion e Ensenhament de Complement es mortifèr. Nos mete dins de situacions tras que complèxas. En comparason, al Principat de Mónego (país sobeiran) lo monegasc es obligatòri çò que facilita lo foncionament per totes, malgrat la diglossia generalizaa en rapòrt dal francés (coma en França). Mas malastrosament i seràn sempre d’unos per dire malgrat aquò, qu’es un cors qu’a ren lo meme pes que los autres.
La situacion istorica d’una soleta lenga oficiala en França, d’interdiccion -d’entorn 100 ans de temps dins lo mitan escolar- de las autras lengas (abusivament sonaas “patois”, coma se lo francés siguesse que lo “marrit patoàs de París”) que lo francés en França fa qu’a sempre de consequéncias aüra. Baissa drastica de transmission familiala, de visibilitat sociala. Quitament se l’occitan es plus interdich, a laissat de traças. E lo fach d’èstre una matèria en “opcion” es una de las consequéncias concretas fins aüra. Mas coma l’occitan es plus interdich, es una rason de’n far!
Aürosament qu’avèm un endrech dins lo monde per dire que l’occitan es lenga normala, viva dins l’ensenhament per far cors de matematicas, tecnologia..., dins l’administracion, l’espital... L’occitan lenga oficiala en Val d’Aran (1990) e dins lo Principat de Catalonha (2006).
Que los escolans demandan a çò que sierve e ont sierve. An rason de parlar d’utilitat.
Creson sovent que l’occitan es... de vielh francés!
E non, la soleta lenga “superiora” dins lo temps es lo latin. Occitan e francés son a egalitat dins la descendéncia. Mas son inegalas legalament en França, çò que fa que lo monde mescla un pauc tot tanben dins los estatuts.
Sabon ren que l’occitan es al centre geografic de l’espaci de las lengas romanas. Coma una lenga-pònt. E per aquesta plaça centrala, l’ensenhament n’es facilitat.
Ren que l’exemple dal mot basic, simple, CAPRA en latin, que dona “capra” en italian e romanesc, “cabra” en occitan, catalan, castilhan, portugués. “Chèvre” mòstra que lo francés es la lenga la mai isolaa de las lengas romanas. Es parier dins la construccion de ben de mots e lo foncionament de la lenga. E l’occitan es mai dins l’interconeccion, facilita lo passatge a totas las autras lengas (Jaurès o diguèt ja)!
Los escolans e quitament de collègas sabon ren que l’occitan s’escriu despí mai de mila ans, qu’avèm la primiera gramatica d’Euròpa “Las leis d’Amor”, un prèmi Nobel de Literatura 1904 lo primier en lenga non oficiala, Frederic Mistral. Per la realitat e la dignitat.
Avèm de còups de situacions estranhas
Non obligacion de contunhar l’opcion d’occitan (aüra Iniciacion en 6ena e Ensenhament de Complement de la 5a a la 3rça) d’un an sus l’autre. Mas en latin es lo cas (cada professor de cada establiment m’o confirmèt (mas trobèro ges de basa legala). Se començatz lo latin en 5ena, lo devètz seguir obligatoriament fins a la 3rça...
Vos pòo dire, facilita la gestion dals efectius d’un an sus l’autre. Que l’occitan, es ren aquel cas. Cada an devètz recomençar de passar far la promocion de l’occitan. Amb d’escolans que son interessats e s’inscrivon (supèrb!) mas... que lor emplec dal temps permete ges de far l’opcion, amb d’escolans que vòlon venir “just per veire” en debut d’an e que an l’autorizacion de se levar se vòlon. Los escolans se senton mai autorizats de mostrar mai de familiaritat en cors e/o ambal professor.
L’occitan a un feble coeficient al bachileirat, 1 o dos
Un jorn un escolan me diguèt qu’arrestava de seguir l’opcion d’occitan en Terminala perqué l’opcion tenís li raportava mai de ponches, èra un coeficient mai fòrt (coeficient 2, èra en terminala S)...
Un autre me disia que l’occitan, volia èstre segur que fague remontar la meana per lo pilhar, èra quasi coma se lo professor se deguèsse engatjar a donar que de bònas nòtas, senon l’interessava ges.
Cal revalorizar los coeficients en occitan, es fondamental
Falsas informacions e rumors que tan valon de verificar pròche l’administracion, lo sindicat de professors, la FELCO e sas representacions dins cada acadèmia...
Marrits còups per darrier de cèrts collègas (minoritaris per astre, qu’es ja pron dur quora acapita!) coma far córrer lo bruch davans lors escolans que l’occitan serà plus present dins l’establiment, mentre que i seretz! Imaginatz l’impression de seriós que dona de la matèria e dal professor.
L’invasion fisica d’una sala (muralhas, pòrta exteriora e quitament tauliers...) per d’afichas/ afichetas de la(s) matèria(s) de la sala que pertejatz. Vos cal batalhar per se far de plaça.
Remarcas de collègas sus lo nombre feble, inferior a una classa “normala”, que lo prof d’occitan es doncas privilegiat, a ren de se planher sus ren.
Mas malgrat tot, per exemple que sio professor sus 4 establiments en collègi e licèu, devo trabalhar amb totes los nivèls e far de corses de la 6ena a la Terminala. E non se fa cors parier a una classa e 6ena coma a una classa de 5ena. La vòlha de far una activitat, la mentalitat e lo rapòrt entre escolans es diferent. E quora vos es prepausat de far un cors multiclassa (de 5ena e 4ena mesclats), es ren l’ideal.
E tanben, ges d’Agregacion en occitan, ges d’Inspector Pedagogic Regional (IPR) mas d’encargats de mission faguent foncion d’ipr en occitan! Vergonha.
Començar la rentraa sensa securitat en cas d’accident sus lo camin dal trabalh, dins l’establiment sensa aver d’estatut perqué DEGUN sap s’aurem un arrestat o letra de mission. Aquò pòt arribar...
En esperant, cal ben bromear los futurs escolans de l’an. Cal plantar la grana e l’aigar totes los ans.
Sensa èstre segur que l’an comence oficialament, sensa saber s’avètz d’oras previstas per los establiments... Se totes los volentaris auràn un trauc per seguir l’occitan dins lor emplec dal temps.
Imaginatz la figura d’aver facha la promocion de l’occitan per que i aguesson al final ges de cors, malgrat d’inscriches volentaris!
Se far trufar de l’accent occitan en sala dals professors
Qu’un professor de matèria “importanta” pilhe d’escolans sus la soleta ora per setmana d’occitan per repetar l’espectacle de fin d’an, lo jorn d’una evaluacion. Sensa vos demandar.
L’administracion que conoisse ren los dreches d’un professor d’occitan, o d’unos que jugan l’ignorancia en provant de vos méter la pression e en vos faguent creire que porretz ren dire de non. Juec marrit sus la bivalencia que pòt èstre viscua coma una mena de sancion possibla en cas de sota efectiu.
Vos far sosentendre: es aquò, o 18 h de vòstra valéncia en zòna sensibla
La dificultat de far de comandas de libres o material. N’avèm ja parlat d’aiçò. Mas de còups, lo provisòri dins l’absença de respòsta, dura.
Non aver la possibilitat d’èstre present al CA (ja sus 4 establiments alora d’acamps de mai, amb una familha e dos enfants!) per saber s’auretz enfin una ora dins la DGH.
Los escolans que son perturbats per una organizacion instabla dins lo temps e d informacions que pòon semblar de bricolatge, parier per l’emplec dal temps que i setz ancara ren previst. Los collègas non al corrent. O qu’es estach obliat de vos mencionar dins la tiera de l’Iniciacion en 6ena e Ensenhament de Complement (EC) de la 5a a la 3rça sus lo prospectus papier, lo site internet...
D’unos escolan que se vòlon mai reialistas que lo rei en diguent: Fasètz ren coma l’occitan de mon quartier! (sic), e vos cercan de questionar sus la legitimitat de la quita matèria. Dal professor ausèron ren! Mas avèm ren la mema legitimitat qu’un professor de matèria normala (= obligatòria) e sensa parlar d’un Professor Principal (PP) qu’a la medalha de sherif al mens.
De collègas a las remarcas mespresantas que vos fan clarament capir que sès jove, coma arribat de la darriera plueia, que vos devetz ren planher perqué tzr sus 2 establiments l’an fach. Mas vos, sès sus 4!
Èstre sus 4 establiments es: viatjar entre los corses, aver dins cada establiment un còdi fotocopiaira, un còdi cantina, un còdi session ordinator e un còdi de gestion per l’apel en classa. Se non cal ajustar un còdi d’entraa de bastiment o de claus.
Que legetz dins los jornals se planher de la reforma e se lanhar per lo latin e l’alemand. E l’occitan, quora se’n parla, ont es la solidaritat!?
E quora parlatz amb los collègas d’occitan, d’istòrias fòlas. Una collèga de chinés que ditz: Sès professor d’occitan aicí (acadèmia de Niça), ò!, es exotic!
E quitament quora un professor amic vos rajusta una part de reclama per l’occitan, istòria de mostrar l’interés de la lenga, eça. D’escolans que dison: “nos agradèt de trabalhar sus de rap en occitan mas coma me metèt lo mieu primier mot dins lo quasèrn de correspondéncia, tornarai plus far d’occitan!”. Se passam après la música e las arts plasticas, aquelos professors sovent nos capisson. Mas elos, lor matèria es obligatòria al manco.
Talament increïble... I es un sentiment pron rapid malastrosament d’èstre dins un sistèma que cèrca de vos usar. Cal aver un molon d’energia de jorns... o de ràbia.
Lo sistèma de l’occitan coma Iniciacion e Ensenhament de Complement es mortifèr. Nos mete dins de situacions tras que complèxas. En comparason, al Principat de Mónego (país sobeiran) lo monegasc es obligatòri çò que facilita lo foncionament per totes, malgrat la diglossia generalizaa en rapòrt dal francés (coma en França). Mas malastrosament i seràn sempre d’unos per dire malgrat aquò, qu’es un cors qu’a ren lo meme pes que los autres.
La situacion istorica d’una soleta lenga oficiala en França, d’interdiccion -d’entorn 100 ans de temps dins lo mitan escolar- de las autras lengas (abusivament sonaas “patois”, coma se lo francés siguesse que lo “marrit patoàs de París”) que lo francés en França fa qu’a sempre de consequéncias aüra. Baissa drastica de transmission familiala, de visibilitat sociala. Quitament se l’occitan es plus interdich, a laissat de traças. E lo fach d’èstre una matèria en “opcion” es una de las consequéncias concretas fins aüra. Mas coma l’occitan es plus interdich, es una rason de’n far!
Aürosament qu’avèm un endrech dins lo monde per dire que l’occitan es lenga normala, viva dins l’ensenhament per far cors de matematicas, tecnologia..., dins l’administracion, l’espital... L’occitan lenga oficiala en Val d’Aran (1990) e dins lo Principat de Catalonha (2006).
Que los escolans demandan a çò que sierve e ont sierve. An rason de parlar d’utilitat.
Creson sovent que l’occitan es... de vielh francés!
E non, la soleta lenga “superiora” dins lo temps es lo latin. Occitan e francés son a egalitat dins la descendéncia. Mas son inegalas legalament en França, çò que fa que lo monde mescla un pauc tot tanben dins los estatuts.
Sabon ren que l’occitan es al centre geografic de l’espaci de las lengas romanas. Coma una lenga-pònt. E per aquesta plaça centrala, l’ensenhament n’es facilitat.
Ren que l’exemple dal mot basic, simple, CAPRA en latin, que dona “capra” en italian e romanesc, “cabra” en occitan, catalan, castilhan, portugués. “Chèvre” mòstra que lo francés es la lenga la mai isolaa de las lengas romanas. Es parier dins la construccion de ben de mots e lo foncionament de la lenga. E l’occitan es mai dins l’interconeccion, facilita lo passatge a totas las autras lengas (Jaurès o diguèt ja)!
Los escolans e quitament de collègas sabon ren que l’occitan s’escriu despí mai de mila ans, qu’avèm la primiera gramatica d’Euròpa “Las leis d’Amor”, un prèmi Nobel de Literatura 1904 lo primier en lenga non oficiala, Frederic Mistral. Per la realitat e la dignitat.
Avèm de còups de situacions estranhas
Non obligacion de contunhar l’opcion d’occitan (aüra Iniciacion en 6ena e Ensenhament de Complement de la 5a a la 3rça) d’un an sus l’autre. Mas en latin es lo cas (cada professor de cada establiment m’o confirmèt (mas trobèro ges de basa legala). Se començatz lo latin en 5ena, lo devètz seguir obligatoriament fins a la 3rça...
Vos pòo dire, facilita la gestion dals efectius d’un an sus l’autre. Que l’occitan, es ren aquel cas. Cada an devètz recomençar de passar far la promocion de l’occitan. Amb d’escolans que son interessats e s’inscrivon (supèrb!) mas... que lor emplec dal temps permete ges de far l’opcion, amb d’escolans que vòlon venir “just per veire” en debut d’an e que an l’autorizacion de se levar se vòlon. Los escolans se senton mai autorizats de mostrar mai de familiaritat en cors e/o ambal professor.
L’occitan a un feble coeficient al bachileirat, 1 o dos
Un jorn un escolan me diguèt qu’arrestava de seguir l’opcion d’occitan en Terminala perqué l’opcion tenís li raportava mai de ponches, èra un coeficient mai fòrt (coeficient 2, èra en terminala S)...
Un autre me disia que l’occitan, volia èstre segur que fague remontar la meana per lo pilhar, èra quasi coma se lo professor se deguèsse engatjar a donar que de bònas nòtas, senon l’interessava ges.
Cal revalorizar los coeficients en occitan, es fondamental
Falsas informacions e rumors que tan valon de verificar pròche l’administracion, lo sindicat de professors, la FELCO e sas representacions dins cada acadèmia...
Marrits còups per darrier de cèrts collègas (minoritaris per astre, qu’es ja pron dur quora acapita!) coma far córrer lo bruch davans lors escolans que l’occitan serà plus present dins l’establiment, mentre que i seretz! Imaginatz l’impression de seriós que dona de la matèria e dal professor.
L’invasion fisica d’una sala (muralhas, pòrta exteriora e quitament tauliers...) per d’afichas/ afichetas de la(s) matèria(s) de la sala que pertejatz. Vos cal batalhar per se far de plaça.
Remarcas de collègas sus lo nombre feble, inferior a una classa “normala”, que lo prof d’occitan es doncas privilegiat, a ren de se planher sus ren.
Mas malgrat tot, per exemple que sio professor sus 4 establiments en collègi e licèu, devo trabalhar amb totes los nivèls e far de corses de la 6ena a la Terminala. E non se fa cors parier a una classa e 6ena coma a una classa de 5ena. La vòlha de far una activitat, la mentalitat e lo rapòrt entre escolans es diferent. E quora vos es prepausat de far un cors multiclassa (de 5ena e 4ena mesclats), es ren l’ideal.
E tanben, ges d’Agregacion en occitan, ges d’Inspector Pedagogic Regional (IPR) mas d’encargats de mission faguent foncion d’ipr en occitan! Vergonha.
Començar la rentraa sensa securitat en cas d’accident sus lo camin dal trabalh, dins l’establiment sensa aver d’estatut perqué DEGUN sap s’aurem un arrestat o letra de mission. Aquò pòt arribar...
En esperant, cal ben bromear los futurs escolans de l’an. Cal plantar la grana e l’aigar totes los ans.
Sensa èstre segur que l’an comence oficialament, sensa saber s’avètz d’oras previstas per los establiments... Se totes los volentaris auràn un trauc per seguir l’occitan dins lor emplec dal temps.
Imaginatz la figura d’aver facha la promocion de l’occitan per que i aguesson al final ges de cors, malgrat d’inscriches volentaris!
Se far trufar de l’accent occitan en sala dals professors
Qu’un professor de matèria “importanta” pilhe d’escolans sus la soleta ora per setmana d’occitan per repetar l’espectacle de fin d’an, lo jorn d’una evaluacion. Sensa vos demandar.
L’administracion que conoisse ren los dreches d’un professor d’occitan, o d’unos que jugan l’ignorancia en provant de vos méter la pression e en vos faguent creire que porretz ren dire de non. Juec marrit sus la bivalencia que pòt èstre viscua coma una mena de sancion possibla en cas de sota efectiu.
Vos far sosentendre: es aquò, o 18 h de vòstra valéncia en zòna sensibla
La dificultat de far de comandas de libres o material. N’avèm ja parlat d’aiçò. Mas de còups, lo provisòri dins l’absença de respòsta, dura.
Non aver la possibilitat d’èstre present al CA (ja sus 4 establiments alora d’acamps de mai, amb una familha e dos enfants!) per saber s’auretz enfin una ora dins la DGH.
Los escolans que son perturbats per una organizacion instabla dins lo temps e d informacions que pòon semblar de bricolatge, parier per l’emplec dal temps que i setz ancara ren previst. Los collègas non al corrent. O qu’es estach obliat de vos mencionar dins la tiera de l’Iniciacion en 6ena e Ensenhament de Complement (EC) de la 5a a la 3rça sus lo prospectus papier, lo site internet...
D’unos escolan que se vòlon mai reialistas que lo rei en diguent: Fasètz ren coma l’occitan de mon quartier! (sic), e vos cercan de questionar sus la legitimitat de la quita matèria. Dal professor ausèron ren! Mas avèm ren la mema legitimitat qu’un professor de matèria normala (= obligatòria) e sensa parlar d’un Professor Principal (PP) qu’a la medalha de sherif al mens.
De collègas a las remarcas mespresantas que vos fan clarament capir que sès jove, coma arribat de la darriera plueia, que vos devetz ren planher perqué tzr sus 2 establiments l’an fach. Mas vos, sès sus 4!
Èstre sus 4 establiments es: viatjar entre los corses, aver dins cada establiment un còdi fotocopiaira, un còdi cantina, un còdi session ordinator e un còdi de gestion per l’apel en classa. Se non cal ajustar un còdi d’entraa de bastiment o de claus.
Que legetz dins los jornals se planher de la reforma e se lanhar per lo latin e l’alemand. E l’occitan, quora se’n parla, ont es la solidaritat!?
E quora parlatz amb los collègas d’occitan, d’istòrias fòlas. Una collèga de chinés que ditz: Sès professor d’occitan aicí (acadèmia de Niça), ò!, es exotic!
E quitament quora un professor amic vos rajusta una part de reclama per l’occitan, istòria de mostrar l’interés de la lenga, eça. D’escolans que dison: “nos agradèt de trabalhar sus de rap en occitan mas coma me metèt lo mieu primier mot dins lo quasèrn de correspondéncia, tornarai plus far d’occitan!”. Se passam après la música e las arts plasticas, aquelos professors sovent nos capisson. Mas elos, lor matèria es obligatòria al manco.
Talament increïble... I es un sentiment pron rapid malastrosament d’èstre dins un sistèma que cèrca de vos usar. Cal aver un molon d’energia de jorns... o de ràbia.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#22 La FELCO e la FLAREP fan un trabalh remirable per defendre l'ensenhament de l'occitan mas i a çaquelà de professors que son victimas d'intimidacions e qu'an paur de se plànher e de parlar de lors condicions de trabalh dins d'establiments on devon afrontar fòrça ostilitat.
#11 Encoratjo lo legiere curios a repréner aqui meteis las cronicas de la FELCO e suu sit CREO FELCO ço que se l'i ditz. Lo legeire curios poirè veirè alora a quent ponch la FELCO a un discors ipocrit e non critic sus la situacion de l'ensenhament de l'occitan dins lo public. Aquo dich, sieie consideram que l'i a pas ren a far e nos viram vès la paret per murir tranquilament, sieie contunham de nos batre, e de far pausar de questions per d'elejuts, de demandar de rendetz-vos au ministèri, d'organizar de causas coma lo congrès de la FLAREP dins quauques setmanas, car s'o fasèm pas, aqui aurèn lo drech, ailamondaut, de se pensar que la question de l'occitan a l'escola es reglaa, fauta de combatents. Fai quant de temps que demandam, cortesament, a aquelos qu'escupisson sus l'occitan dins lo pubic, ço que proposan de far per chambiar la situacion, sens aguer jamai la pus mendra resposta ? S'es vertat que d'autre s que los ensenhaires an lor mot a dire sus l'ensenhament de l'occitan, qu'o façan, sens s'acontentar de bramar dins l'abstrach dels grands principis e dels bèus sentiments.
#20 òc e un cors d'occitan d'1 ora per setmana que recampa de 6enas amb de 4enas. Question d'emplec del temps, constrenchas e blablabla.
Tot es possible!
Yeah.
Comença de vibrar, durbissèm la bóstia e s'apercebèm que Pandòra es un gròs comic a costat de l'occitan gerit coma matèria dins l'educacion.
O quora avètz dins lo quite grope de 5ena, de 4ena e de 3ena opcions perque "permetiá de far un grope bèl e pus polit al nivèl administratiu..." (O cossi lo pedagogic es pas pus una prioritat)
E parli pas de l'administracion que demanda de far passar lo A2 a la fin de la tresena a d'escolans que venon d'una seccion bilinga dins laquala ba passèron en CM2 (o cossi prene tot lo monde per d'ases)
Benlèu es pas pròpri a l'ensenhament de l'occitan, mas es plan malaisit quand i a un grop d'escolans amb de nivèls enòrmament desparièrs, per exemple de començants (que descobrisson "adissiatz" o "va plan") mesclats amb de dròlles eissits d'escòlas bilinguas, l'annada del bac tanplan. Un apren pas res pus e l'autre pas grand causa ; malgrat la bona volontat dels aprenents e del professor.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari